włosy były zawsze wizytówką kobiety, czymś, co kojarzyło się jednoznacznie z jej seksualnością. Ich obcięcie to nie tyle potępienie zła, co chęć ostatecznego upokorzenia Maleny.

Dodam jeszcze, że w Koranie włosy są uznane za najbardziej erotyczny element u kobiety.

To nie był odosobniony przypadek jakiego doznała Malena. Reżyser też nie wymyślił tego motywu. To prawdziwa, faktycznie istniejąca kara, jaka spotykała europejskie kobiety sypiające z Nazistami podczas II Wojny Światowej, którym bardzo często rysowano na czole swastykę. Ta kara miała miejsce również wśród Sycylijczyków, którzy mimo wcześniejszego sprzymierza, obarczali winą Niemców za swoją niedolę po przegranej wojnie i rujnowanych miastach.

Kara tego typu ma swoje korzenie już nie w średniowiecznym chrześcijaństwie i walkach z herezją, czy szarlatanami, a we wcześniejszych epokach. W starożytnym Rzymie nim zalegalizowano prostytucję, cudzołożenie z obcymi dla pieniędzy jak i zdrada swojego męża - były karane podobnie:

"W Kume, gdy zamężną kobietę pochwycono na cudzołóstwie, zrywano z niej suknię, zaprowadzano na forum, i przywiązywano do kamiennego słupa, Potem wsadzano ją na osła, i wożono po całym mieście."

W przypadku średniowiecznego chrześcijaństwa bardziej chodzi o ukaranie niewiernych. Podobną metodę stosują Muzułmanie. W Egipcie ortodoksyjni Muzułmanie potrafią zaatakować turystów europejskich, którzy są katolikami i obciąć im włosy za niewierność. W zeszłym roku miało to miejsce w Kairskim metrze. Było również głośno o sprawie w której nauczycielka w szkole obcięła włosy dwóm islamskim, nastoletnim uczennicom za brak burki (nakrycie głowy i twarzy noszone przez kobiety), co dziwne nauczycielka otrzymała wyrok pół roku więzienia.

"W Japonii, Chinach i Korei długość i rodzaj fryzury wojowników regulował kodeks. Obcięcie włosów samurajowi było równoznaczne z pozbawieniem go honoru."

Podobnie traktuje się narkomanów w wielu ośrodkach odwykowych. Dla hipisów to utrata osobowości. Z podobnego założenia wychodzi wojsko i policja oraz zakłady karne. Dawniej obcięcie włosów było elementem higieny i prewencji przed wszami. Obecnie jest to element dyscypliny, walki z indywidualizmem i tworzenie jedności z Tobie podobnymi. Warto też wspomnieć, że w wojsku dostając przydział niezbędnych przedmiotów stoi się w kolejce będąc pozbawionym włosów, tuż po "odarciu" z szat prywatnych, a przed otrzymaniem wojskowych.

Zrywanie ubrań i obcinanie włosów występuje w wielu kulturach i zawsze jest aktem obnażenia, upokorzenia, zniesławienia, pozbawienia tytułu, wyjęcia spod prawa, utraty honoru i szacunku lub czystości, wykluczenia ze społeczeństwa, naznaczenia by wyróżniał się w tłumie, ujednolicenia z Tobie podobnymi i walki z indywidualnością. Ciekawą symbolikę reżyser kryje w scenie w której Malena samodzielnie obcina sobie włosy (następnie zmienia kolor włosów na rudy). Sama Malena już wtedy nie czuła się czysta.

No i polecam 4 odcinek kompanii braci, Band of Brothers - "Replacements". Gdy Alianci wkraczają do holenderskiego miasteczka odbywa się wymierzanie kary kobietom, które sypiały z Niemcami. Podobny jak w Malenie tylko ze swastykami na czole.

Tłum stojący wokoło krzyczał holenderski odpowiednik "Feld Hure", czyli 'ku*wa polowa'. Często miało miejsce tatuowanie kobiet napisem "Feld Hure" lub "FH", zdarzało się też, że po prostu je zabijano. Można by powiedzieć, że Malena otrzymała wersję soft tego co mogło się z nią stać.

Pomijając symbolikę samego obcinania włosów, ta scena zachwyciła mnie tym, że wyglądała dokładnie jak obraz "Pokutująca Magdalena" de la Tour'a, co według mnie było fantastycznym odniesieniem.

Malena nie tylko ścięła włosy, ale również je przefarbowała. Istotna jest zatem nie tylko symbolika samego obcięcia włosów, ale również ich koloru. Włosy rude i miedziane łączone są bowiem z grzechem, światem podziemnym lub śmiercią.

Mnie ta scena powaliła na kolana. Mimo iż film widziałam już kilka lat temu, to do dziś ją pamiętam. I dlatego też film wraz z całą historią tak mocno wrył się w moją pamięć...

Zgadzam się z tobą.
Film oglądałem kilka lat temu i pozostawił on ślad w pamięci.Świetna fabuła,doskonała gra aktorska,,,postanowiłem że obejrze go jeszcze raz a zdarza mi się to niezwykle rzadko - film musi być doskonały a ten obraz właśnie taki jest.
Pozdrawiam.

Myślę, że jeśli dzisiaj nie byłoby sankcji za "wymierzenie sprawiedliwości czarownicy" to wiele takich sytuacji by dzisiaj miało miejsce. Wiem, że to założenie bez sensu, bo zupełnie inna sytuacja, prawo szczelniejsze. Chodzi mi tylko o to, że ludzie są cały czas tacy sami. Zdefiniować taki rodzaj ograniczenia trudno, świat ich przytłacza, zbyt trudno podzielić sobie innych ludzi i ich zachowania na białe i czarne? Bo jeśli ludzie nie idą za swoimi zasadami, to chwytają tę "moralność tłumu" i kończy się właśnie tak. Hmm... no tyle.