Już od dawna przymierzałem się by coś więcej skrobnąć o filmie Sylwestra Chęcińskiego. Jest ku temu dobra okazja, bo kilka dni temu minęły 33 lata od premiery. ,,Wielki Szu" oglądany przeze mnie wielokrotnie, zawsze z niesłabnącym zainteresowaniem, bezbłędny aktorsko od najmniejszego epizodu po rolę tytułową. Stanowi wdzięczny temat do rozmowy, choćby z moim przyjacielem, który jest zagorzałym fanem filmu. Zagorzałym do tego stopnia, że kiedyś wyruszył w Polskę śladami jego bohaterów.
Przywiózł mi z tego wyjazdu czerwoną talię kart kupioną, jeśli dobrze pamiętam, w Wambierzycach, czyli filmowym Lutyniu. Nie rozpakowałem jej do dzisiaj, i tak chyba zostanie...
Przyznam, że często się zastanawiałem o czym jest ten film.
Z jednej strony pokazuje świat niedostępny dla każdego, ale będący już całkiem namacalnym marzeniem wielu ludzi żyjących w Polsce lat 70-tych. Z drugiej ten kolorowy świat jest zepsuty, i bezwzględny, a gdyby zmienić realia to wręcz westernowy, bo mamy podróż, zgorzkniałego bohatera, i rozgrywki karciane, niczym pojedynki rewolwerowców, w których szybkość umysłu i rąk, oraz spokój i precyzja są pożądane. Odpowiedzialny za scenariusz Jan Purzycki wspominał zresztą o takiej inspiracji.
Mamy też w filmie we wciągający sposób pokazaną klasyczną relację Mistrz-uczeń. Sam Szu jest wręcz trochę nierealny. Piekielnie inteligentny przestępca z jednej strony, a z drugiej mędrzec cytujący klasyków filozofii i myślicieli. Ma przygotowane mądrości prawie na każdą okazję, i oczywiście genialnie gra w karty, a właściwie jest prawdziwym artystą w swoim fachu. Młody taksówkarz Jurek w momencie gdy go poznajemy jest jego przeciwieństwem, nieokrzesany, niecierpliwy i pazerny, ale Szu coś w nim dostrzega, może nawet samego siebie z czasów młodości.
Lecz to nie oni są głównymi bohaterami filmu. Głównym bohaterem jest
GRA
Wielka gra, ale nie chodzi mi tu o finałową rozgrywkę w hotelu Forum, choć niewątpliwie to rozdanie jest przełomowym momentem tej historii. Wtedy nastąpiło przekazanie pałeczki. Dodajmy, na dużym wirażu, ale młody adept sztuki oszukiwania jej nie upuścił, o czym świadczy końcowa scena gdy kupuje ,,Klubowe i dwie talie kart".
SZTAFETA.
Jurek podjął grę, wybrał sposób na życie. Gra jako stan ducha. Samolubna, bo tak naprawdę tylko ona się liczy, a życie jest jej podporządkowane. To jest gorzka cena. Chyba zrozumiał w końcu, że nie o pieniądze czy domy chodzi. A nawet nie o wygraną, choć przecież słyszy wcześniej od Szu, ,,że gra się żeby wygrać". Porażka może się zdarzyć nawet wtedy gdy jesteśmy w 100% pewni wygranej. Dążenie do mistrzostwa mimo tego, że finalnie i tak jesteśmy skazani na przegraną, w taki czy inny sposób. Mistrz też w końcu przegrał...a może widzimy przedstawienie a nie widzimy rzeczy. W końcu to
SZU

Jeszcze dwie ciekawostki. Scena gdy Mikun przed rewanżem z Szu, przedstawia Denela przypomina tę z filmu ,,Miś" ,,tak, przechodziliśmy z tragarzami". Tutaj Mikun mówi , że zagra z nimi znajomy który akurat przypadkiem przejeżdżał przez Lutyń Smile
I początkowa scena, gdy żona Szu mówi mu, że wraz z włosami stracił rozum, jak żywo przypomina tę z ,,Vabank", gdy Szpula zwraca się do Kwinto ,,obcięli ci włosy razem z jajami".
Zresztą tutaj analogii pomiędzy kasiarzem i szulerem jest więcej.
Wyjście z więzienia. Odejście kobiety. Jeden i drugi to przestępca z klasą i swoistym kodeksem, wyróżniającym go od reszty.