Recenzja filmu

Urodzony 4 lipca (1989)

Wlipcu 1964 roku prezydent USA Lyndon B.Johnson wydał nakaz zwiększenia siły militarnej wWietnamie. Zapoczątkował tym samym jedną znajczarniejszych kart amerykańskiej historii, którapodzieliła społeczeństwo ina zawsze odcisnęła swoje piętno nakolosie zza oceanu.

Próbę rozliczenia się zWietnamem podejmowało przez lata wielu amerykańskich reżyserów, jednakowoż stosunek obywateli Stanów Zjednoczonych doprowadzonych działań zbrojnych zmieniał się wraz zbiegiem czasu ipostępami nafroncie, co można zauważyć wfilmach otej tematyce, wypuszczanych przez Fabrykę Snów. Itak "Zielone berety", jeden zpierwszych obrazów traktujących owojnie wWietnamie, przekazuje nam sprecyzowany punkt widzenia, którypopiera zaangażowanie wojenne wimię ideałów, które zbudowały Amerykę. Z kolei "Czas Apokalipsy"czy "Łowca jeleni"pokazały drugą wojnę indochińską zjej najczarniejszej strony. Ich fabuła obraca się wokół mrocznej strony ludzkiej duszy, pokazuje wojska amerykańskie przeżarte degeneracją iszukające zaspokojenia swoich hedonistycznych żądz. Ukazana tam zmagania wojenne prowadzone są wbrew protestującej opinii publicznej istają się źródłem społecznego niepokoju.Wten nurt idealnie wpasowuje się też "Urodzony 4 lipca", wreżyserii Olivera Stone'a, którybardzo lubi wyciągać trupy zszafy amerykańskiej historii.

Główną postacią, wokół którejobraca się oś fabularna filmu, jest Ron Kovic (Tom Cruise)młodzieniec wychowywany wpatriotycznej ikonserwatywnej rodzinie. Poukończeniu szkoły, decyduje się dołączyć doarmii.WWietnamie zostaje poważnie ranny, co przykuwa go dowózka naresztę życia. Popowrocie dokraju czeka go natomiast wielkie rozczarowanie. Naswojej drodze napotyka weteranów, którzyoddali swojemu państwu wszystko, wzamian nie dostając nic. Te tragiczne wydarzenia zmuszają go dorozmyślań nadsensem swojego światopoglądu.

Ron Kovic jest postacią autentyczną. Urodził się w1946 roku wMassapequa, wstanie Nowy Jork. Wychowywany wduchu dyscypliny, zaciągnął się dowojska. 20 stycznia 1968 kula wystrzelona przez nieprzyjaciela uszkodziła mu rdzeń kręgowy, powodując nieuleczalne kalectwo. Wszechobecny bunt społeczny przeciwko prowadzonym działaniom zbrojnym spowodował fale upokorzeń, które kazały mu zrewaloryzować swoje poglądy. Stał się znanym aktywistą antywojennym izasłynął zpamiętnika zatytułowanego „Urodzony 4 lipca”, któryległ upodstaw filmu realizowanego przez Olivera Stone'a. W1974 roku przewodził grupie weteranów wojny wWietnamie, któraprowadziła strajk głodowy wbiurze senatora Alana Cranstona. Starali się zwrócić uwagę naniegodne warunki, które spotykały byłych żołnierzy wszpitalach. Napoczątku XXI wieku głośno sprzeciwiał się prowadzonej wojnie wIraku. 22 stycznia 1990, dokładnie dwadzieścia lat popostrzale, otrzymał Złoty Glob zanajlepszy scenariusz. Był również nominowany doOscara zanajlepszy scenariusz adaptowany, jednak nie udało mu się wywalczyć statuetki.


Ron Kovic jest wobrazie Stone'auosobieniem niewinności amerykańskich nastolatków, którzywwalce onie swoją sprawę zostali zbrukani okrucieństwem wojny izawiedzionymi nadziejami.


Postać wykreowana naekranie przez Tom Cruisajest dodziś najlepszą rolą wjego bogatej karierze. Toon kradnie cały film, jest jego alfą iomegą. Reszta obsady również spisała się bez zarzutu, jednak zpowodu charyzmy jaką naekranie emanuje Cruise, niemożliwym było wyjście zjego cienia.


"Urodzony 4 lipca"jest filmem dobrym, aczkolwiek wporównaniu doinnych obrazów antywojennych zlat 70 czy 80 zdecydowanie zbyt ckliwym, co wostatecznym rozrachunku działa najego niekorzyść. Film powinien skończyć się kilkanaście minut wcześniej, co dość mocno rzuca się woczy. Jednak dla miłośników kina dotyczącego sprawy wietnamskiej ihistorii Stanów Zjednoczonych, będzie on całkiem smacznie przyrządzonym daniem.