Recenzja filmu

Ida (2013)

Film ten opowiada historię Anny, przyszłej siostry zakonnej, która przed złożeniem ślubów czystości otrzymuje zadanie spotkania się ze swoją ciocią, Wandą Gruz, która okazuje się bardzo specyficzną i zarazem tragiczną postacią. Anna dowiaduje się, że tak naprawdę nazywa się Ida Lebenstein, a jej rodzice zostali zamordowani. Bohaterki próbują znaleźć mordercę rodziców Idy i odbywają z tego powodu pełną emocji i tragicznych sytuacji podróż.

I choć sama historia opowiedziana w "Idzie" nie obfituje w niewyobrażalne zwroty akcji, to jest niesamowicie intymną opowieścią, która skupia się na bohaterkach, ich uczuciach i emocjach, jakie towarzyszą im w tym ciężkim dla nich okresie. Pawlikowski brutalnie ukazuje realia okresu stalinizmu w Polsce, choć tak naprawdę nie stara się na nich skupiać i robi to na swój sposób "przypadkiem".
Element, który zasługuje na specjalną uwagę w przypadku tego filmu, to zdecydowanie aktorstwo. Wiele dobrego można napisać o Agacie Trzebuchowskiej, która wciela się w tytułową bohaterkę. Aktorka większość emocji wyraża za pomocą niesamowitego wzroku i sprawia, że widz dokładnie zrozumie, a być może nawet utożsami się z wyborami, jakich dokonuje sama Ida. Czasem miałem wrażenie, że emocje bijące z jej oczu wyrażają więcej niż spektakularne wybuchy paniki czy złości niejednej znacznie bardziej utytułowanej aktorki. Dodajmy do tego, że "Ida" jest debiutem Trzebuchowskiej, co świadczy o tym, jaki potencjał aktorski posiada. Druga bohaterka tej produkcji, Wanda Gruz, grana jest przez Agatę Kuleszę, której należą się szczególne brawa. Aktorka zagrała tę tragiczną postać tworząc niesamowity obraz silnej, niezależnej kobiety, która tak naprawdę nie potrafi poradzić sobie ze swoim życiem i problemami. Kulesza wspina się tu na wyżyny aktorstwa, jednak podobnie jak Trzebuchowska, rezygnuje z przesadnie dramatycznych momentów na rzecz spokojnych, idealnie oddających emocje wyrazów twarzy, które sprawią, że widz zarówno będzie w stanie śmiać się z wyczynów jej bohaterki, jak i wraz z rozwojem historii zrozumie tragizm tej postaci. Mniejszą, ale istotną w całej historii rolę ma też Dawid Ogrodnik, który po raz kolejny udowadnia, że jest naprawdę dobrym aktorem i nawet przez zaledwie kilka minut filmu, w których się pojawia, jest w stanie przykuć uwagę widza.


"Ida" to również niesamowite dzieło pod względem stylistycznym: czarno-białe zdjęcia, nieruchome ujęcia kamery i okazjonalna muzyka sprawiają, że możemy mówić o minimalizmie środków przekazu do wyrażenia ogromnej ilości emocji. Charakterystyczna dla filmu są także ujęcia, w których nie widzimy całych twarzy bohaterów, a jedynie ich część, co zapewne jeszcze bardziej utrudniało pracę aktorów, ale dało niesamowity efekt. Pawlikowski pod tym względem tworzy jedną z najbardziej spójnych produkcji nie tylko w historii kina polskiego, ale również światowego. 

Podsumowując mogę dodać, że gorąco polecam "Idę" wszystkim tym, którzy lubią kameralne, nastawione na emocje dramaty i filmy, które oczarowują wizualnie nie efektami specjalnymi, ale prostotą i oryginalnością. Mam nadzieję, że film Pawlikowskiego zostanie nagrodzony jeszcze wielokrotnie i sprawi, że wszyscy dowiedzą się, jak dobre produkcje zdarzają się w polskiej kinematografii.