Recenzja filmu

Duże zwierzę (2000)

"Duże zwierzę" to czwarty już film wyreżyserowany przez doskonałego aktora Jerzego Stuhra. Tym razem jednak artysta nie nakręcił obrazu według własnego scenariusza, ale oparł się na istniejącym już tekście napisanym przed laty przez Krzysztofa Kieślowskiego. Scenariusz "Dużego zwierzęcia" powstał na podstawie opowiadania Kazimierza Orłosia pt. "Wielbłąd". Opowiadanie to ukazało się po raz pierwszy w 1972 r. w świątecznym numerze magazynu "Literatura". Niedługo po publikacji Kieślowski otrzymał prawa do ekranizacji i rok później miał już gotowy scenariusz. Niestety, w tym czasie Orłoś znalazł się "na indeksie" i zrealizowanie filmu będącego ekranizacją jego prozy nie było już w Polsce możliwe. Kieślowski próbował jeszcze uzyskać środki na zrobienie obrazu w Niemczech, ale bez rezultatu. Później scenariusz zaginął i został odnaleziony dopiero w 1988 r. przez Janusza Morgensterna "Duże zwierzę" opowiada historię urzędnika bankowego Zygmunta Sawickiego oraz jego żony, przedszkolanki, którzy postanawiają zaopiekować się pozostawionym przez cyrk wielbłądem. Małżeństwo bardzo szybko zaprzyjaźnia się ze zwierzęciem. Budują mu specjalnie zaprojektowaną stajnię, pan Sawicki chodzi z nim na spacery i wydaje się, że ich życie wraz z przybyciem wielbłąda zmieniło się na lepsze. Niestety, decyzja bohaterów nie podoba się współmieszkańcom miasteczkom. Część z nich uważa, że postawa Sawickiego jest "nieużyteczna społecznie", a inni boją się, że zwierzę może być nosicielem afrykańskiej odmiany choroby wenerycznej. Społeczność zaczyna się jednoczyć przeciwko opiekunom wielbłąda. Urzędnicy domagają się podatku, sąsiedzi protestują przed furtką, rodzice zabierają dzieci z przedszkola, w którym pracuje Sawicka, ale mimo tych wszystkich kłopotów małżeństwo kocha wielbłąda jeszcze bardziej "Duże zwierzę" to piękny i ascetyczny w formie film opowiadający o nietolerancji, przywiązaniu i walce w obronie własnych przekonań. Fabuła jest prosta i opiera się na jednym zaledwie wątku, ale przedstawiona jest w taki sposób, że "Duże zwierzę" może mieć nieskończenie wiele interpretacji. Jerzy Stuhr porównuje ten film do wiersza, który dla każdego z widzów możne znaczyć coś innego i to jest w nim właśnie najpiękniejsze Żeby zmusić widza do maksymalnej koncentracji na treści obrazu, Stuhr zdecydował się nakręcić go na taśmie czarno białej. Tym sposobem nie dekoncentrujemy się, podziwiając np. przepiękne widoki gór, ale całą naszą uwagę pochłania opowiadana historia. Również z tego powodu w jednej z pierwszych scen reżyser pokazał przejeżdżający wóz z napisem "policja", tak aby widz nie musiał zastanawiać się, w jakim okresie dzieje się akcja filmu Moim zdaniem "Duże zwierzę" to jedna z najlepszych polskich premier tego roku. To film, który zmusza widza do myślenia, a im dłużej się nad nim zastanawiamy, tym odkrywamy jego więcej znaczeń i interpretacji. Dużym atutem tego filmu jest również to, że Stuhr nie nakręcił go w sposób "w jaki wydaje mu się, że zrobiłby to Kieślowski". "Duże zwierzę" to film Stuhra, a jedyne związki z twórcą "Czerwonego" kończą się na scenariuszu, gruntownie zresztą przez to film Stuhra przerobionego, łącznie z przeniesieniem akcji z lat 70. we współczesność. Bardzo trudno jest pisać o takich obrazach jak "Duże zwierzę". Filmy poetyckie są dla każdego z widzów inne i każdy może zrozumieć je w zupełnie inny sposób. Nie będę się zatem nawet starał napisać jakiejkolwiek interpretacji, by tym samym nie narzucać nikomu mojego rozumienia filmu. Zapraszam natomiast do opisywania swoich wrażeń w dziale komentarze, ich lektura będzie na pewno ciekawa i inspirująca.