Recenzja filmu

Chirurgiczna precyzja (2012)

Pauline nie ma wielkich szans na to, aby zostać królową balu. Szkolna brzydula i wyrzutek, z uwielbieniem prowokuje swe otoczenie, co rusz udowadniając, że wszystko i wszystkich ma za nic. Nawet jej rodzice i nauczyciele załamują ręce, gotowi spisać ją na straty. Nie oznacza to jednak, że Pauline nie ma żadnych ambicji, wręcz przeciwnie - w jej głowie dojrzewa wielki, doniosły plan...

Z zapowiedzi mogłoby wynikać, że fabularny debiut Richarda Batesa jra. to rasowy horror, jednak jest to mylne wrażenie - do konwencji kina grozy nawiązują tutaj w największym stopniu makabryczne sekwencje wizji bohaterki. Cała reszta to smoliście czarna komedia, brawurowo operująca ironią i wisielczym humorem. "Excision" pomyślane zostało jako okrutna satyra na amerykańską klasę średnią i wszystko, co za nią stoi: równiutkie rzędy białych domków, wypielęgnowane trawniki, szkółki niedzielne i sąsiedzkie wizyty. Wszystko poukładane do znudzenia, aż po mdłości. Matka bohaterki to despotyczna pedantka, która zmusza męża do sypiania na kanapie (pomysł, aby w takiej oto roli obsadzić Traci Lords, zakrawa na prawdziwą perwersję), ojciec z kolei jest niewydarzonym pantoflarzem, któremu przez gardło nie przejdzie słowo sprzeciwu. Obserwując ten różowiutki "ład", nabieramy przekonania, że bunt Pauline jest nie tylko uzasadniony, ale wręcz konieczny.

W pewnym momencie w tonacji filmu zachodzi jednak pewna zmiana: kąśliwa, inteligentna kpina powoli ustępuje miejsca opowiadanemu całkiem serio dramatowi. Kiedy więc jesteśmy już pewni, że czeka nas pozbawiona zahamowań zabawa w stylu kina Johna Watersa (który, notabene, wciela się tu w postać... pastora), reżyser zaczyna nadawać stworzonym przez siebie postaciom ludzkie cechy, tragiczne rysy, w których nagle odnajdujemy prawdziwy ból i wewnętrzną frustrację. Bardziej niż ta nagła zmiana frontu dziwić może fakt, iż te dwie pozornie nieprzystające do siebie konwencje łączą się tu w sposób płynny i wręcz naturalny.

Wielce fortunna była także decyzja o obsadzeniu w roli Pauline AnnaLynne McCord. Młoda aktorka, do tej pory znana głównie z seriali dla nastolatków, pozwoliła zmienić się niemalże nie do poznania i, korzystając z dobrodziejstw charakteryzacji, poszła na całość. Jest tyleż odpychająca co urocza, tyleż zwichrowana co przebiegła. Jakby nie patrzeć, na tle swojego środowiska, ona jedna odznacza się prawdziwie błyskotliwą inteligencją, ona jedna sprawia wrażenie samoświadomej. W kreacji McCord subtelnych środków wyrazu nie znajdziemy wielu, doskonale jednak poczuła reżyserską wizję i uprawdopodobniła ją.

Jak z powyższego wynika, "Excision" nie jest li tylko czczą parodią amerykańskich high school comedies. Bates junior stworzył obraz wizualnie wysmakowany, nieodparcie zabawny (niektóre spośród linii dialogowych dosłownie "rozkładają na łopatki") i jednocześnie zmuszający do myślenia. Jego stylistyczna niejednoznaczność to tylko kolejny atut, dzięki któremu każdy (no dobra,kłamię - nie każdy) znajdzie coś dla siebie. Warto wszak zachować jedno w pamięci: to nie jest pozycja dla księżniczek, czy to w wydaniu damskim czy męskim. Jeśli "Carrie" Stephena Kinga miałoby w zanadrzu taką bohaterkę jak Pauline, gwarantuję Wam, że filmowa ekranizacja zakończyłaby się już pod prysznicem. Istnieją setki sposobów, by pozbawić życia za pomocą tamponu...