Recenzja filmu

Jesteś Bogiem (2012)

Nie sposób było w ostatnich tygodniach nie słyszeć o premierze "Jesteś Bogiem" Leszka Dawida . Dla wielu ludzi w Polsce to najbardziej oczekiwany film roku, chyba dla każdego, kto interesuje się polską muzyką, próba zmierzenia się z jedną z jej legend. Dla środowiska hiphopowego postać Magika porównywalna jest do Ryśka Riedla z Dżemu czy dla fanów jazzu do Krzysztofa Komedy. Tak więc twórcy filmu podjęli się zadania ambitnego. Efekt? Jak na polskie realia - dobry, jak na światowe - jedynie przyzwoity.

Kiedy szedłem do kina, miałem w głowie dwa filmy - polskiego "Skazanego na bluesa" i brytyjski "Control". Ponieważ wcześniej słyszałem mnóstwo pochlebnych opinii o produkcji opartej na książce Macieja Pisuka (który jest także scenarzystą tego filmu) "Paktofonika. Przewodnik krytyki politycznej", za benchmark wziąłem sobie jednak film o życiu Iana Curtisa. Szybko jednak spostrzegłem, że "Jesteś Bogiem" tego porównania nie wytrzyma. A szkoda.

Film ten ma jednak szereg zalet, które nie sposób pominąć. Przede wszystkich sposób prowadzenia fabuły jest niebanalny. W pierwszej scenie widzimy ostatni koncert Paktofoniki i od razu możemy przekonać się, że drobna zmiana słowa w tytule bazującym na jednym z najbardziej znanych utworów Magika, Rahima i Fokusa, z "jestem" na "jesteś" obrazuje rolę, jaką pełnił Magik dla swoich kolegów, jak i dla fanów. Potem zaś w bardzo ciekawy sposób pokazane zostają narodziny Paktofoniki - bez wyolbrzymiania, bez lukru, w sposób pasujący do klimatu filmu, klimatu tamtych czasów, do osób w filmie przedstawianych. Tu warto zwrócić uwagę na odtwórców głównych ról. Marcin Kowalczyk jako Magik, Tomasz Schuchard w roli Fokusa i Dawid Ogrodnik w roli Rahima, są wiarygodni, dobrze dobrani do ról i udowadniają, że można robić w Polsce filmy bez zatrudniania Szyca albo Karolaka. Cały film utrzymany jest w klimacie dojrzewającego w Polsce kapitalizmu. Powoli problemem staje się nie to, co można kupić, ale za co. Losy trzech młodych raperów pokazane są na tle mocno zmieniających się warunków społecznych z jednej strony, a śląskich blokowisk - z drugiej. Jednak te blokowiska nie grają tu roli "czarnej dziury", która wciąga i trzeba koniecznie się z niej wydostać. To neutralnie pokazane środowisko życia, a od podwórek między blokami dużo ważniejsze są małe pokoiki, w których rodziły się teksty i bity.

Muzyka w tym filmie to osobna sprawa. Nawet niezwiązani z kulturą hiphopową znajdą tu znajome dźwięki. Natomiast dla fanów Paktofoniki i samego Magika twórcy przygotowali ciekawą historię narodzin muzyki, początki (trudne, jak to zwykle bywa) Fokusa i Rahima i artystyczny duch Maga, który nigdy nie jest do końca zadowolony z siebie, wciąż dąży do doskonałości w tym, co robi. Mamy tu więc zarówno solowe próbki twórczości każdego z trzech raperów, jak i efekty końcowe w postaci występów scenicznych Paktofoniki. Wszystko to zaś świetnie wkomponowane w losy bohaterów, ilustrujące kolejne etapy ich życia.

Co więc psuje ogólne wrażenie? Brak błysku w tym filmie. Wszystko jest poprawne, przyzwoite, ale mogłoby być lepsze. Rys psychologiczny samego Magika mógłby być głębszy, klimat bardziej dojmujący, bo historia to przecież tragiczna. Tę głębię udało się wydobyć Corbjinowi z życia Curtisa, a niestety nie udało się Dawidowi z życia Piotra Łuszcza.