To nie Superman ani Batman byli pierwsi. To Shadow!
Szczyt jego popularności to lata 30 i 40. Pierwsze, już w roku 1930, powstały opowiadania pisane w tzw `pulp magazine` czyli tanich wydawnictwach cyklicznych, głownie były to kryminały i fantastyka. Następnie słuchowisko radiowe w którym udział brał sam Orson Wells, a potem komiks paskowy czyli krótkie historyjki dołączane do gazet, pism itp.
Gacek pojawił się pierwszy raz w 1939 roku, Super rok wcześniej.
Tyle tytułem wstępu, tutaj więcej informacji o naszym Cieniu http://en.wikipedia.org/wiki/The_Shadow#Comic_strip.2C_comic_books.2C_and_graphi c_novels

Co do filmu, to jest to ciekawa sprawa.
Skoro i tak większość nie zna tej postaci, to nie będę zdradzał nic ważnego z jej historii.
Opowieść jest w każdym razie o superbohaterze obdarzonym magicznymi mocami, tajemniczym Cieniu, który w latach 30 w Nowym Jorku walczy ze zbrodnią i wszelką niegodziwością... oj, aż ciarki przechodzą ;)

Jego budżet wyniósł aż 40mln dolarów, i w roku 1994 było jednym z wyższych.
Dość powiedzieć, że największe hity tego rocznika miały budżety niższe lub podobne:
Duch 22mln$, Tańczący z Wilkami 22mln$, Żółwie Ninja 13.5mln$, Powrót do przyszłości 40mln$, natomiast wyższe Pamięć absolutna, Die Hard 2 i Godfather III - odpowiednio 65, 70 i 54mln$.
Budżet ten w Cieniu widać. Szczególną uwagę zwróciłem na scenografię i kostiumy - zrobione wg zasad `starych dobrych czasów` czyli nie szczędzono na szczegółach i obfitości. Dziś klasztor w dalekiej Azji stworzono by bez przepychu, zapewniając mu mroczny klimat, a wojowników przedstawiono by skromnie.
W Cieniu dochodzi do tego, że nawet bezimienny sługus antagonisty naszego bohatera ma taką zbroję, że pomyliłem go z jego bossem.

Efekty specjalne w zasadzie jak na rok 1994 są nad wyraz dobre. Co prawda to nie poziom animacji Parku Jurajskiego które są dla mnie odnośnikiem do tego co powstawało potem (mając prawie 20 lat na karku wciąż są realistyczne). Tutaj widać w nich jeszcze tą sztuczność, jednak nie można im wiele zarzucić. Jest ich sporo i swoją fantastycznością budzą zaciekawienie, jak choćby `świadomy sztylet`, ogień z kominka czy transformacje Shadowa.
Z drugiej strony są też karygodne babole po których człowiek traci sporo swojej sympatii do filmu. Wspomnę tragiczny efekt upadku z budynku (koszmarny blubox) czy nieudana animacja kiedy nasz bohater zostaje zalany wodą. Jest tu ich więcej, drobnych, ale irytujących.

Scenografie to staroszkolne ujęcia z dodanymi tłami udającymi perspektywę, zdjęcia na ulicach czy ulic w studiu. Misz masz, na pewno te zewnętrzne nie należą do najrealniejszych.

Klimat lat 30 jaki panuje w filmie śmiało można porównać do Batmana. Miasto ma klimat zbieżny z Gotham, jak i sam nasz bohater w zasadzie sporo współdzieli z alter ego Wayna. Z resztą azjatycki początek filmu to jakby nic innego niż początek Batman: Begins...
Klimat jest dobry, Cień okazuje się bardzo intrygującą postacią. Wcielił się w nią Alec Baldwin - aktor specyficzny. Sam z czystym sumieniem mogę powiedzieć, że na ekranie jego rola szczerze spodobała mi się tylko raz - w Aviatorze.
Tutaj jednak jest chyba druga taka. Co prawda widać, że ma tylko pół telentu, ale robi z nim co może. Będąc Cieniem sprawia całkiem odpowiednie wrażenie, będąc `sobą` jako tako daje radę.
Niestety film ma katastrofalnych aktorów... w roli damskiej Alecowi partneruje Penelope Ann Miller i to wielka porażka. Seksistowsko powiem, ze jedyne co w niej fajne, to cycki. Drętwota, martwica twarzy i mózgu. Reszta aktorów to drugi-trzeci sort, absolutna cienizna, nic wartego zapamiętania. Z resztą tak samo jak postaci które kreują.

Zdjęcia niezłe, sporo ciekawych, choć jak cały film nie wykraczają poza klimat kina noir. To właśnie ten klimat połączony z typową przygodą podsyconą wątkami fantasy tworzą realia tej opowieści.
Scenariusz pomnę milczeniem, bo jest po prostu przeciętny. Ot, kino fantastyczno-przygodowe rodem z lat 80-90. Związki przyczynowo-skutkowe jakie tu zachodzą między bohaterami i sytuacjami nie warte są roztrząsania, nie chcę specjalnie obnażać ich słabości... Także realia czy szczegóły akcji są różnej jakości, od wysokich lotów to niskich stanów średnich.

Tak więc jak najbardziej polecam, bo warto poznać ten zapomniany film.
W sumie to się temu nie dziwię, rok 1994 był naprawdę obfity w przeróżne ogromne hity. Zresztą sami popatrzcie na 50 najbardziej kasowych produkcji - pewnie 25-30 z nich to żelazne hity, pozycje obowiązkowe dla kinomanów http://www.boxofficemojo.com/yearly/chart/?yr=1990&p=.htm
Tym bardziej temu filmowi było ciężko, bo w podobnych klimatach w tym samym roku ukazał się Dick Tracy z megaobsadą, a rok i cztery lata wcześniej Tim Burton czarował kino swoim Batmanem.


Dla fana filmów o superbohaterach rzecz obowiązkowa. Po pierwsze na oryginalną mało znaną postać, po drugie z tego względu, że to po prostu przyjemny film przygodowy, choć baaardzo nierówny - od scen i efektów strasznie klimatycznych do mocno nie udanych i typowych dla papki wczesnych lat 90.

I wniosek mam jeden - tu aż prosi się o remake.
Z dzisiejszą techniką i w odpowiednich rękach (o co trudniej... ) to byłby wspaniały film. Zaręczam, że nasz bohater przy odpowiednim traktowaniu niewiele potencjałem ustępuje Batmanowi.
Polecam
6+/10