Pięknie napisane.
Ja jednak nie jestem w stanie ocenić tego filmu. Jest w nim wszystko to, co czym piszesz (do Persony Bergmana się nie odniosę, bo nie widziałem niestety), a jednak nie mógłbym z czystym sumieniem wystawić mu 10 (zastanawiam się nawet czy 8 to adekwatna nota). Myślę, że jest to film do kilkukrotnego obejrzenia, najlepiej w ciszy i spokoju, tak aby chłonąć go na wiele sposobów. Powiem szczerze, że jednak w pewnym momencie poczułem...przesyt. Widz dość wcześnie jest w stanie odkryć, kto jaką rolę spełnia w tym związku, i unaocznianie tego przez ponad półtorej godziny było w moim odczuciu doświadczeniem nieco nużącym. Być może o to nawet chodziło o to twórcy, aby poczuć na własnej skórze to, co jedna z głównych bohaterek tego filmu. Niemniej rozwleczenie tego w czasie (ukazywanie tego samego rytuału) nie do końca uważam za plus. Ale bardzo dobra gra aktorska i świetne zdjęcia oraz zagłębienie się we wnętrze dojrzałej kobiety stanowią do niewątpliwych zalet Duke Of Burgundy.
Pozdrawiam.

Jeśli poczułeś przesyt, to raczej odradzam Ci kilkakrotne oglądanie :)) A tak poważnie, to zgadzam się, że oglądanie tego filmu jest w pewnym sensie męczące. Trudno jednak, żeby było inaczej, zważywszy na poruszony w nim temat, którym jest właśnie psychiczna męka :) Poza tym jest to film oparty na bardzo perwersyjnym pomyśle, a prawie dwugodzinny pobyt w perwersyjnym świecie musi się wiązać z odczuciem pewnego dyskomfortu. Pamiętasz film "Cela" z Jennifer Lopez? Opowiada on o pani psycholog, która dzięki najnowszym zdobyczom techniki ma możliwość penetrowania podświadomości pogrążonego w śpiączce psychopaty, sprawcy odrażających, sadystycznych zbrodni. W tamtym filmie użyto tego oryginalnego pomysłu w celu penetrowania nieodkrytych dotąd możliwości kina popularnego. W "Duke of Burgundy" mamy dodatkowo do czynienia z dziełem wyrafinowanym, z założenia elitarnym, zawierającym celowo zakamuflowany przekaz intelektualny.
Nie dziwi mnie to, że wiele osób odrzuca ten film. Jest to po prostu reakcja obronna. Części widzów nie odpowiada to, że twórcy zmuszają ich do uczestniczenia w bardzo intymnych rytuałach. Akceptację takiego uczestnictwa postrzegają jako przejaw perwersyjności, do której sami przed sobą boją się przyznać :)) Nie da się ukryć, że jest to bardzo okrutne i bezwzględne kino. Wiwisekcja jest chyba najbardziej perwersyjnym ze wszystkich tematów, jakimi może zajmować się artysta.
Myślę, że "Duke Of Burgundy" jest arcydziełem, ale bardzo elitarnym. Moja 10 ma więc charakter bardzo subiektywny. Zarówno w życiu jak i w sztuce bardzo interesują mnie kobiety :) Myślę, że Stricklandowi udało się dotrzeć bardzo daleko (głęboko) w eksplorowaniu kobiecej psychiki. W kinie cenię bardzo przewrotność, odwagę i oryginalny pomysł. Świetne aktorstwo, zdjęcia, montaż i dźwięk są dodatkowymi atutami.
Bardzo polecam Ci obejrzenie "Persony". Ciekawe, czy Ty też dostrzeżesz analogie między tymi dziełami.
Pozdrawiam.

Dziękuję bardzo:)
I z góry przepraszam za poprzedniego posta...Czytam go dzisiaj jeszcze raz i nie wierzę w byki stylistyczne, które w nim popełniłem...Mea culpa:/ Tak to już jest, że lepiej nie pisać wypowiedzi 'na raty' tylko za 'jednym zamachem'.
I pomimo tego co napisałem powyżej z pewnością obejrzę "Duke Of Burgundy" jeszcze raz. Biłem się z myślami i wystawiłem jednak ocenę. Pierwotnie 6,5, dziś dorzucam te 0,5 skoro film został we mnie i gdzieś tam sobie czyha. Uważam, że jest to wartościowy i ciekawy obraz i z pewnością chodzi w nim o to, żeby w (mniejszym lub większym stopniu) doświadczyć tego, co główna bohaterka. Nie przeszkadza mi odczuwanie negatywnych rzeczy czy dyskomfortu psychicznego za pośrednictwem filmów (oczywiście jak każdy mam swoje granice, które naruszył np. Srpski Film, ale jeśli miałbym oglądać tylko te, które poprawiają mój nastrój, to przegapiłbym całe mrowie wartościowego kina;), nie odrzuca mnie tak głębokie wnikanie w sferę intymną tego specyficznego związku dwojga kobiet. Po prostu tak jak z zainteresowaniem obserwowałem 'przepoczwarzanie się' tego, co widz pierwotnie uważa za prawdę, tak ukazywanie 'wycinków' tego samego rytuału od nowa i po raz kolejny spowodowało uczucie przesytu. To tak jakby ktoś mówił mi po raz dziesiąty tę sama rzecz, abym ją dobrze zrozumiał. Być może moje nastawienie jest tu przeszkodą. Niemniej w taki właśnie sposób odbieram to, co zostało pokazane na ekranie, stąd też moja ocena jest niższa. Ale za jakiś czas z pewnością postaram się ja zrewidować;)
I jeszcze jedna sprawa. Dobre porównanie z Twojej strony z "Celą". Ja jednak oglądając "Duke'a.." miałem nieliche skojarzenia z "Imperium Zmysłów" z 1976r. Ten film jest z pewnością przełomowy pod wieloma względami i nadal robi wrażenie, pomimo daty powstania. Ale podobnie jak w przypadku 'Księcia Burgundii' poczułem w pewnym momencie przesyt i znużenie. Niemniej, jeśli nie widziałeś, polecam.
A wracając do "Celi"...;) Bardzo podobał mi się tamten obraz. Swego czasu byłem na nim w kinie (scena z koniem powala, zresztą nie tylko ona...). A skoro lubisz filmy plastyczne to mogę polecić Ci inny film Tarsema Singha pt."The Fall" (niefortunnie przetłumaczony przez naszych dystrybutorów jako Magia Uczuć...). Nawet jeśli treść nie przypadnie Ci do gustu to pod względem montażowym (zdjęcia, nasycenie barw) ten obraz jest małym arcydziełem.
A "Personę" z pewnością obejrzę - to jeden z tych filmów, który ma u mnie pierwszeństwo przed wieloma innymi.
Również pozdrawiam:)

"The Fall" mam w swojej kolekcji już od kilku lat, ale mimo tego, że parę osób mi ten film polecało, jakoś do tej pory go nie obejrzałem. Dzięki więc za przypomnienie :) Może uda mi się zobaczyć w najbliższym czasie.

Z powyższą analizą mogę się zgodzić, ale to kobieca natura i lęk przed przemijaniem, starzeniem to tylko jeden z aspektów tego filmu. Mamy tu - wg mnie - w sposób przerysowany i metaforyczny ujętą dynamikę związku jako takiego, również tego damsko-męskiego. Bo motyl to również dusza, a więc i uczucia. Kto tu kogo więc "chwyta" i "unieruchamia", "przyszpila". Dynamika panowania nad partnerem się zmienia w relacji dwóch kobiet, tak jak bywa zmienna w każdy związku, nawet tych, które są bardzo daleko od relacji bdsm. Mamy "uległą", która tak naprawdę rządzi w związku, bo strona bardziej zaangażowana spełnia jej wszelkie zachcianki w istocie, i nagłą, chwilową zmianę relacji po zdradzie - gdy to siły się wyrównują, a nawet obserwujemy grę na poczuciu winy drugiej strony. Film więc wielowarstwowy, wart powtórnego seansu, ale czy arcydzieło? Chyba od swoich 10 wymagam jednak więcej...

Ten film jest bardzo tajemniczy. Każdy widz może dostrzec w nim inne rzeczy :) Ja będę się upierał, że jednak nie chodzi tu o ogólne mechanizmy psychologiczne zachodzące w związku uczuciowo-seksualnym. Moim zdaniem Stricklandowi chodziło jednak o kobiecość, o dotarcie do jej sedna. Dałem "Duke of Burgundy" 10, bo spełnia wszystkie warunki, jakie w moim subiektywnym podejściu do sztuki filmowej, spełniać musi film, żeby być arcydziełem. Fascynujące jest to, że w spojrzeniu artysty łączy się tu głęboka empatia z zimnym okrucieństwem :) To wizja wrażliwego i nastawionego profeministycznie faceta, który jednak z racji swojej płci zachowuje dystans wobec tematu, którym się zajmuje. Są z pewnością obszary kobiecości niedostępne dla męskiej części ludzkości, ale są też takie, które dostrzegają jedynie mężczyźni :) Ja, podobnie jak Strickland, dostrzegam w kobiecości ten "owadzi" element, który w perwersyjny sposób łączy najwyższe piękno z czymś ohydnym, obcym. Kobieta chyba nie mogłaby zrobić takiego filmu :) Ta "owadziość" doskonale harmonizuje z potwornością "obumierania". Faceci boją się śmierci, a kobiety raczej "obumierania" :)

A męski punkt widzenia nie zniekształca nieco odbioru? Albo go po prostu ogranicza, szczególnie jeśli dostrzega się kobiecość w takim, a nie innym świetle ("owadzim" i silnie związanym z "obumieraniem" właśnie, zmianami fizycznymi - problem w tym że to nie jest istota kobiecości, to tylko jeden z jej aspektów, na dodatek męskie spojrzenie zdecydowanie je zniekształca, że się tak powtórzę :). Przy czym od razu dodam, że oczywiście może Stricklandowi chodziło o taki aspekt kobiecości, ale nie interesuje mnie tak naprawdę odpowiedź na pytanie "co autor miał na myśli?", ale różne możliwości interpretacyjne zawarte w dziele, a te niekiedy, na szczęście, przekraczają założenia twórcy. To ta tajemnica filmu, możliwość wielu interpretacji. I nic w tym złego oczywiście. Zastanawiam się tylko, dlaczego nasza para kobieca nie może być pewnym przykładem mechanizmów psychologicznych, które siłą rzeczy pojawiają się w związku? Tego typu relacje, oparte na dominacji (świadomej lub nie, bo przecież nie chodzi tu jedynie o związek, w którym się partnerzy bawią w bdsm, to kwestia głębsza - np. psychicznej dominacji, walki o władzę w związku) jednej ze stron, na nierówności pojawia się w każdym typie związku - homo, hetero. Oczywiście, że w związku męsko-damskim dynamika będzie inna, siłą rzeczy. Dzięki zabiegowi wyboru związku kobiet zyskujemy jednak wyrazistość, pewne przerysowanie i oczywiście zgłębiamy tu kobieca stronę rzeczywistości. Ale sprowadzenie tego filmu do tego, o czym piszesz wyżej jest zdecydowanie spłyceniem dla mnie.

W odniesieniu do realnego życia zgadzam się w stu procentach z Twoimi wypowiedziami na temat dynamiki związku. Jednak w kontekście tego konkretnego filmu jest to moim zdaniem błędny trop. Są w "Duke of Burgundy" pewne informacje, które sugerują, że obie panie są tak naprawdę różnymi wiekowo personifikacjami jednej rzeczywistej postaci kobiecej. Na przykład jest powiedziane, że jedna z nich kupuje ubrania dla tej drugiej. Ale nie zamierzam się kłócić z nikim o interpretację, bo przecież każdy ma prawo do własnej :) Nie ma sensu określać odmiennych interpretacji słowami w rodzaju : spłycenie, zniekształcenie, ograniczenie, bo chyba nikt z nas nie walczy o zdobycie monopolu na jedyne słuszne odczytanie przekazu tego dzieła, prawda? Fajnie, że wyraziłaś swoje zdanie pod moim tematem :) Mam nadzieję, że inni widzowie tego filmu pójdą w Twoje ślady. Moim zdaniem im więcej interpretacji, tym lepiej :) Pozdrawiam serdecznie!

Oczywiście, że nikt nie walczy tu o monopol w interpretacji, ale wydaje mi się, że jeśli odbieram czyjąś interpretację jako pewne spłycenie lub ograniczenie problematyki dzieła do pewnego aspektu, to mogę to tak nazwać i daleko mi przy tym do kłótni - zapewniam. :) Tym bardzie, iż moja interpretacja jest wartością dodaną, nie kłóci się z Twoją w istocie.
Może jednak to, że obie panie to personifikacja jednej postaci kobiecej w różnym wieku nie przekonuje mnie w ogóle. Przeczy temu choćby motyw zdrady i poczucia winy. Kupowanie ubrań to za to dla mnie wyraźny rys dominacji strony, która rządzi w związku. Natomiast mogę się zgodzić, iż obie panie są uosobieniem danych cech kobiecych. Choć tu moglibyśmy się rzeczywiście pokłócić o to, czy "owadzich", bo kimże w tym symbolicznym znaczeniu staliby się wobec tego mężczyźni? ;) Ale ostatnia kwestia wykracza poza ramy fimwebu zdecydowanie i obawiam się, że jest nie do rozstrzygnięcia. Również pozdrawiam serdecznie. :)

Mężczyźni to trutnie :)) To przecież wiadomo od dawna :) Żeby wszystko było jasne muszę tu wyraźnie powiedzieć, że, o ile podziwiam kobiety, to jestem bardzo złego zdania o mężczyznach, zwłaszcza tych dzisiejszych. Dlatego absolutnie nie używałem określenia "owadzi" w kontraście do męskiej części populacji, która miałaby rzekomo stać wyżej w hierarchii stworzeń :)
Uważam kobiety za istoty o wiele bardziej skomplikowane od mężczyzn i przez to fascynujące.
W ogóle wydaje mi się, że twórcy tego filmu zajęli się tylko pewnym typem kobiecości lub też pewnymi wybranymi cechami kobiecymi. Chodzi tu o ten typ kobiet, których jestestwo jest nierozerwalnie związane z wyglądem, wizerunkiem i z oddziaływaniem za jego pomocą na otoczenie. Takie kobiety wydają fortuny na operacje plastyczne, na modne ciuchy, spędzają dużą część życia w rozmaitych salonach odnowy biologicznej itd.
Oprócz takich kobiet istnieją też panie, które realizują swą kobiecość w zupełnie innych obszarach. Znam trzy takie kobiety. Jedna poświęciła życie koniom, druga pracy naukowej, a trzecia sztuce. Nie malują się, chodzą w adidasach i jednym swetrze na okrągło, ale są cholernie kobiece i fascynujące :)
I tu pojawia się niezwykle ciekawa kwestia. Pojawia się pytanie o to, czy chęć bycia atrakcyjną i pożądaną jest nierozerwalnie związana z kobiecością? Może jest to problem tylko pewnej części kobiet?
A propos słowa "pożądanie". Polski dystrybutor filmu dodał do oryginalnego tytułu podtytuł, który wydawał mi się początkowo kretyński i kierujący widza na mylny trop. Tytuł oryginalny brzmi "Duke of Burgundy" i jest to po prostu brytyjska nazwa rzadkiego motyla, który po polsku nazywa się wielena plamowstęg. Teraz, po zastanowieniu, dochodzę do wniosku, że słowo "pożądanie" nie musi odnosić się do relacji między dwoma osobami, ale wyrażać właśnie to pragnienie podobania się, chęć robienia wrażenie na innych, która jest tak ważna dla pewnej części pań.
Powróćmy jeszcze do tej "owadziości", która tak Ci się nie spodobała :) Niestety wydaje mi się, że nie da się pominąć tego elementu przy omawianiu tego filmu :)) On jest dosłownie przesycony tą owadzią atmosferą :)) Na przykład powtarzane wielokrotnie zaklęcie "Pinastri" pochodzi od łacińskiej nazwy zawisaka borowca (Sphinx pinastri) - motyla, którego gąsienice żerują na igłach sosny.
Pozdrawiam :)

I już miałam kończyć, ale znowu Waść napisał coś, do czego "muszę" się odnieść. ;) Ale lubię takie dyskusję, zmuszają do refleksji i stawiania pytań. Twórcze są. :))
Po pierwsze mam o Was lepsze mniemanie, poza paroma wyjątkami rzecz jasna. Nie chcę mieszać do tego hierarchii, matriarchatu, patriarchatu i jakichkolwiek teorii natury uogólniającej. Tyle o trutniach. ;)
Za to ujęcie postaci kobiecych w naszym filmie jako tych, które chcą być pożądane i atrakcyjne wydaje mi się bardzo ciekawym tropem. Pytanie, czy to nieodłączny składnik kobiecości, też jest frapujące. Wydaje mi się jednak, że odpowiedź w przypadku naszych bohaterek nie jest wcale tak oczywista. Zauważ, że starsza kobieta realizuje się też inaczej, ba - jakby tęskni do bycia bardziej naturalną - do wygodnych piżam choćby, braku gorsetu. Za tym idzie też tęsknota do troski drugiej strony, pełnej akceptacji, do zwykłego bycia sobą. Do rezygnacji z tego zmusza ją niejako partnerka. Kupuje ubrania, wciąga w grę, zaspakaja tylko własne potrzeby. Kobieta więc rezygnuje z siebie. Jeśli przyjmiemy, że są to jednak odrębne kobiety, że mamy do czynienia nie z personifikacją, a związkiem, to narzuca się wręcz pytanie, w imię czego ta rezygnacja, to pragnienie zaspakajania drugiej strony - w imię pożądania, a może w imię miłości? Do czego zmierzam. Zastanawiam się, czy uczucie, silne uczucie nie ma samo w sobie owego pierwiastka sadomasochizmu, o którym piszesz jako o składniku kobiecej psyche. Choć może u kobiet jest to pierwiastek silniejszy, bo w końcu psychologia twierdzi, że jesteśmy bardziej zorientowane na relacje, związki. Bardziej od nich zależymy niż płeć męska. Wybór więc związku lesbijskiego zdecydowanie służy podkreśleniu tej cech - tu się zgodzę, że to wybór nie przypadkowy i nie chodzi o jakieś powierzchowne szokowanie widza.
Druga kwestia to już problem szerszy. Czy atrakcyjność zawsze wiąże się z fizycznością. Śmiem twierdzić, że atrakcyjność i sama kobiecość niejedno ma imię, a wizerunek zewnętrzny to chyba najbardziej powierzchowna jej część, ale czy też nie najbardziej biologiczna, pierwotna?
Ale realizacja własnych pasji, bycie sobą to też część atrakcyjności, to też przyczynek do bycia fascynującą, czego Twoje przykłady dowodzą niezbicie. :)
Czyli tak, wg mnie, tak - każda kobieta (prawie, bo to jednak duże uogólnienie :) chce być atrakcyjna, choćby dla samej siebie. Chce też być pożądana, choć niekoniecznie przez każdego i nie w ten sam sposób. Pożądanie też bywa różne i nie zawsze wiąże się z aspektem fizycznym.
"Owadziość" jakoś przełknę już. :) W końcu motyle są piękne i kruche, choć nie chciałabym by ktoś mnie szpilką do tekturki przybił. ;)

Pięknie i mądrze napisane! Zgadzam się zdecydowanie z Twoim stwierdzeniem, że uczucie miłości ma samo w sobie pierwiastek sadomasochizmu. W relacji kobieta-mężczyzna ta dziwna mieszanka empatii, dominacji i uległości przybiera znacznie bardziej skomplikowaną postać, więc Twoje przypuszczenie, że wybór przez reżysera związku lesbijskiego jako prostszego (z uwagi na równowagę płciową) służył podkreśleniu tej dwoistości emocjonalnej, wydaje mi się również bardzo słuszne.

Chyba więc osiągnęliśmy pewien konsensus. ;) A może po prostu poruszyliśmy różne aspekty filmu Stricklanda. Przez te nasze analizy i różnorodne przemyślenia, moja ocena nawet powędrowała w górę. To dobrze świadczy o tym dziele. :)

>eksperymenty są i będą w przyszłości stanowiły jedne z podstawowych katalizatorów procesu
>twórczego dla współczesnych filmowców

Przebrnąłem przez Twój elaborat, który podobnie jak film nie zrobił na mnie najmniejszego wrażenia. Takie zabiegi odnosiły skutek ze 30 lat temu, a dziś świadczą jedynie o braku weny i twórczym wyjałowieniu. Jeśli tej ostatniej brak, to pozostają tylko podobne kuglarskie "sztuczki". Podobne zabiegi można od czasu do czasu zauważyć w sztuce (performance).

Eksperymenty o których mówisz nie są w najmniejszym stopniu odkrywcze. Produkcje takie są kierowane do specyficznego grona odbiorców, którzy z racji określonych upodobań i przekonania o własnej wyjątkowości doszukują się w nich głębi. Film nie jest w najmniejszym stopniu odkrywczy. Nie wnosi on nic nowego ani oryginalnego, czym mogłoby inteligentnego człowieka zaskoczyć. Obraz jest pusty i nudny jak flaki z olejem. Przeraźliwie nudny.

A ja (na razie...) nie przebrnąłem ;-) Straszne elaboraty. Może jest w nich sens, ale kto to przeczyta?
Mam jednak jedną (drugą) ważną uwagę: w filmie nie ma zachowań sadomasochistycznych, jest relacja domina-niewolnica, jest BDSM. Przynajmniej dawne słowniki rzecz tak ujmowały, bo dziś to ciężko znaleźć porządek.
Dla mnie jest to film intrygujący, co nie znaczy, że ważny, chwilowo nie wiem co myśleć.

co to za wypociny to ja nawet nie..... hahah