95 lat temu urodził się Billy Wilder jeden z reżyserów złotej epoki Hollywood, autor takich filmów jak "Pół żartem, pół serio" czy "Bulwar zachodzącego słońca".
Sześciokrotny laureat Oscara - Billy (właściwie Samuel) Wilder urodził się 22 czerwca 1906 roku w Suchej Beskidzkiej - małej mieścinie należącej do monarchii austro-węgierskiej. Jego rodzice mieli w Suchej restaurację naprzeciwko dworca kolejowego. Gdy Billy miał pięć lat, rodzina Wilderów wyjechała do Wiednia. Po dojściu hitlerowców do władzy trzydziestoparoletni już Wilder wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Jako Żyd wolał nie pozostawać w Europie. Jego rodzice są ofiarami holokaustu.
Rodzice marzyli, by został prawnikiem, jednak po kilku latach studiów w Wiedniu Wilder przerwał naukę i zaczął pracować jako dziennikarz. Mieszkając przez jakiś czas w Berlinie nie mógł utrzymać się z pisania, zarabiał więc jako fordanser tańcząc w knajpach charlestona, którego nauczyła go jego amerykańska przyjaciółka. Nocne życie Berlina stało się tematem pierwszego scenariusza Wildera, który został zaakceptowany przez producentów.
W 1933 roku Wilder wyjechał do USA z zamiarem zrobienia wielkiej kariery filmowej. Do Hollywood trafił bez grosza przy duszy i bez znajomości angielskiego. Nauczenie się języka zajęło mu kilka lat, podejmował wtedy przeróżne dorywcze prace. Punktem zwrotnym w jego karierze okazało się spotkanie z Charlesem Brackettem, z którym do spółki napisał kilka scenariuszy dla wytwórni Paramount.
W 1942 roku Wilder zaczął reżyserować, a Brackett zadebiutował jako producent. Powstały znakomite filmy, które przyniosły im sławę i pieniądze: "Bulwar Zachodzącego Słońca" i "Stracony weekend". Już sam, bez pomocy przyjaciela, nakręcił Wilder "Wielki karnawał" oraz całą serię komedii i melodramatów, takich jak "Miłość po południu", "Garsoniera", "Słodka Irma". "Słomiany wdowiec" czy "Pół żartem pół serio" z Marylin Monroe na stałe weszły do klasyki światowego kina. Wilder sześć razy został laureatem Oscara a 14 razy był nominowany do tej nagrody. Jest jednym z oscarowych rekordzistów.
Swój ostatni film Wilder nakręcił w latach 70. Potem pokazał się jeszcze kilka razy na ekranie jako aktor. Do dziś jednak konsultuje scenariusze amerykańskich reżyserów. Jest właścicielem ogromnej kolekcji obrazów zgromadzonej w jego rezydencji w Beverly Hills.
W Suchej Beskidzkiej ulica na której Billy Wilder przyszedł na świat od kilku lat nosi jego imię.
Sześciokrotny laureat Oscara - Billy (właściwie Samuel) Wilder urodził się 22 czerwca 1906 roku w Suchej Beskidzkiej - małej mieścinie należącej do monarchii austro-węgierskiej. Jego rodzice mieli w Suchej restaurację naprzeciwko dworca kolejowego. Gdy Billy miał pięć lat, rodzina Wilderów wyjechała do Wiednia. Po dojściu hitlerowców do władzy trzydziestoparoletni już Wilder wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Jako Żyd wolał nie pozostawać w Europie. Jego rodzice są ofiarami holokaustu.
Rodzice marzyli, by został prawnikiem, jednak po kilku latach studiów w Wiedniu Wilder przerwał naukę i zaczął pracować jako dziennikarz. Mieszkając przez jakiś czas w Berlinie nie mógł utrzymać się z pisania, zarabiał więc jako fordanser tańcząc w knajpach charlestona, którego nauczyła go jego amerykańska przyjaciółka. Nocne życie Berlina stało się tematem pierwszego scenariusza Wildera, który został zaakceptowany przez producentów.
W 1933 roku Wilder wyjechał do USA z zamiarem zrobienia wielkiej kariery filmowej. Do Hollywood trafił bez grosza przy duszy i bez znajomości angielskiego. Nauczenie się języka zajęło mu kilka lat, podejmował wtedy przeróżne dorywcze prace. Punktem zwrotnym w jego karierze okazało się spotkanie z Charlesem Brackettem, z którym do spółki napisał kilka scenariuszy dla wytwórni Paramount.
W 1942 roku Wilder zaczął reżyserować, a Brackett zadebiutował jako producent. Powstały znakomite filmy, które przyniosły im sławę i pieniądze: "Bulwar Zachodzącego Słońca" i "Stracony weekend". Już sam, bez pomocy przyjaciela, nakręcił Wilder "Wielki karnawał" oraz całą serię komedii i melodramatów, takich jak "Miłość po południu", "Garsoniera", "Słodka Irma". "Słomiany wdowiec" czy "Pół żartem pół serio" z Marylin Monroe na stałe weszły do klasyki światowego kina. Wilder sześć razy został laureatem Oscara a 14 razy był nominowany do tej nagrody. Jest jednym z oscarowych rekordzistów.
Swój ostatni film Wilder nakręcił w latach 70. Potem pokazał się jeszcze kilka razy na ekranie jako aktor. Do dziś jednak konsultuje scenariusze amerykańskich reżyserów. Jest właścicielem ogromnej kolekcji obrazów zgromadzonej w jego rezydencji w Beverly Hills.
W Suchej Beskidzkiej ulica na której Billy Wilder przyszedł na świat od kilku lat nosi jego imię.