Jean Renoir urodził się w Montmartre w 1894. Jego rodzicami byli Auguste Renoir, malarz impresjonistyczny i Aline Victorine Charigot. Większość swego dzieciństwa Jean spędził na wsi, w gminie Essoyes, gdzie rozwinęła się w nim miłość do natury, będąca stałym elementem jego twórczości. Wtedy też kształtowało się jego spojrzenie na kobiety, na co duży wpływ miał ojciec, ale też i cała rodzina, przyjaciele i modelki otaczające Auguste’a. Jean Renoir odczuwał silną więź ze swoją opiekunką, Gabrielle Renard, która rozbudziła w nim uwielbienie do melodramatu.

W 1901, gdy urodził się jego młodszy brat Claude (Coco), rodzice wysłali Jeana do szkoły w College de Sainte-Croix w Neuilly. Młody Renoir nie był w stanie zrozumieć, dlaczego jego rówieśnicy mieli taką obsesję na punkcie nagości – jako syn artysty, praktycznie wychował się wśród nagich kobiet.

W 1913, Jean zaciągnął się do pułku Dragonów na trzy lata, gdzie służył jako oficer kawalerii i pilot. W czasie wojny został kilkukrotnie ranny – odniósł m.in. poważną ranę nogi. Jego matka zakazała amputacji kończyny, gdyż zabieg mógł skończyć się jego śmiercią. Sama zmarła niedługo po przyjeździe do syna, wykończona długą podróżą – chorowała na cukrzycę. Odniesiona na wojnie rana sprawiła, że Jean do końca życia utykał i odczuwał ból. Nawet 40 lat później rana mogła się otworzyć powodując krwotok.

Po opuszczeniu armii, Renoir zajmował się ceramiką artystyczną, jednak tak naprawdę zafascynowany był kinem. W szczególności twórczością D.W. Griffith'a i Chaplina.

W 1917, Auguste Renoir zatrudnił żywiołową, rudą 16-latkę Andree Heuschling na swoją modelkę. Miesiąc po śmierci ojca, Jean i Andree wzięli ślub (w styczniu 1920). W roku 1921 urodził się ich syn Alain.

Największymi pasjami Jeana Renoira były kino i samochody. W 1924 postanowił zająć się kinem, aby uczynić ze swojej żony gwiazdę. Pod nazwiskiem Catherine Hessling, zagrała w "Pannie wodnej", "Nanie" i "Dziewczynce z zapałkami". Kręcąc "Nanę", adaptację powieści Zoli, Renoir inspirował się filmami Stroheima i niemieckim ekspresjonizmem.

We wczesnych latach 30., Renoir poznał Marguerite Heulle, która została montażystką jego filmów, a później także kochanką, zmieniając swoje nazwisko na Renoir. Marguerite utrzymywała kontakty ze związkami zawodowymi, komunistami i sufrażystkami.

Od tamtej pory, filmy Renoira odznaczały się społeczną i polityczną wymową, wskazującą na nierówności francuskiego systemu klasowego i sympatię do klasy robotniczej. Zimny pesymizm i anarchiczna ucieczka od mieszczańskich reguł ukazywane w jego filmach, były poniekąd reakcją na kryzys wczesnych lat 30. Film "Toni" przedstawia tragedię bohaterów wynikającą z ich biedy i beznadziejnego położenia. Był to kolejny problem społeczny wprowadzony przez Renoira do jego filmów.

W 1935, Renoir wraz z lewicowym studiem Groupe Octobre nakręcił "Zbrodnię Pana Lange". Był to pierwszy z jego filmów, który optymistycznie ukazywał wzrastający Front Ludowy. Renoir wyreżyserował też film w ramach kampanii Francuskiej Partii Komunistycznej.

Nakręcony w 1937 roku antywojenny film "Towarzysze broni" przyniósł reżyserowi światowy rozgłos. Goebbels nazwał Renoira "Kinowym Wrogiem Numer 1", a film został zakazany w Niemczech. Powstałe dwa lata później "Reguły gry" uważane są obecnie za arcydzieło, jednak ówcześnie film wywołał skrajnie negatywne reakcje. Rząd zakazał wyświetlania obrazu, określając go mianem "demoralizującego". Renoir, który wystąpił w "Regułach gry" w jednej z głównych ról, bardzo ciężko przyjął reakcję na swoje dzieło.

Do roku 1939, Renoir zakończył swój romans z Marguerite i zbliżył się do Dido Freire, przyjaciółki rodziny. Pobrali się w 1944 roku.

W 1940, gdy Renoir pracował nad filmem we Włoszech, rząd tego kraju dołączył do Państw Osi. Jean i Dido zdołali uzyskać wizę i wyjechać do USA. Hollywood powitało Renoira z otwartymi ramionami, jednak na miejscu, reżyser musiał pracować w systemie studyjnym. Wiele kluczowych decyzji, m.in. odnośnie obsady, było podejmowanych za niego. Każdy pomysł na film był odrzucany przez Darryla F. Zanucka. Renoir napisał: "Hollywood jest wielką machiną, godnym podziwu mechanizmem bez duszy". Zanuck odpowiedział: "Renoir posiada ogromny talent, jednak nie jest jednym z nas".

W Indiach, Renoir nakręcił swój pierwszy kolorowy film – "Rzeka". Pod wpływem francuskiego reżysera, Satyajit Ray sam postanowił zająć się kinem.

W 1962 napisał biografię swego ojca. Spisał także wspomnienia, powieści, krótkie opowiadania i sztuki teatralne. W 1975, Jean Renoir otrzymał honorowego Oscara. Nagrodę w jego imieniu przyjęła Ingrid Bergman.



Tłumaczyłem ze strony: http://www.jeanrenoir.com/bio.htm


Do przeczytania:
http://www.sensesofcinema.com/2003/great-directors/renoir/