Recenzja filmu

Lecą żurawie (1957)

Żuraw w wielu miejscach na świecie symbolizuje pokój. Film Mikhaila Kalatozova "Lecą żurawie" rozpoczyna ujęcie odlatujących jesienią żurawi. Niedługo po żurawiach odlatuje również pokój. Zanim to nastąpi, reżyser pielęgnuje miłość pary kochanków – Borysa i Weroniki, ukazując sielankę obojga bohaterów. Ową sielankę przerywa Borys, który zgłasza się na ochotnika do wojska, a wkrótce rusza na front. To nie koniec tragedii głównej bohaterki – bomba niszczy kamienicę, w której mieszkała, i zabija jej rodzinę. Weronika znajduje schronienie w domu swojego ukochanego. Tam czeka na nią Marek brat Borysa, który także jest w niej zakochany. Młoda dziewczyna pod presją Marka wychodzi za niego za mąż. Niebawem okazuje się, że był to błąd, gdyż nie może zapomnieć o ukochanym.

Kalatozov w dalszej części filmu konfrontuje walkę ze śmiercią na froncie z walką z czasem. Świetnie obrazuje to zdanie wypowiedziane przez wujka Borysa – Fiodora Iwanowicza. Iwanowicz jest lekarzem. Pewnego dnia do szpitala, w którym pracuje, trafia pacjent. Rozpacza on z powodu ukochanej, która go zostawiła dla innego mężczyzny, podczas gdy on walczył na wojnie. "Nie rozpaczaj, widocznie nie była ciebie warta, wy tam walczycie na wojnie ze śmiercią, a one tutaj walczą tylko z czasem" – zdanie to głęboko zapada w pamięci widza, tak samo w pamięci Weroniki, która jest obecna przy tym wydarzeniu.

"Lecą żurawie" przepełniony jest scenami alegorycznymi. Już pierwsza ukazująca odlatujący klucz żurawi symbolizuje rozpoczęcie wojny. Jest też zegar – jedyna rzecz ocalała ze zniszczonego mieszkania Weroniki. Symbolizuje on walkę z czasem, którą bohaterka będzie musiała stoczyć, oczekując na ukochanego.

Mocną stroną filmu – jeśli nie najmocniejszą – są zdjęcia. Świetne zbliżenia, które pomagają odczytać emocje towarzyszące bohaterom w intymnych sytuacjach. Kamera raczej obserwuje, jednak kiedy akcja przyspiesza, operator funduje nam kamerę z ręki, dzięki której dynamika akcji jeszcze bardziej wzrasta. Muzyka w filmie również świetnie oddaje klimat każdej sceny.

Jeżeli chodzi o grę aktorską, film stoi na najwyższym poziomie. Doskonale w roli Weroniki spisuje się Tatiana Samojłowa. Aktorka kreśli postać, którą ciężko zrozumieć. Z każdą chwilą widać na jej twarzy coraz większą niemoc. Dla mnie jedyną wadą filmu jest brak zmian w postawie bohaterów. W końcu wojna na każdym odbija swoje piętno.

Pozycja obowiązkowa dla każdego, kto lubi miłość z wojną w tle!