Recenzja filmu

Manhattan (1979)

Dla Woody'ego Allena najpiękniejszym miejscem na kuli ziemskiej jest Nowy Jork. Miasto to miało ogromny wpływ na jego twórczość. Reżyser wielokrotnie to podkreślał. Filmem, którego tytułem jest nazwa ukochanej dzielnicy Allena, reżyser dziękuje miastu za inspiracje, których mu dostarcza, pokazując je własnymi oczami. Bohaterem reżysera, po raz kolejny, jest nowojorski intelektualista-neurotyk. Isaac Davis (Woody Allen) to scenarzysta filmowy, który właśnie rzucił pracę w telewizji. Zamierza nadać swojemu życiu nowy sens, dlatego postanawia napisać książkę o Nowym Jorku. Jego była żona, ekscentryczna Jill grana przez Meryl Streep, rzuciła go, po odkryciu w sobie skłonności lesbijskich. Będąc w związku z kobietą, planuje, podobnie jak Isaac, napisać książkę. Chce w niej zawrzeć szczegóły ze swojego małżeństwa i opisać jego najbardziej intymne tajemnice. W tym czasie w życiu Isaaca pojawiają się dwie kobiety, siedemnastoletnia Tracy (Mariel Hemingway) oraz grana przez Diane Keaton intelektualistka Mary, kochanka jego żonatego przyjaciela. Allen pokazuje prawdziwą klasę. Urzekają dialogi, jak zwykle szybkie, energiczne, błyskotliwe. Film obfituje w niebanalne sytuacje i relacje między bohaterami. Sprawia to, że "Manhattan" płynie, nie można oderwać wzroku od ekranu. Niewątpliwym atutem dzieła są kreacje aktorskie Meryl Streep i Diane Keaton. Całości dopełnia świetnie dobrana muzyka, idealnie pasująca do tego, co dzieje się na ekranie. Jest ona uzupełnieniem pokazanych przez reżysera miejsc, nadaje im unikalny i niezwykły klimat. W połączeniu z wizualnym odbiorem Nowego Jorku, muzyka tworzy niepowtarzalny, wyjątkowy nastrój i sprawia wrażenie, że miasto jest nadzwyczajne - wielkie i nieprzystępne, a jednocześnie zupełnie magiczne. Po "Annie Hall", wybitnym dziele Allena, w którym najpełniej nakreślił on osobowość nowojorskiego intelektualisty (tak reżyserowi znaną i bliską), dodając do niego własne inspiracje i wątki autobiograficzne, przyszła kolej na Nowy Jork, miejsce, w którym ów intelektualista się ukształtował i w którym egzystuje. "Manhattan" utrzymany jest w czarno-białej konwencji, mającej podkreślić charakter miasta. Tak widzi to miejsce Allen i tak chce je pokazać widzowi. Nad zdjęciami pracował jeden z ulubionych operatorów Woody'ego Allena - Gordon Willis. Reżyser w niezwykle zręczny sposób wplata miasto w historię Isaaca, tak że staje się ono ważnym elementem opowieści, niemym obserwatorem toczącej się historii. Pokazuje klimat, wchodzi do wnętrza, obserwuje społeczeństwo - nie do końca odpowiedzialne, nie do końca realne, żyjące w świecie romansów i pędzące gdzieś w wiecznym chaosie. Społeczeństwo zagubione, szukające czegoś w nieładzie wielkiego miasta. "Manhattan" to dzieło bardzo osobiste. Nowy Jork jest integralną częścią Woody'ego Allena, tak jak on stał się już nierozerwalną częścią tego miasta. Tę część siebie podarował nam w "Manhattanie".