Do zbiorów Filmoteki Narodowej przekazana została przez osobę prywatną kopia zrealizowanego w 1913 r. filmu
"Kościuszko pod Racławicami".
Kopię wykonano w roku 1927. Wtedy to film po przeróbkach ponownie wszedł na ekrany pod alternatywnym tytułem
"Bitwa pod Racławicami". Identyfikację odnalezionego fragmentu filmu zaledwie na podstawie zachowanych materiałów z prasy (żadne inne materiały dokumentacyjne – fotosy, programy filmowe, itp. nie zachowały się) przeprowadziła Renata Wąsowska – filmograf, we współpracy z prof. Małgorzatą Hendrykowską – historyk filmu i kultury filmowej.
Reklamowany w ówczesnej prasie, jako
„nadzwyczajny (…) obraz historyczny w czterech aktach (…) długi z górą 1600 metrów” miał
"Kościuszko pod Racławicami" pokazać znudzonym
„szablonowymi konfliktami erotycznymi Berlina, Paryża, Londynu” widzom rodzimą miłość „opartą o wiejski opłotek, przegiętą rzeźkiem, junackim ramieniem”. „Przesunął się przed naszymi oczyma barwne oddziały kosynierów, polskich wiarusów, dziarskich wolontariuszy, piechoty i kawaleryi” – pisano.
Główne sceny filmu – „batalię racławicką”, „rzeź w Kozubowej”, „przysięgę Kościuszki czy „wesele krakowskie” zrealizowano w okolicach Lwowa.
Do najpiękniejszych momentów podniosłego obrazu należeć miały ujęcia „batalii racławickiej przy współudziale przeszło tysiąca ludzi, pędzącej kawalerii i armatnich strzałów z możliwie wiernymi efektami prawdziwej wojny”.