Festiwale i nagrody
źródło: Getty Images
autor: Valerie Macon
autor: Valerie Macon
Nie żyje Jiří Menzel, czeski reżyser, scenarzysta i aktor. Laureat Oscara za "Pociągi pod specjalnym nadzorem" (1966), twórca m.in. filmów "Postrzyżyny" (1980) i "Obsługiwałem angielskiego króla" (2006). Miał 82 lata.
Menzel urodził się w 1938 roku w Pradze. Studiował m.in. z Věrą Chytilovą i Evaldem Schormem. Razem z nimi oraz m.in. Milošem Formanem tworzył czeską nową falę. Filmy zaczął kręcić na początku lat 60., zaczynając od krótkich metraży.
Jego pełnometrażowym debiutem były "Pociągi pod specjalnym nadzorem" (1966) oparte na powieści Bohumila Hrabala. To rozgrywająca się podczas II wojny światowej opowieść o młodym chłopaku pracującym na stacji kolejowej, który zakochuje się w konduktorce.
Debiut reżysera zdobył Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, ale po tym sukcesie jego kariera dramatycznie zwolniła. Powodem była okupacja Czechosłowacji przez wojska Układu Warszawskiego, podczas której Menzel jako jeden z pierwszych twórców otrzymał zakaz robienia filmów. Do pracy mógł wrócić dopiero w 1974 roku.
Jego nakręcony w 1969 roku film "Skowronki na uwięzi" trafił na półki i ujrzał światło dzienne dopiero w 1990 roku, po upadku muru berlińskiego.
W dalszej części kariery nakręcił jeszcze szereg filmów, które były pokazywane i nagradzane na międzynarodowych festiwalach, m.in. w Berlinie i Wenecji. Jego najważniejsze tytuły to - oprócz "Pociągów pod specjalnym nadzorem" i "Skowronków na uwięzi" - m.in. "Kapryśne lato" (1968), "Święto przebiśniegu" (1983), "Postrzyżyny" (1980), "Wsi moja sielska, anielska" (1985) i "Obsługiwałem angielskiego króla" (2006).
Najważniejszą nagrodą w karierze Menzla był przyznany w 1968 roku Oscar dla "Pociągów pod specjalnym nadzorem". Film był również nominowany m.in. do Złotego Globa i nagród BAFTA.
W 1987 roku Menzel otrzymał kolejną nominację do Oscara - tym razem za film "Wsi moja sielska, anielska".
Mające premierę po ponad 20 latach leżenia na półce "Skowronki na uwięzi" zostały pokazane na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie w 1990 roku, gdzie zostały wyróżnione Złotym Niedźwiedziem dla najlepszego filmu (ex aequo z "Pozytywką" Costy Gavrasa).
W 1986 Menzel otrzymał Srebrny Medal za życiowe osiągnięcia na festiwalu w Telluride. W 2013 roku zdobył nagrodę za całokształt osiągnięć na festiwalu w Toronto.
Kim był Jiří Menzel?
Menzel urodził się w 1938 roku w Pradze. Studiował m.in. z Věrą Chytilovą i Evaldem Schormem. Razem z nimi oraz m.in. Milošem Formanem tworzył czeską nową falę. Filmy zaczął kręcić na początku lat 60., zaczynając od krótkich metraży.
Jego pełnometrażowym debiutem były "Pociągi pod specjalnym nadzorem" (1966) oparte na powieści Bohumila Hrabala. To rozgrywająca się podczas II wojny światowej opowieść o młodym chłopaku pracującym na stacji kolejowej, który zakochuje się w konduktorce.
Debiut reżysera zdobył Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, ale po tym sukcesie jego kariera dramatycznie zwolniła. Powodem była okupacja Czechosłowacji przez wojska Układu Warszawskiego, podczas której Menzel jako jeden z pierwszych twórców otrzymał zakaz robienia filmów. Do pracy mógł wrócić dopiero w 1974 roku.
Jego nakręcony w 1969 roku film "Skowronki na uwięzi" trafił na półki i ujrzał światło dzienne dopiero w 1990 roku, po upadku muru berlińskiego.
Jiří Menzel - najważniejsze filmy
W dalszej części kariery nakręcił jeszcze szereg filmów, które były pokazywane i nagradzane na międzynarodowych festiwalach, m.in. w Berlinie i Wenecji. Jego najważniejsze tytuły to - oprócz "Pociągów pod specjalnym nadzorem" i "Skowronków na uwięzi" - m.in. "Kapryśne lato" (1968), "Święto przebiśniegu" (1983), "Postrzyżyny" (1980), "Wsi moja sielska, anielska" (1985) i "Obsługiwałem angielskiego króla" (2006).
Jiří Menzel, laureat Oscara i Złotego Niedźwiedzia
Najważniejszą nagrodą w karierze Menzla był przyznany w 1968 roku Oscar dla "Pociągów pod specjalnym nadzorem". Film był również nominowany m.in. do Złotego Globa i nagród BAFTA.
W 1987 roku Menzel otrzymał kolejną nominację do Oscara - tym razem za film "Wsi moja sielska, anielska".
Mające premierę po ponad 20 latach leżenia na półce "Skowronki na uwięzi" zostały pokazane na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie w 1990 roku, gdzie zostały wyróżnione Złotym Niedźwiedziem dla najlepszego filmu (ex aequo z "Pozytywką" Costy Gavrasa).
W 1986 Menzel otrzymał Srebrny Medal za życiowe osiągnięcia na festiwalu w Telluride. W 2013 roku zdobył nagrodę za całokształt osiągnięć na festiwalu w Toronto.
Pobierz aplikację Filmwebu!
Odkryj świat filmu w zasięgu Twojej ręki! Oglądaj, oceniaj i dziel się swoimi ulubionymi produkcjami z przyjaciółmi.
