Recenzja filmu

Koneser (2013)

Oto i mamy przed sobą mistrza fachu, światowej sławy i renomy konesera sztuki, uznanego licytatora. Virgil Oldman (Geoffrey Rush) na skutek twardego wychowania jako dziecko ucieka w świat obrazów i artystów, którym poświęca całe swoje życie. Doświadczenie to, a także niebywała inteligencja, dzięki której pozyskuje tak wybitne wykształcenie, legitymuje go we własnych oczach do bycia lepszym. Virgil żyje z przekonaniem, że jest z doskonałej gliny. Jego jedyni znajomi to ci, którzy są mu do czegoś potrzebni. Pozostałymi ludźmi gardzi, a wręcz się ich brzydzi. Stroni także od kobiet. Nie rozumie ich. 

Virgil jednym mgnieniem oka rozpoznaje fałszerstwo, ale sam także jest oszustem. Swoją życiową kolekcję zdobywa na drodze kradzieży. Korzystając ze swojej pozycji eksperta, wystawia tanio to, co jest warte fortunę, i zakupuje to poprzez wspólnika. Tym samym okrada innych. To postać nieprzyjemna, stary mizantrop, który farbuje siwe włosy, aby zatrzymać upływający czas. Jego umiejętności budzą podziw, charakter odrazę.

Widz jest jednak świadkiem, jak w życiu Virgila dochodzi do nieoczekiwanego wydarzenia, które zmienia bieg jego historii. Pojawia się w nim kobieta, dla której bohater będzie gotów zrobić wszystko, gdyż okaże się ona ucieleśnieniem jego marzeń. Delikatna, piękna, jeszcze bardziej niedostępna dla innych niż on sam istota, przy której zaczyna zdawać sobie sprawę, że jest ona jednym obrazem, którego potrzebuje, aby jego życie stało się kompletne. Okazuje się, że Virgil jest gotowy na miłość, jakiej się nie spodziewał. Taką, której nigdy nie doświadczył, a być może całe życie pragnął. Na naszych oczach Virgil staje się ludzki. Zaczyna popełniać drobne błędy. Potykać się. Przestaje kontrolować siebie. Tym samym traci czujność.Otwiera się na innych i ich rady. I wtedy, kiedy staje się nam naprawdę bliski okazuje się, że ostatnie miesiące jego życia to tylko sen, a jawa jest zupełnie inna. Virgil traci wszystko.

Tornatore pokazuje nam, jak uczucia potrafią zawładnąć człowiekiem i jak budująca, a zarazem niszcząca jest ich moc. Koneser to film o potrzebie miłości, a zarazem o kompletnym jej braku. O krzywdzie, której nie sposób zapomnieć, ale też o genialnej intrydze. Bohater, którego uważamy za mędrca, okazuje się głupcem, a jego uczucia smutną imaginacją. To film pełen sprzeczności, na którym ani przez chwilę nie poczujemy się spokojni. Czeka nas za to spełnienie najgorszych oczekiwań, niedowierzanie i gorzka refleksja. Wydaje się, że reżyser stawia przed nami pytania o to czy Virgil zasłużył na tak dotkliwe upokorzenie czy jednak była to zbyt bolesna kara? Dlaczego patrzył, ale nie dostrzegał? Czy z własnej próżności czy może z naiwności? I w końcu, czym była jego mądrość w obliczu braku miłości, a czym miłość w obliczu braku trzeźwego myślenia?

Znakomita kreacja Geoffreya Rusha, ale także Sylvii Hoeks w roli enigmatycznej i chorej Claire. Całości dopełnia równie dobra gra Donalda Sutherlanda i Jima Sturgessa. Film uważam ze dobre studium psychologii. Historia bohatera jest niespotykana i choć wydaje się banalna to z pewnością jest poruszająca. Tornatore zadbał także o piękno szczegółowych ujęć, w którym przepych sztuki, domów aukcyjnych, restauracji, mebli, wnętrz i przedmiotów kontrastuje z brzydotą i zgnilizną nieprzeciętnych umysłów. Piękno serca natomiast okazuje się farsą.