Recenzja filmu

Odpowiednie zachowanie (2014)

Wbrew temu, co można by sądzić po tytule filmu, główna bohaterka Shirin wcale nie zachowuje się odpowiednio. Nie jest odpowiednio zachowującą się córką, partnerką, przyjaciółką ani siostrą, nie potrafi też poprawnie przeprowadzić warsztatów dla najmłodszych, co w teorii wydawało się jej – nomen omen – dziecinnie proste. Będzie musiała przejść długą drogę, zanim odkryje, że t,o co właściwe, niekoniecznie jest tym, co dobre.

Shirin stoi u progu swoich trzydziestych urodzin przed nie lada dylematem. Z jednej strony związek z jej partnerką Maxine przechodzi kryzys, z drugiej chce dopasować się do konserwatywnej społeczności irańskich imigrantów ze swojej rodziny. Zadaje sobie pytanie czy dokonywać coming outu przed rodzicami skoro jest biseksualna – może warto poczekać na właściwego mężczyznę i nie robić problemu? Ciąg wydarzeń w jej życiu podpowiada, że nigdy nie dopasuje się do żadnej grupy. Ale może wcale nie o to chodzi?

Film jest wyjątkowo dobrym debiutem, który dotyka bardzo wielu problemów. I to nie tylko jeżeli chodzi o ludzi z dużych amerykańskich miast. Bez względu na lokalizację i środowisko nie jest możliwe, by zawsze zachowywać się odpowiednio. Przedstawione w lekkim tonie toksyczne bądź płytkie relacje Shirin z innymi ludźmi pod przykrywką ironicznego uśmieszku kryją w sobie prawdziwy dramat. Następujące po sobie lawinowo wydarzenia, odsłaniają kolejne rozczarowania. Nic – od walki o związek, poprzez realizowanie siebie w swojej pasji, aż do rozmowy z matką o swojej orientacji seksualnej – nie odbędzie się tak jak w zamyśle głównej bohaterki być powinno.

Niespełniona artystka i marzycielka, jaką jest Shirin, reprezentuje drugie pokolenie imigrantów. Tacy jak ona urodzili się na Nowym Kontynencie i czują się Amerykanami, ale w ich rodzicach głęboko zakorzeniona jest kultura ojczyzny. Przepaść pokoleniowa potęgowana jest przez ogromne tempo zmian w postrzeganiu świata, przynależności i wolności osobistej. Zdaje się, że każde przedsięwzięcie jakiego podejmuje się Shirin skazane jest na porażkę, ponieważ nie jest zakorzenione w żadnych konkretnych wartościach.

Desiree Akhavan, która wyreżyserowała film, napisała jego scenariusz i jest odtwórczynią głównej roli, przedstawiła w nim problemy, z którymi sama się borykała. Opowieść, pełna ironicznych zwrotów akcji, często balansująca na granicy komedii i dramatu, jest w pewnych momentach autobiograficzna. Doskonale oddaje klimat Brooklynu zaludnionego przez młodych dorosłych, którzy lata nastoletnie mają już dawno za sobą, a mimo ta dalej nie wiedzą, co chcą robić w życiu. Sama autorka nie lubi być określana jako "biseksualna Lena Dunham", ale to porównanie zdaje się być nad wyraz trafne. Nic dziwnego, że twórczyni "Dziewczyn" po obejrzeniu "Odpowiedniego zachowania" zaproponowała jej angaż do kilku odcinków serialu. Niektóre rzeczy mają prawo przytrafiać się tylko Nowojorczykom.

Brak spójności w narracji (możliwe, że czasami celowy) i zbyt dosłownie zarysowane sceny to właściwie jedyne rzeczy, jakie można filmowi zarzucić. Jednakże nastawiając się na lekkie kino spod znaku "Frances Ha" w kolorze i ze szczyptą orientu – na pewno się nie rozczarujemy.