Recenzja filmu

Koneser (2013)

O męskim poświęcaniu się w imię kobiet i zawieraniu różnorodnych z nimi relacji nakręcono już masę filmów. Lars Von Trier w "Antychryście" pokazał, że kobieta to wrodzone zło. Pakula w "Klute", że zwodnicza piękność może przysporzyć tylko większych problemów. W "Darling" Schlesinger zobrazował zwodniczą i iluzoryczną idyllę poświęcenia rodziny na rzecz życia z młodą i obiecującą modelką (to samo u Inarritu w "Amores Perros"). Ciekawostką jednak wydaje się być nowy film Giuseppe Tornatore "The Best Offer", który biorąc na warsztat dosyć dziwną relację damsko-męską, skupia się nie tylko na emocjach, ale umiejętnie wkręca widza w wir kryminalnej zagadki, zastanawiając się przy tym, czy mężczyzna w sidłach miłości jest w ogóle w stanie podejmować własne, niczym niewymuszone decyzje.

Virgil Oldman (jak zwykle rewelacyjny Geoffrey Rush) to klasowej sławy licytator i znawca sztuk pięknych, prowadzący własny dom aukcyjny. W mgnieniu oka potrafi rozpoznać, czy dany obraz lub inne dzieło sztuki jest tworem autentycznym czy też podróbką. Jest idealnym przykładem pracoholika, który ostatnie resztki poczucia humoru poświęcił na rzecz powagi wykonywanej przez siebie profesji. Ten ekscentryk jest też wielkim samotnikiem. W restauracji ma swój osobny stolik, znajomych jak na lekarstwo, a do tego wiedzę o kobietach i ich potrzebach znikomą. Z żadną też nigdy nie zaznał przyjemności łóżkowych. Jest za to kolekcjonerem obrazów przedstawiających kobiety, a obfita i robiąca ogromne wrażenie kolekcja tych dzieł wyłożona jest w jego domowym sejfie – pomieszczeniu twierdzy, do którego dostęp ma tylko on sam.

Pewnego dnia dostaje zlecenie zlicytowania ogromnej liczby dzieł sztuki w willi, której właścicielka Claire (Sylvia Hoeks) jest z początku nieuchwytna. Z czasem okaże się, że skrzętnie ukryta przed światem i kontaktująca się z Virgilem tylko telefonicznie młoda piękność jest chora na agorafobię (lęk przed otwartą przestrzenią). W ten sposób dziwna relacja pomiędzy licytatorem i właścicielką willi zaczyna przybierać dosyć przewidywalną w rozwoju uczuć, ale ciekawą formę. Virgil wielce zainteresowany postacią Claire zaczyna zatracać się w swoim profesjonalizmie na rzecz relacji z kobietą, z którą ma nadzieję nawiązać bliższą znajomość.

Istotnym elementem akcji jest również wątek poboczny. Virgil licytując dzieła w willi Claire, odnajduje kolejne elementy mechanizmu, którego ani pierwowzoru, ani przeznaczenia z początku nie zna. Z pomocą kolegi – złotej rączki (Jim Sturgess) postanawia odbudować dzieło, które z czasem okazuje się dawno temu skonstruowanym "automatem" (mechanizmem/robotem, znanym również z filmu "Hugo" Scorsesego). Z definicji "automat" jest mechanizmem wykonującym samoczynnie cykl czynności lub operacji określony konstrukcją lub programem, niewymagającym bezpośredniego udziału człowieka. W kontekście filmu wątek ten będzie miał bardzo metaforyczny wydźwięk.

Giuseppe Tornatore ("Cinema Paradiso", "Nieznajoma") umiejętnie połączył wątek miłosny z kryminalnym elementem kina noir, gdzie mieszające się nawzajem gatunkowe ścieżki tworzą wciągającą i intrygującą historię człowieka "przebudzonego". Virgil doznaje olśnienia, zaczyna się miotać, nie jest w stanie do końca zrozumieć swoich poczynań. Przypomina to erupcję uczuć podczas przeżywania pierwszej miłości. Obiekty westchnień w obrazach, których dumna kolekcja wisi w tajnym pomieszczeniu Virgila, w dosyć nieprzewidywalnym momencie jego życia ożyje pod postacią Claire, dzięki której będzie musiał zrewaluować dotychczasowy tryb życia. Profesjonalizm bohatera zostaje wystawiony na najcięższą próbę. Człowiek, który całe życie poświęcił  na wykrywaniu fałszu w tworzywach ludzkiego rzemieślnictwa, będzie musiał ocenić najtrudniejszą z wartości – autentyczność ludzkich emocji.