Bohaterem jest, znany nam z kolejnych części Egzorcysty, ojciec Merrin. Jako młody ksiądz zostaje wysłany z misją do Afryki. To właśnie tam po raz pierwszy spotyka się z nawiedzonymi przez Diabła.

Bohaterem filmu jest ojciec Merrin, a akcja filmu rozgrywa się w Afryce w latach 40. ubiegłego wieku, na długo przed wydarzeniami przedstawionymi w filmie "Egzorcysta". Poznamy młodość ojca Merrina i jego pierwsze spotkanie z diabłem.

XV w. - pole bitwy usłane tysiącami ciał poskręcanych w konwulsji konania, zlanych krwią i zmiażdżonych orężem… Wrony wydziobujące smakowite oczy z parujących jeszcze ciepłem zwłok… Jeden ocalały zakonnik błąka się na oślep po bezkresnym polu trupów. Dostrzega dziwną figurkę obok dłoni zabitego... Gdy chce ją podnieść zmasakrowany trup chwyta go za rękę. Nagle na całym pobojowisku, aż po horyzont wyrastają krzyże wbite w ziemię "do góry nogami", w ciągu jednej chwili wiszą na nich tysiące ciał poległych... Tak zaczyna się początek historii diabła, demona który za kilkaset lat wydostanie się ponownie na wolność. Na razie jest rok 1949 - poznajemy młodego księdza Merrina (bohatera pierwszej części). Jest zgorzkniałym, popijającym wódkę sceptykiem, który stracił wiarę w Boga i w ludzi... i w diabła pewnie też. Merrin wyjeżdża do Afryki gdzie odkryto niesamowite wykopalisko - świątynię w nienaruszonym stanie - tak jakby ją ktoś zakopał zaraz po zbudowaniu. Wewnątrz znajduje odwrócony krzyż. Dziwnie odważne hieny przemykają się chyłkiem za plecami jak duchy. Gdy mały chłopiec zostaje przez nie rozszarpany na strzępy, a kule nie potrafią zrobić krwiożercom krzywdy - Merrin zaczyna przypominać sobie swoją własną książkę o egzorcyzmach. Napisaną jeszcze w czasach gdy wiarę miał gorącą.

Ojciec Lancaster Merrin (Stellan Skarsgård) jest na początku swojej kariery zawodowej. Wysłany na bezdroża Afryki, zostaje przydzielony do tajemniczych wykopalisk archeologicznych, gdzie rzekomo ma znajdować się wyjątkowo cenny i stary, okultystyczny relikt. Jednak to, co odkrywa na miejscu przechodzi jego wyobrażenie.

Po zakończeniu II Wojny Światowej, Lankester Merrin trafia do Kenii w Afryce. Wcześniej będąc księdzem postanawia odpocząć od kapłaństwa dręczony złymi wspomnieniami. Staje na czele wyprawy archeologicznej, która odkrywa tam kościół z czasów bizantyjskich w nienaruszonym stanie. Pod kościołem Merrin odkrywa starodawną kryptę, w której czai się zło. Obłęd ogarnia mieszkańców lokalnej wioski. Krew niewinnych płynie przez równiny Wschodniej Afryki, ale horror dopiero się zaczyna...

Merrin przeżywa kryzys wiary, odchodzi od Kościoła i oddaje się swojej pasji - archeologii. W piaskach Afryki odkrywa chrześcijańską świątynię w nienaruszonym stanie. Dziwne jest to, że data powstania budowli nie zgadza się z czasem przybycia na Czarny Ląd misjonarzy. To jednak nie koniec tajemnic. Merrinowi przyjdzie bowiem stoczyć bój z czymś, co zmieni go z powrotem ze sceptycznego archeologa w praktykującego i pełnego bojaźni sługę bożego.

Jest to prequel słynnego horroru z 1973 roku pt. "Egzorcysta". Akcja dzieje siew Kairze, w 1949 roku. Semelier przekonuje Merrina, znanego archeologa, a zarazem byłego księdza, który podczas II wojny światowej utracił swą wiarę, aby zdobył posążek pewnego sumeryjskiego demona. Ma tego dokonać w Derati, w Kenii, gdzie odkryto nienaruszony kościół z piątego wieku. Wygląda na to, że kościół pochodzi z miejsca i czasu, w którym nie powinien był powstać, co więcej, najprawdopodobniej zasypano go tuż po wybudowaniu. Prace archeologiczne posuwają się bardzo powoli, ponieważ miejscowi ludzie twierdzą, że wewnątrz budynku mieszkają złe duchy, a poprzedni archeolog pracujący na tym stanowisku oszalał. Tymczasem znika coraz większa ilość robotników, wokół znaleziska gromadzi się coraz więcej hien oraz mnożą się dziwne i niewyjaśnione zdarzenia.

Koniec lat 40. XX w. Ksiądz Lankester Merrin spotyka w Kairze kolekcjonera starożytnych dzieł, Semeliera. Ten zleca mu odszukanie tajemniczej relikwii. Merrin dołącza do brytyjskiej wyprawy naukowej, która prowadzi wykopaliska w Kenii. Ekipa odkrywa chrześcijański kościół z czasów Bizancjum. Pod budowla znajduje się krypta. Według legendy, właśnie w tym miejscu spadł na ziemię Lucyfer, po tym jak został wygnany z raju. Otwierając grobowiec, badacze przebudzają Zło... Prequel kultowego "Egzorcysty" z roku 1973.