Z miłości/film/Z+mi%C5%82o%C5%9Bci-2011-5270512011
pressbook
Anna Jadowska o swoim filmie
Dlaczego pornografia? Takie pytanie pojawia się zawsze, kiedy opowiadam o swoim scenariuszu. Dlaczego właściwie dotyczy on pornografii. Ja sama nigdy wcześniej, przed pisaniem scenariusza, nie obejrzałam filmu pornograficznego od początku do końca, miałam w pamięci jakieś migawki, klatki, ujęcia, ale były to poszarpane fragmenty, a nie całość. Do obejrzenia filmu zmusił mnie przed kilku laty artykuł Cezarego Łazarewicza, który ukazał się w "Przekroju". Dotyczył on biznesu pornograficznego w Polsce. Intrygujące w tym materiale było to, że tego rodzaju działalność w naszym kraju nie ma w sobie żadnej tajemnicy, żadnego "glamour", którego można byłoby się spodziewać. Kręcenie pornografii w Polsce to praca na poziomie etatu w fabryce, co więcej praca taka nie przynosi ani satysfakcji finansowej, ani nie czyni nikogo sławnym. Po co więc to robią? To było pytanie, które zapoczątkowało moje prace nad pomysłem na scenariusz. Kim są ci ludzie, skąd się biorą i dlaczego tym się zajmują? Oprócz taniości i bylejakości polski biznes pornograficzny charakteryzuje się tym, że grający w filmach "aktorzy" rzadko osiągają status gwiazdy. Zazwyczaj pojawiają się w kilku pozycjach, a potem znikają i wracają do swojego normalnego życia. Oczywiście to polscy odbiorcy pornografii warunkują, co się sprzedaje, a polscy miłośnicy porno naturalności, nieznanych twarzy, chcą mieć po prostu wrażenie, że podglądają swoich sąsiadów. I stąd inicjatywa Pinkpressu (największy polski producent i dystrybutor pornografii) sprzed kilku lat - zaproszono do współpracy pary, które chciały zostać sfilmowane podczas stosunku seksualnego. Do tej pory zgłosiło się około 500 par, a efekty tej pracy można oglądać w Internecie i na DVD pod znaczącym tytułem "Ściśle prywatne". Filmy te pokazują pary w różnym wieku, które w swoich domach albo w miejscach, gdzie szybko sklecono jakąś scenografię, uprawiają seks przed kamerą. Samo sedno takich scen jest oczywiście stricte pornograficzne i nie skupia się na twarzach bohaterów, natomiast dojście do tego sedna jest niebywale interesujące. Absolutnie nie można stwierdzić, oglądając te filmy, że to, co ci ludzie robią przed kamerą, sprawia im jakąkolwiek przyjemność. Co gorsze wstyd i opór, który muszą pokonać jest dla oglądającego nie do zniesienia i po prostu boli. Dlaczego więc decydują się na wystąpienie w filmie pornograficznym? Główni bohaterowie mojego scenariusza Ewelina i Piotr to młodzi dwudziestoletni ludzie, którzy decydują się zagrać w porno produkcji, wydaje się z prozaicznego powodu - brakuje im pieniędzy i nie mają lepszego pomysłu na to, jak je zarobić. Ale czy to jedyny powód i czy to jedyne rozwiązanie ich problemu? W tej historii zależało mi na zarysowaniu specyficznego portretu pokolenia dwudziestolatków. To pokolenie nastawionych roszczeniowo narcyzów i egoistów, wyrosłe w atomizującym się społeczeństwie, nastawione na osiągnięcie szybkiego sukcesu małym kosztem. W ich mniemaniu sukces jest czymś oczywistym i łatwym do osiągnięcia, przykładami tego rodzaju karier karmią nas mass media, wystarczy tylko wziąć udział w reality show, można nawet nie wiedzieć kim jest Szekspir. W rzeczywistości jednak młodzi ludzie nie mają wykształconych narzędzi, za pomocą których mogliby ten sukces osiągnąć. Rodzice, którzy nie znają współczesnych realiów, ani też szkoła, która nie traktuje uczniów indywidualnie, nie są ich w stanie tego nauczyć. Stąd takie rozwiązania jak u moich bohaterów, oni nie myślą, o tym że wyjściem z kłopotów może być oszczędzanie, czy też długoterminowe plany, jedynym możliwym rozwiązaniem wydaje im się wygrana w totolotka lub zagranie w filmie porno. Tylko takie rozwiązanie daje natychmiastowy, nic nie kosztujący, sukces. Czy to jedyny powód, żeby zagrać w filmie porno? Internet jest pełen amatorskich filmów porno, ludzie sami siebie filmują i wrzucają do sieci. Co nimi kieruje? To pragnienie skupienia na sobie uwagi jest chorobliwe i nienormalne, a jednak typowe dla naszego społeczeństwa. Wszyscy chcemy zaistnieć, mieć swoje pięć minut, chociaż przez chwilę poczuć się ważnym i w centrum wszechświata. Ludzie przez takie budowanie systemu wartości tracą kontakt z rzeczywistością, a na jej miejscu budują swój własny, sztuczny, fałszywy świat i sami w tym świecie wyznaczają sobie granice moralne. Ten aspekt, to również jeden z najważniejszych tematów mojego scenariusza, granice moralne na naszych oczach i w świetle jupiterów przesuwają się w nieskończoność, zmiany w relacjach ludzkich po drugiej wojnie światowej dynamicznie się przeobrażają. Coś, co było nie do pomyślenia jeszcze kilkadziesiąt lat temu, dziś staje się faktem. W przypadku moich bohaterów, ta jedna zdaje im się, niewinna decyzja o zagraniu w filmie porno uruchamia lawinę innych zdarzeń. Gdyby mieli świadomość tego, że każda decyzja ma swoje konsekwencje byliby może bardziej ostrożni. Jednak nie zdawali sobie sprawy, że zrobienie jednego kroku, wywoła kolejne zdarzenia i ich granice moralne znowu się przesuną. Bo skoro można raz zagrać w filmie porno, to dlaczego nie zrobić tego raz jeszcze? Na czym polega specyfika polskiej pornografii? W polskim prawie nie ma jednoznacznej definicji pornografii. Jest to trudne do sformułowania, bo czym, na przykład różni się obraz Gustava Courbeta pod wymownym tytułem L?origine du monde (Początek Świata) od aktu w pornograficznej gazecie. Przyjęte jest, że pornografią nazywa się sytuacje, w których oglądający staje się uczestnikiem aktu seksualnego, jest on do niego adresowany. Ciekawa jest natomiast pozycja pornografii w polskim społeczeństwie - funkcjonuje ona w systemie tak zwanej "podwójnej moralności" - i to jest również sprawa, której chciałabym w filmie dotknąć. Pornografia zepchnięta na margines świetnie się ma i oficjalnie dla większości społeczeństwa istnieje jedynie w podziemiu, natomiast nie wiadomo, kto tak naprawdę z niej korzysta. Czy kobiety oglądają pornografię? W moim scenariuszu są cztery silne postacie kobiece w różnym wieku, 22- letnia Ewelina, Joanna po trzydziestce i pięćdziesięcioletnie Ela i Marta. Na poziomie metaforycznym te kobiety stanowią dla mnie oś całej tej historii i w pewnym sensie tworzą życie jednej osoby. Chciałam pokazać, jak mogłoby się potoczyć życie Eweliny, gdyby została w porno biznesie, gdyby to, co przydarzyło się jej na planie, było czymś na tyle ekscytującym, że nie mogłaby tego zapomnieć. Chciałam również pokazać, jak w naszym czasach afirmujących młodość i seks funkcjonują dojrzałe kobiety, jak zmienia się ich relacja z partnerem i jakie są ich oczekiwania i czym tak naprawdę staje się dla nich seks. Dla Joanny seks jest sposobem na wchodzenie w biznesowe relacje, wiąże ona w ten sposób mężczyzn ze sobą. Dla Eli seks staje się odpowiedzią na pytanie, czy jestem jeszcze atrakcyjna. Ewelina jest na początku drogi, dopiero odkrywa jaką rolę w jej życiu będzie pełnił seks. Czy film pornograficzny jest podniecający? Z oglądaniem pornografii jest jak z graniem w filmie pornograficznym, jeśli się zacznie to robić i przekroczy się granice bezpieczeństwa, można się od tego uzależnić. Problem polega na tym, że prawdziwe życie seksualne nie ma nic wspólnego z pornografią. Ludzie, którzy budują swój obraz seksu na podstawie pornografii, nie umieją znaleźć się w prawdziwej relacji. Podobnie jest z filmem opowiadającym o biznesie porno przestaje on mieć ładunek widowiska erotycznego. Bo odkrywa przed widzem wszystko to, co do tej pory było unurzane w iluzji, odsunięte z prawdziwej rzeczywistości. Zabiegiem stosowanym przez kręcących filmy pornograficzne jest nie podkładanie autentycznej ścieżki dźwiękowej, widz porno pozbawiony jest prawdziwych dźwięków, przestaje mieć poczucie fizyczności zjawiska, na które patrzy. Ja starałam się opisać moment kręcenia sceny z Eweliną i Piotrkiem w sposób analityczny. Tak, żeby widz miał wrażenie uczestniczenia w wydarzeniu rozgrywającym się na jego oczach, sedna tej sytuacji, w odróżnieniu od filmu pornograficznego nie stanowi sam akt seksualny, ale dochodzenie do niego, cały mechanizm pokonywania wstydu i przekraczanie tabu. Dla mnie w tej historii pornografia jest jedynie pretekstem, żeby pokazać, do czego jest zdolny człowiek, po to by zyskać, coś co wydaje mu się w tej chwili konieczne i niezbędne. Filmami referencyjnymi mojego projektu są "Boogie nights" P.T. Andersona, który opowiada o biznesie porno w Los Angeles w latach 70. - zależałoby mi na stworzeniu podobnej słodko-gorzkiej, pełnej ironii atmosfery, a także "Kapryśna chmura" Tsai Ming-Lianga, która również opowiada o kręceniu porno w Taipei, specyfiką tego filmu są nowoczesne przestrzenie, które zdają się być zawieszone poza czasem. W swoim filmie także chciałabym stworzyć szczególny obraz Warszawy, miasta będącego w fazie dynamicznego rozwoju i złożonego z mocno skontrastowanych obrazów. Filmy, które były dla mnie inspiracją przy pisaniu scenariusza i szukaniu pomysłu na jego realizację to również: "Upały" i "Import Eksport" Ulricha Seidla a także "Sombre" Philippe Grandrieux.
Innowacyjność projektu
Fabuła filmu skupiona jest wokół wątku młodej kobiety Eweliny, która wraz ze swoim mężem Piotrem decyduje się zagrać w filmie porno. Stworzenie pełnego portretu psychologicznego i opowieści, która pozwala razem z bohaterką przejść jej drogę by spróbować zrozumieć taką decyzję, jest największym atutem tej historii. Pozostałe postacie to charaktery zbudowane po szczegółowych poszukiwaniach. Autorce zależało na tym, żeby zbudować intrygujący i zaskakujący obraz ludzi, którzy zajmują się pornografią. Nie chciała jednak pokazywać ich jako wykluczonych ze społeczeństwa "dziwolągów", ale jako zwykłych ludzi, których mijamy codziennie na ulicy. Dla niej są oni ekstremalnym przykładem, tego dokąd zmierza całe nasze społeczeństwo. Autorka skupiła się na budowaniu niejednoznacznych sytuacji, wartościujących wybory bohaterów, zależało jej na tym, by film utrzymany był w klimacie tragikomicznym, a wydarzenia z pozoru dramatyczne miały komediowy akcent, by rzeczy były tak straszne, że aż śmieszne. Dzięki temu film będzie miał większą grupę odbiorców. "Z miłości" ze względu na temat jest swoistym wyłomem w polskiej kinematografii. Pornografia jest pretekstem do opowiedzenia o konsekwencji ludzkich wyborów, niemniej jednak funkcjonuje ona w filmie i określa jego charakter. Do tej pory niewiele było filmów, które w otwarty sposób mówiły o tej sferze życia Polaków. Film jest ze wszech miar współczesny, operuje współczesnymi dialogami i opowiada historię w nowatorski sposób. Twórcy wierzą, że jest to autentyczna i pełna propozycja filmowa, która w niezakłamany sposób pokazuje wycinek naszej rzeczywistości i rozpocznie dyskusję na niewygodne tematy. Projekt ten wyróżnia, przede wszystkim jego tematyka, samo hasło pornografia wywołuje wśród ludzi skrajne emocje. W polskiej kinematografii nie było jeszcze produkcji dotykającej tej tematyki. Specyficzną rolę w tej historii odgrywa ludzkie ciało, potraktowane przez pornografię w sposób instrumentalny, szczególnie w przypadku postaci kobiecych efekt takiego podejścia jest niezwykle okrutny. Novum stanowią wyraziście zarysowane postacie kobiece, których niewiele można znaleźć w polskim kinie. Fizyczność i psychiczne perturbacje tych postaci będą motorem napędowym całej dramaturgii.
Pobierz aplikację Filmwebu!
Odkryj świat filmu w zasięgu Twojej ręki! Oglądaj, oceniaj i dziel się swoimi ulubionymi produkcjami z przyjaciółmi.