UKRXPLOITATION w czerwcu w Kino.Labie

W czerwcu Kino.Lab zaprasza na na blok filmowy poświęcony zjawisku UKRXPLOITATION. Nazwa ta nawiązuje do tradycji kina eksploatacji – kina o wątpliwej wartości artystycznej, ukierunkowanego na wykorzystywanie aktualnych trendów by tanim kosztem osiągnąć sukces finansowy. Tradycja ta nigdy nie była zbyt żywa na Ukrainie, cenzura zawsze dbała o szlachetną wymowę realizowanych filmów, a kwestie komercyjne pozostawały drugorzędne.


Sytuacja zmieniła się krótko po zakończeniu pierestrojki, kiedy to w wyjątkowym kontekście kulturowym i historycznym pierwszych lat niepodległości Ukrainy zaczęły powstawać filmy łączące ożywienie narodowe z tanim stylem kina eksploatacji. Jako pierwsze starały się przepracować kwestię ukraińskiej tożsamości narodowej budzącej się ze stanu sowieckiego zawieszenia i uśpienia. Pełne patosu, makabryczne i wywrotowe, były też jednak o wiele bardziej przekonujące niż oficjalne historyczne i kulturowe narracje władzy.

Przed seansami prelekcje wygłoszą filmoznawcy z Centrum Dowżenki w Kijowie – Olga Papash i Stas Menzelevskyi.

W programie:

"Modlitwa za hetmana Mazepę", reż. Jurij Ilienko, Ukraina 2002
Film jednego z najpłodniejszych reprezentantów szkoły poetyckiego kina ukraińskiego Jurija Illienki. Opowiada historię z perspektywy hetmana Ivana Mazepy, 17-wiecznego ukraińskiego bohatera narodowego. Wypełniony psychoanalitycznymi aluzjami i znakami intelektualnej sztuki, film ustanawia się nie tyle jako historyczna reprezentacja przeszłości, co jako pompatyczna próba podniesienia bolesnych pytań o ukraińską tożsamość.

"Głód-33", reż. Oles Yanchuk, Ukraina 1991
Oparty na motywach powieści Wasyla Barki "Żółty książę" film Olesa Yanchuka jest pierwszym i jedynym fabularnym przedstawieniem "Wielkiego Głodu" na Ukrainie w latach 1932- 1933. "Głód-33" odegrał ogromną rolę w kształtowaniu idei narodu ukraińskiego jako ofiary dla ukraińskiej tożsamości narodowej - bynajmniej nie przypadkowo film był pokazany w przeddzień ukraińskiego referendum w sprawie niepodległości zaplanowanego na 1 grudnia 1991 roku. Jako reżyser Yanchuk nie omieszkał zwiedzić prostych strategii wiktymizacji i przesady, balansując na krawędzi pomiędzy groteską a tragedią.

"Złoto kozaków", reż. Vadim Kastelli, Ukraina 1993
Komedia Vadima Kastellego "Złoto kozaków" może być postrzegana jako próba oczyszczenia narodowej podmiotowości. Jest to opowieść o kozackim złocie, zapisanym hetmanowi Polubotok przez cara Piotra I i złożonym w brytyjskim banku, które miało pomóc narodowi ukraińskiemu odbudować państwo po uwolnieniu spod jarzma moskiewskiego. Lekka i przyjemna forma kryje ostre pytania dotyczące procesu kształtowania nowej ukraińskiej tożsamości, oraz wpisywania negatywnych doświadczeń radzieckich w spójną narodową narrację.

Szczegółowy opis programu: www.kinolab.art.pl