Serial nie zawsze jest zgodny z historią życia Lwa Trockiego, ale nie sądzę też, żeby obrażał widza swoimi uproszczeniami. Jeżeli chodzi o relacje wspomnianych przez Ciebie postaci, to widzę to następująco:

TROCKI - LENIN

- Trocki uważał Lenina za autorytet zarówno intelektualny jak i moralny jeszcze zanim poznał go osobiście i tak już zostało aż do słynnego ciosu czekanem. Panowie korespondowali ze sobą, ponieważ Trocki pisywał artykuły do Iskry, które przykuły uwagę Lenina. Ten drugi postanowił więc zaprosić młodszego rewolucjonistę do Londynu, gdzie akurat przebywał (w serialu poznali się bodaj w Wiedniu (?) i niekoniecznie z czyjejkolwiek inicjatywy; nie jestem teraz pewien, ale na pewno przykuło moją uwagę, że nie był to Londyn).

- W 1903 na II zjeździe partii Lenin doprowadził do rozłamu. Spór polegał na kolizji następujących dwóch stanowisk. Jedni uważali, że za członka partii może uważać się z grubsza każdy, kto "jako-tako" identyfikuje się z ogólnie rozumianymi ideałami rewolucyjnymi (mienszewicy - tam pierwotnie dołączył Trocki) i proponowali współpracę z innymi środowiskami. Drudzy argumentowali, że należy zwiększyć dyscyplinę partyjną i w większym stopniu "przejść od słów do czynów" (bolszewicy - tej frakcji przewodniczył Lenin). Widać więc, że to Lenin był w tym czasie bardziej radykalnie zorientowanym politykiem niż Trocki - w serialu przedstawiono to odwrotnie.

- Trocki i Lenin również wtedy, gdy znajdowali się w opozycji do siebie, traktowali się z dużym szacunkiem. Ten pierwszy z początku związał się z mienszewikami, ale relacje te rozluźniały się coraz bardziej. Już podczas rewolucji 1905 stał się trochę wolnym elektronem orbitującym wokół przeróżnych działaczy.

- Trocki z czasem uznał rację Lenina w pierwotnym sporze i nigdy nie podważał jego pozycji jako lidera bolszewików. Być może antagonizując te postaci, twórcy chcieli dodać serialowi dynamiki, a także wykreować Trockiego na kogoś więcej niż tylko "numer 2". Niewykluczone też, że stoją za tym jakieś cele propagandowe.

- Trocki w swojej autobiografii zupełnie wprost podkreśla istniejącą między nim a Leninem przyjaźń. Serialowy Lenin w ostatnim odcinku mówi coś zgoła przeciwnego. Niemniej podczas tej samej rozmowy Lenin wspomina, że "nauczyliśmy się zawsze mówić sobie prawdę", o czym Trocki także napisał w książce. Niejednokrotnie podkreślał, że Lenin lubił walić prosto z mostu i cechowało go ostre poczucie humoru.

- W autobiografii Lew Trocki jawi się jako człowiek raczej skromny, choć świadomy swoich talentów umysłowych. Nie za bardzo przypomina swoje serialowe odbicie, któremu można zarzucać megalomanię. Opisywał siebie jako osobę w dużej mierze rządzącą zza biurka, a główny dorobek rewolucyjny bez wahania przypisywał Leninowi.

TROCKI - STALIN

- Ta część historii została moim zdaniem opowiedziana wiernie. Panowie nie przepadali za sobą od samego początku. W autobiografii Trockiego Stalin został ukazany jako "gracz", jako osoba, której głównym talentem było lawirowanie i pozyskiwanie sobie sympatii różnych ludzi. Podobno kilka razy próbował także zaskarbić sobie sympatię Trockiego, ale zawsze zostawał raczej zbywany.
Wydaje mi się, że Stalin w większym stopniu budził sympatię innych działaczy, gdyż Trocki mógł razić swoją arogancją i poczuciem intelektualnej wyższości - nigdy do końca nie był jednym z "towarzyszy". Dodatkowo jego poglądy bywały nieortodoksyjne (co też do pewnego stopnia pokazano w serialu), co zapewne też nie pomagało.

- Gdy Stalin przejął władzę, Trocki nie natychmiast został wygnany z RFSRR/ZSRR. Dość szybko jednak pożegnał się z Politbiurem (1926) i został przeniesiony do dzisiejszego Kazachstanu, gdzie m.in. nadzorował pracę instytutów badawczych. W 1929 został wyrzucony z kraju. Swoją autobiografię napisał rok później w Konstantynopolu (jeszcze np. zanim zmarły wszystkie jego dzieci - przeżył go natomiast wnuk; tutaj niejako na boku wspomnę, że Trocki w swoich wspomnieniach zaskakująco mało miejsca poświęca dwóm żonom i dzieciom, choć na pewno też całkiem ich nie pomija).

- Ogólnie Stalin nie od razu bezlitośnie pozbywał się opozycji wewnątrzpartyjnej, gdyż jeszcze w latach 20. jego władza była daleka od absolutnej. O totalitarnym zagarnięciu pełni mocy sprawczej w ZSRR przez Stalina można mówić raczej dopiero od czasów wielkiej czystki (albo niedługo przed).

STALIN - LENIN

- Lenin wysoko cenił sobie zdolności organizacyjne Stalina, ale nie miał wysokiego mniemania o jego horyzontach intelektualnych. W swoim Liście do zjazdu (potocznie nazywanym "testamentem") zarzuca mu także nadmierną brutalność. Trocki w swojej autobiografii wspomina, że planowali z Leninem obalić Stalina i wyrzucić go z Politbiura, ale Lenin zmarł (jak w serialu). O tym że jedna z służek Lenina była agentką Stalina nie słyszałem i nie wiem, czy to prawda.


Historii romansu Fridy z Lwem Trockim nie znam, więc niestety nie jestem w stanie tutaj niczego dodać. :)

Bardzo dziękuję za odpowiedź! Zachęciłeś mnie też do sięgnięcia po autobiografię Trockiego.

Książkę czyta się lekko, choć jest dość długa. Lew Trocki zgrabnie władał piórem i posiadał poczucie humoru, wobec czego książkę jak najbardziej można polecić, jeżeli ktoś jest bliżej zainteresowany okresem rewolucyjnym w Imperium Rosyjskim (oraz późniejszych odsłonach tegoż państwa).

Jeżeli masz jeszcze jakieś pytania/wątpliwości odnoszące się do historyczności serialu, to strzelaj śmiało.

Co do tego że jedna ze służek Lenina była agentką Stalina, wspominał też Bogusław Wołoszański w jednej z sensacji XX wieku.
Wołoszański dość prawdopodobne rzeczy opisywał.