Janusz Zakrzeński (ur. 8 marca 1936 w Przededworzu, zm. 10 kwietnia 2010 pod Smoleńskiem) był wybitnym polskim aktorem teatralnym i filmowym, którego kariera obejmowała niemal pół wieku. Największą rozpoznawalność zyskał dzięki rolom historycznym, a w szczególności wcieleniom Marszałka Józefa Piłsudskiego. Za swoją działalność społeczną i artystyczną uhonorowany został wieloma odznaczeniami państwowymi.
Wczesne lata Janusz Zakrzeński urodził się 8 marca 1936 roku w Przededworzu. Okres dzieciństwa i młodości przypadł na burzliwe czasy wojny i powojennej odbudowy. Wychował się w rodzinie pielęgnującej tradycje patriotyczne, co znajduje odzwierciedlenie w jego późniejszej karierze artystycznej i społecznej. Po ukończeniu III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza we Wrocławiu w 1953 roku, początkowo związał się z medycyną. Rozpoczął studia medyczne i przez niespełna rok pracował jako sanitariusz w pogotowiu ratunkowym. Ostatecznie jednak porzucił ścieżkę medyczną na rzecz aktorstwa. W 1954 roku podjął studia na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, które ukończył w 1960 roku.
Historia kariery Karierę aktorską Janusz Zakrzeński rozpoczął na deskach Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, gdzie występował w latach 1960–1967. Był to okres intensywnego rozwoju artystycznego, podczas którego kształtował swój warsztat i zdobywał pierwsze znaczące doświadczenia sceniczne. W 1967 roku przeniósł się do Warszawy, rozpoczynając współpracę z Teatrem Polskim, który stał się jego głównym miejscem pracy na wiele lat. W latach 1967–1974 był aktorem Teatru Polskiego, a następnie w latach 1974–1984 związany był z Teatrem Nowym w Warszawie. Krótki, bo jednoroczny epizod w Teatrze Narodowym (1984–1985) poprzedził jego powrót do Teatru Polskiego w Warszawie, gdzie występował nieprzerwanie od 1985 roku aż do śmierci. W swojej długiej i bogatej karierze filmowej Janusz Zakrzeński zyskał szczególną rozpoznawalność dzięki wcielaniu się w postaci historyczne. Był to jeden z najbardziej charakterystycznych elementów jego twórczości. Jego kreacje często nawiązywały do polskiej historii i narodowych bohaterów. Zmarł tragicznie 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem, lecąc na uroczystości rocznicowe Zbrodni Katyńskiej.
Najważniejsze role Do najważniejszych ról Janusza Zakrzeńskiego można zaliczyć:
- Marszałek Józef Piłsudski w filmie i serialu "
Polonia Restituta"
- Napoleon Bonaparte w filmie "
Popioły"
- Stanisław Ignacy Witkiewicz „Witkacy” w spektaklu telewizyjnym "
Tumor Witkacego"
- Benedykt Korczyński w miniserialu "
Nad Niemnem"
- Hans Frank w miniserialu "
Epilog norymberski"
- Pułkownik Gwido Langer w filmie "
Sekret Enigmy"
- Namiestnik Erick von Hollstein w serialu "
Czarne chmury"
Wszystkie filmy i seriale z udziałem aktora znajdziesz
TUTAJ.
Nominacje i zdobyte nagrody Janusz Zakrzeński był laureatem wielu prestiżowych nagród i odznaczeń. Za swoje dokonania artystyczne i społeczne otrzymał między innymi Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi oraz Złoty Medal "Zasłużony Kulturze – Gloria Artis" (pośmiertnie). Dwukrotnie, w 2008 i 2009 roku, został uhonorowany tytułem "Ambasadora Sybiraków" za działalność artystyczną i upamiętnianie losów zesłańców syberyjskich. Był również nominowany do nagrody Złote Kaczki w kategorii Najlepszy aktor polskich filmów historyczno-kostiumowych.
Pełną listę nagród i nominacji można znaleźć
TUTAJ.
Działalność poza aktorstwem Janusz Zakrzeński aktywnie działał również poza sceną i planem filmowym. Był pedagogiem, prowadził zajęcia z kultury słowa. Angażował się w działalność społeczną i patriotyczną, będąc m.in. członkiem rady programowej Związku Piłsudczyków. Aktywnie wspierał fundacje charytatywne, takie jak "Zdążyć z Pomocą", dla której nagrywał płyty z bajkami dla dzieci. Był także autorem książek "Moje spotkania z Marszałkiem" i "Gawędy o potędze słowa".