Nikodem Dyzma - pracownik małej firmy pogrzebowej i niezrównany mówca pogrzebowy nie ma wielkich oczekiwań wobec życia. Chce po prostu zarobić sobie dodatkowych parę groszy np. na lodówkę. Okazja trafia się sama w postaci przypadkiem zdobytego zaproszenia na koktajl dyplomatyczny. Z pozoru drobny incydent w czasie tegoż koktajlu stanie się punktem zwrotnym w karierze mistrza ceremonii pogrzebowych.

Tytułowy Nikoś Dyzma (Cezary Pazura) pracuje w zakładzie pogrzebowym, gdzie zajmuje się wygłaszaniem mów na pogrzebach. Pewnego dnia, zupełnie przez przypadek, na jego ręce trafia zaproszenie na bardzo wystawny bal. Nieświadomie obraża na nim jednego z ministrów, pozyskując przy tym przyjaźń wielu ważnych dygnitarzy. Dalsza kariera jest tylko kwestią czasu. Nikoś sprytnie to wykorzystuje posługując się swoim "intelektem" i "wrodzonym wdziękiem". Żeby tego było mało, zakochuje się...

Nikoś Dyzma (Cezary Pazura), pracownik zakładu pogrzebowego obdarzony zdolnością wygłaszania porywających przemówień, zdobywa zaproszenie na dyplomatyczny raut. Postanawia udać się na przyjęcie. Podczas imprezy ktoś oblewa go trunkiem. Wściekły Dyzma wywołuje awanturę, obrzucając winowajcę wyzwiskami. Ten z pozoru nic nie znaczący epizod staje się punktem zwrotnym w jego życiu. Okazuje się bowiem, że zwymyślał samego wiceprezesa Macieja Terkowskiego (Lew Rywin). Wieść o tym, że tajemniczy rudowłosy mężczyzna nie zawahał się publicznie ubliżyć wysoko postawionemu politykowi, szybko dociera do wszystkich uczestników bankietu. Odtąd o sympatię Nikosia zaczyna zabiegać wielu ludzi, między innymi przedsiębiorca Roman Kiliński (Andrzej Grabowski) i senator Anna Walewska (Ewa Kasprzyk). Dyzma szybko uznany zostaje za człowieka, który może wszystko załatwić. Jest to pierwszy krok Nikosia do osiągnięcia politycznego i finansowego sukcesu.