"Milczenie" nie jest manifestem żadnej ze stron. Nie zależy mu na rozdawaniu racji i poczuciu pewności. To refleksja. Tak jak ponad trzydzieści lat temu ("Ostatnie kuszenie Chrystusa"), tak i dzisiaj, Martin Scorsese powątpiewa, dając tym samym wyraz prawdziwej wiary. Ponieważ polega ona, paradoksalnie, na braku pewności i ciągłym zgłębianiu, czy aby jasno podążamy właściwą ścieżką.

Celowo nie napiszę, że film ten jest o czymś więcej niż o Bogu i wierze. Początkowo chciałem rzucić, że również o szatanie i złu, ale zrozumiałem, że Scorsese nie pokazuje palcem zła, wręcz ukazuje jego słabość, żałość, ten jego aspekt, przez który nawet nie pozwala się go złem tytułować. Szatan? Rzucając, że mieszał w głowach wierzących inaczej Japończyków, popełniłbym hipokryzję i zastosował prosty, manichejski podział. Scorsese jasno pokazuje widzowi, że nie zamierza oceniać. Japończycy mają inne spojrzenie, nie wiadomo, czy lepsze, ale inne. Poza tym, gdyby reżyser zdecydował się ich wypunktować, tak samo musiałby postąpić, i to mniej subtelnie, z Japończykami pragnącymi chrześcijaństwa, którzy tak naprawdę w dużej mierze nawet nie wiedzieli, w co chcą wierzyć.

"Silence" bez pudła tworzy kolejne pytania, wątpi, buduje wyraziste metafory, nie popadając w banał, konsekwentnie dąży do finału, którego nie musimy rozstrzygać. Ponieważ nie jesteśmy w stanie tego dokonać. Bo to nie nasze zadanie, aby osądzać. Przecież sami upadamy, bezustannie. Tak jak Bóg, który stał się człowiekiem. Tutaj w rozmyślaniu Scorsese wraca do "Ostatniego kuszenia", w inny sposób, ale wciąż uniwersalnie dla wszystkich wierzących, bez względu na wyznanie, i dla ateistów.

Obraz wykonany jest w sposób, że wystarczy nazwać to dwoma słowami: wielkie kino. W moim osobistym zestawieniu Scorsese tą dychą równa się z Pasikowskim ilością najwyższych not i idzie z nim łeb w łeb. Wciąż jednak mam małe wskazanie na polskiego reżysera, ze względu na więcej serduszek przy dziesiątkach.

Ale na koniec jeszcze o "Milczeniu". Zdaje mi się, o ironio, że właśnie nie należy milczeć po seansie. Trzeba rozmawiać. Spróbować zrozumieć sens wątpienia. Pojąć, że to wątpienie to współczesne prześladowanie dla naszych serc.