Ingmar Bergman 

Ernst Ingmar Bergman

8,6
3 476 ocen pracy reżysera
Ingmar Bergman
Ingmar Bergman urodził się w Upsali 14 lipca 1918 roku. Jego ojcem był luterański pastor Eric Bergman, późniejszy kapelan szwedzkiej rodziny królewskiej. W jego rodzinnym domu panowała ścisła dyscyplina. Jedną ze stosowanych przez jego ojca kar było zamykanie młodego chłopca w szafie (ten wątek pojawi się w filmie „Twarzą w twarz”). Jako 9-letni chłopiec rozpoczął przygodę z „teatrem”. Tworzył przedstawienia za pomocą własnoręcznie wykonywanych marionetek i dekoracji.

Studiował sztukę i literaturę na Uniwersytecie Sztokholmskim. W trakcie studiów pisał wiele tekstów literackich (m.in. powieści, sztuki i opowiadania), które w większości nie doczekały się publikacji. Pracował jako asystent reżysera w jednym ze sztokholmskich teatrów, a także dokonywał korekt cudzych scenariuszy.

W 1942 roku otrzymał szansę samodzielnego wystawienia swojej własnej sztuki pt. „Śmierć Kacpra”.

Jako scenarzysta filmowy zadebiutował w 1944 roku. Jego „Skandal” zekranizował Alf Sjöberg. Dwa lata później wyreżyserował swój pierwszy film pt. „Kryzys", z własnym scenariuszem opartym na podstawie duńskiej powieści. Pierwszym w pełni autorskim filmem szwedzkiego twórcy było „Więzienie”, w którym pojawiły się elementy charakterystyczne dla całej jego twórczości, takie jak podważanie istnienia Boga czy psychoanalityczny wymiar snu. Kolejne filmy były realizowane na zamówienie i nie przejawiały wielkiej wartości artystycznej. Na uwagę zasługuje jedynie „Wieczór kuglarzy” z 1953 roku, do którego zdjęcia wykonał Sven Nykvist, późniejszy stały współpracownik Bergmana.

Przełom w karierze szwedzkiego twórcy stanowi dopiero jego siedemnasty film - „Siódma pieczęć”. Arcydzieło z 1957 roku, opowiadające o rycerzu, który gra w szachy ze śmiercią, jest także początkiem bogatej kariery Maxa von Sydowa. Za ten film reżyser otrzymał specjalną nagrodę jury na festiwalu w Cannes (ex equo z „KanałemAndrzeja Wajdy). W tym samym roku powstał inny ważny film - „Tam, gdzie rosną poziomki” (uhonorowany Złotym Niedźwiedziem na festiwalu w Berlinie), ze znakomitą kreacją Victora Sjöströma. Lata 1958-1960 przyniosły kolejne nagrody (Złota Palma za reżyserię filmu „U progu życia” i Oscar dla filmu nieanglojęzycznego za „Źródło”). Początek lat 60-tych to zwrot w stronę kammarspelu (szwedz. „sztuka kameralna"). W tej pozbawionej rozmachu, ale skupiającej się na dyskretnych środkach wyrazu konwencji (mistrzowsko realizowanej przez Nykvista), powstała słynna trylogia: „Jak w zwierciadle” (drugi Oscar w karierze Bergmana), „Goście wieczerzy pańskiej” i „Milczenie”. Te filmy nie są powiązane fabularnie, dotyczą jednak szeroko pojętego tematu wiary w Boga, pojawiających się wątpliwości i w końcu zaprzeczenia jego istnieniu. Kolejnym wielkim dziełem jest „Persona” nakręcona w 1966 roku, w którym po raz pierwszy wystąpiła ulubiona aktorka reżysera - Liv Ullmann .

Okres 1957-1966 był zdecydowanie najlepszym w twórczości Bergmana. W późnych latach 60-tych i 70-tych, choć wciąż tworzył bardzo dobre, a momentami wybitne filmy (chociażby „Godzina wilka”, „Szepty i krzyki", „Sceny z życia małżeńskiego" i „Twarzą w twarz"), nie wzniósł się już na swój najwyższy poziom. Jego ostatnim wielkim dziełem był „Fanny i Alexander”, nagrodzony czterema Oscarami. W 1997 roku, na pięćdziesięciolecie festiwalu w Cannes, otrzymał Palmę Palm, specjalną nagrodę przyznaną mu przez wszystkich dotychczasowych laureatów Złotej Palmy. Umarł na wyspie Faro 30 lipca 2007 w wieku 89 lat.

Głównymi tematami poruszanymi w twórczości Bergmana były samotność, cierpienie i problemy psychiczne, pokazywane najczęściej przez pryzmat kobiecych postaci; problemy w związkach kobiety i mężczyzny, polegające na niezrozumieniu, wojnie płci; rola artysty i sztuki. Często pojawiały się wątki autobiograficzne, najbardziej widoczne w filmie „Fanny i Alexander”, opartym na wspomnieniach z okresu dzieciństwa. Także dzieła traktujące o kryzysie twórczym i wątpliwościach artysty można traktować jako autobiograficzne („Persona”, „Z życia marionetek”). Również temat rozpadu związków i skomplikowanych relacji damsko-męskich był Bergmanowi znany z autopsji. Był pięciokrotnie żonaty, miał dziewięcioro własnych dzieci i jedno przysposobione. Poza tym wdawał się w romanse z poznanymi na planie aktorkami, m.in. Harriet Andersson, Bibi Andersson i Liv Ullmann, z którą miał nieślubną córkę. Posiadał grupę aktorów, z którymi współpracował przy produkcji większości filmów. Do najważniejszych, obok wyżej wymienionych aktorek, należą Erland Josephson, Gunnar Björnstrand, Max von Sydow, Ingrid Thulin i Gunnel Lindblom.
więcej

Dane personalne:

data urodzenia: 14 lipca 1918

data śmierci: 30 lipca 2007

miejsce urodzenia: Uppsala, Szwecja

wzrost: 179 cm

Złota Palma
Zdobył Złota Palma, 37 innych nagród oraz 29 nominacji
Sprawdź wszystkie nagrody
pięciokrotnie żonaty: 1. Else Fisher (25.03.1943 - 1945, rozwód), córka Lena; 2. Ellen Lundström (22.07.1945 - 1950, rozwód), 4 dzieci: Jan, Anna, Mats i Eva; 3. Gun Grut (1951 - 1959, rozwód), syn Ingmar; 4. Käbi Laretei (1959 - 1969, rozwód), syn Daniel; 5. Ingrid von Rosen (11.11.1971 - 20.05.1995, jej śmierć), córka Maria von Rosen
Zmarł w swoim domu na wyspie Faaroe u północnych wybrzeży Gotlandii (Szwecja). Pochowano go na Fårö Churchyard (Szwecja).
W latach 70. Bergman, został oskarżony o malwersacje podatkowe i aresztowany. Reżyser doznał załamania nerwowego i trafił do szpitala psychiatrycznego, następnie musiał uciekać ze Szwecji, by uniknąć więzienia.
Ukończył literaturę i historię sztuki na Uniwersytecie w Sztokholmie.
Od najlepszych
  • Od najnowszych
  • Od najlepszych

O co chodzi?

użytkownik usunięty

Zauważyłem, jak wielu kinomanów tutaj, słysząc o geniuszu Bergmana, próbuje oglądać jego filmy, ale one im się wymykają, drażnią i nudzą. Zniechęceni, wpadają w kompleksy i zarzucają tym obrazom przeintelektualizowanie, ewentualnie wychwalają aktorów, zdjęcia... itd., czyli elementy wartościowe, ale marginalne, nie...

Ech, żal czytać takie komentarze. Powtarzacie za znawcami kina ogólne frazesy, a filmów pewnie w ogóle nie widzieliście. A jak widzieliście, to pewnie ich nie zrozumieliście. Bo trzeba wam wiedzieć, że nie każdy to potrafi. Mam już trochę lat, wiem dużo o życiu i o świecie, więc mogę się wypowiedzieć. Poza tym (bo...

Bergam wielkim reżyserem był! Tego nikomu tłumaczyć nie trzeba ale nawet największym zdarzają się wpadki. Żeby nie było że tylko rozpływamy się nad geniuszem jakim Waszym zdaniem jest jego najgorszy film?

No i znowu zasnąłem.

Pierwszym jest oczywiście niejaki Steven S., twórca zabawek dla dużych amerykańskich dzieci (i ostatnimi czasy, o zgrozo, coraz częściej także nieamerykańskich dużych dzieci). Różnica pomiędzy dwoma panami reżyserami (poza gatunkami i poruszaną tematyką) polega głównie na tym, że ten drugi (Steven S.) uprawia świadomie...

więcej

Pobierz aplikację Filmwebu!

Odkryj świat filmu w zasięgu Twojej ręki! Oglądaj, oceniaj i dziel się swoimi ulubionymi produkcjami z przyjaciółmi.
phones