Kair odzyskuje głos

"Ten, kto śpiewa, nie zginie" - głosił refren jednej z pieśni, śpiewanych podczas ubiegłorocznej rewolucji w Egipcie. Istotnymi uczestnikami wszystkich rewolucji początku XXI wieku - od Serbii i Ukrainy po kraje arabskie - są artyści. Nie inaczej było nad Nilem, chociaż miliony ludzi, którzy w styczniu ubiegłego roku wypełniali plac... "Ten, kto śpiewa, nie zginie" - głosił refren jednej z pieśni, śpiewanych podczas ubiegłorocznej rewolucji w Egipcie. Istotnymi uczestnikami wszystkich rewolucji początku XXI wieku - od Serbii i Ukrainy po kraje arabskie - są artyści. Nie inaczej było nad Nilem, chociaż miliony ludzi, którzy w styczniu ubiegłego roku wypełniali plac Tahrir, przyszło tam po prostu z powodu prozaicznej biedy i zwyczajnego głodu. Film jest zapisem unikalnego stanu w życiu zrewoltowanego kraju, gdy wśród obywateli wytwarza się rzadko spotykane poczucie jedności, a w życie wkrada się poezja - tak, jak w śpiewanej przez walczących z policją pieśni. Sztuka jest istotnym czynnikiem radykalnej przemiany struktury społecznej. Twórcom filmu udało się uchwycić wszystkie odcienie tego procesu. Bohaterami filmu są twórcy rewolucyjnych protest-songów, śpiewanych na barykadach Placu Tahrir, a więc ci inicjujący zmiany. Nie zabrakło też grafficiarzy-komentatorów, którym nieobca jest poetyka Banksy’ego, malarzy, czerpiących z zarówno malarstwa bliskowschodniego, jak i dziedzictwa światowej awangardy, tancerzy, którzy w swoich choreografiach przywołują wspomnienia z dni rewolty. Rewolucja, oprócz rozpoczęcia procesu demokratyzacji życia politycznego, sprawiła, że artyści zaczęli wreszcie mówić we własnym imieniu. Artyści po latach życia w reżimie poczuli, że wreszcie mogą oddychać pełną piersią. I korzystają z tego z entuzjazmem, jakiego próżno szukać wśród ich zblazowanych kolegów z Zachodu, żyjących w świecie post-polityki. Wydaje się, że w Egipcie artyści, nawet ci parający się niezrozumiałą dla ogółu sztuką współczesną, mają poczucie uczestnictwa w głębokiej społecznej przemianie. Warto przyjrzeć się ich entuzjazmowi i poczuciu narodowej jedności ponad społecznymi i religijnymi podziałami. Jeszcze 30 lat temu w Polsce było podobnie. czytaj dalej