Na krawędzi nieba/film/Na+kraw%C4%99dzi+nieba-2007-4067312007
pressbook
KRÓTKO O FILMIE:
Owdowiały Ali zakochuje się w prostytutce Yeter. Para szybko zamieszkuje razem. Pogrążony w książkach syn Alego, Nejat na początku stanowczo sprzeciwia się wyborowi ojca. Kiedy jednak dowiaduje się, że kobieta większość swych ciężko zarobionych pieniędzy wysyła do domu w Turcji, by jej córka mogła studiować na uniwersytecie nawiązuje się między nimi nić sympatii. Po niespodziewanej śmierci kobiety Nejat wyrusza w podróż do Stambułu w poszukiwaniu jej córki Ayten. Chłopak decyduje się pozostać w Turcji, nie wie jednak, że dwudziestokilkuletnia działaczka polityczna, Ayten jest już w Niemczech, gdzie ukrywa się przed turecką policją. Całkiem sama i bez grosza, Ayten zaprzyjaźnia się z niemiecką studentką, Lotte, która natychmiast poddaje się urokowi tureckiej dziewczyny. Lotte zaprasza buntowniczkę Ayten do swego domu, prosząc, by ta z nią zamieszkała. Ta propozycja bardzo nie podoba się konserwatywnej matce młodej Niemki, Susanne. Ostatecznie Ayten zostaje zatrzymana i zamknięta w celi, gdzie czeka kilka miesięcy na azyl polityczny. Kiedy jej prośba zostaje odrzucona, dziewczyna zostaje deportowana do Turcji i osadzona w tamtejszym więzieniu. Lotte postanawia porzucić wszystko, by pomóc przyjaciółce. Przypadkowe spotkanie w księgarni sprawia, że Lotte staje się współlokatorką Nejata.
FATIH AKIN O FILMIE:
Nie schodzi się z ringu po pierwszej rundzie Tak głęboko zaangażowałem się w realizację filmu Głową w mur, że kiedy go skończyłem, nie miałem żadnego pomysłu, co robić dalej. W trakcie kręcenia poprzednich filmów zawsze wiedziałem, jaki będzie następny projekt. Na ironię, co jeszcze pogorszyło mój stan, obraz Głową w mur okazał się sukcesem. Nie oczekiwałem tego. Tak wielki sukces wcale nie rozwiązuje wszystkich problemów. Właściwie, ta sytuacja bardziej mnie zablokowała. Czułem się niemal zmuszony do zrobienia czegoś jeszcze lepszego niż Głową w mur i chciałem zrobić coś jeszcze lepszego. Kiedy stajemy się rodzicami... Fakt, że zostałem ojcem, miał na mnie ogromny wpływ. Mój syn urodził się w 2005 roku. Nagle musiałem zacząć być bardziej odpowiedzialny i pomyśleć o jutrze. Zanim stałem się rodzicem, byłem właściwie typem rock-and-rollowca. Narodziny mojego syna złagodziły ciśnienie twórcze, jakie odczuwałem. Wyraźnie podziałało to na moje pisanie. Bardzo mi też pomogła praca ze studentami, na uniwersytecie w Hamburgu, gdzie dzieliłem się moimi doświadczeniami. Również realizacja dokumentu Życie jest muzyką wywarła na mnie pozytywny, łagodzący wpływ. A wyjazd do Turcji, gdzie poznałem wszystkich tych muzyków, był dla mnie jak terapia. Moja praca domowa Robienie filmów jest w moim życiu bardzo ważne, ale blednie wobec zdarzeń takich jak narodziny, miłość czy śmierć. Czułem, że aby naprawdę dorosnąć, muszę zrobić trzy filmy. Można nazwać to trylogią, ale to w zasadzie trzy odrębne obrazy, które łączy wspólna tematyka ? miłość, śmierć i zło. Głową w mur opowiada o miłości. Na krawędzi nieba jest o śmierci. Śmierci rozumianej w ten sposób, że kres każdego życia oznacza zarazem narodziny, jako że zarówno śmierć, jak i narodziny otwierają drzwi do innego wymiaru. Pracując nad tym filmem czułem, że osiągam jakiś nowy, nieznany poziom. Ale wciąż brakowało mi jeszcze czegoś ? tym elementem było zło, które pojawi się w trzecim obrazie. Po prostu czuję, że muszę opowiedzieć to do końca. Te trzy filmy są rodzajem ?zadania domowego?, które mam do odrobienia. Potem będę mógł ruszyć dalej. Być może w stronę kina gatunków ? zrobię na przykład film noir, western czy nawet horror. Pomiędzy dwiema kulturami Mam korzenie tureckie i niemieckie. Urodziłem się w Niemczech, ale funkcjonuję na pograniczu dwóch kultur. Odebrałem wykształcenie europejskie, lecz wychowywali mnie tureccy rodzice. Turecka kultura zawsze była częścią mojego życia. Gdy byłem dzieckiem, podróżowałem do Turcji z rodziną każdego lata. Ponieważ sam jestem niejako zawieszony między tymi dwiema kulturami, naturalne jest, że moje filmy również znajdują się w owym ?pomiędzy?. Związki z Turcją ? miłość i nienawiść Moje związki z Turcją są bardzo złożone ? to mieszanka miłości i nienawiści. Zacząłem się o wiele bardziej interesować tym krajem, gdy w 1995 roku skończyłem szkołę. Rok później zdecydowałem się zrobić tam mój pierwszy film krótkometrażowy, Chwast. Zobaczyłem inną twarz Turcji i niesamowicie mnie ona zafascynowała. Stałem się bardziej Turkiem. Z każdym metrem taśmy, który nakręciłem w Turcji, zaczynałem lepiej zrozumieć ten kraj. Ale im lepiej go rozumiem, tym bardziej mnie zasmuca. Nienawidzę polityki, nacjonalizmu. Trzeba przyjrzeć się temu, co tam się dzieje ? historia się powtarza. Jeszcze raz popełnia się te same błędy. Kocham ten kraj, ale robienie filmu w Turcji wysysa ze mnie mnóstwo energii ? to krew i łzy. Inteligencja jest sexy Sądzę, że inteligencja jest sexy, dlatego bohaterem mojego filmu uczyniłem profesora. Poza tym postać nauczyciela niemieckiego, który ma korzenie tureckie, łamie pewne stereotypy funkcjonujące wciąż w Niemczech. Turcy dzisiaj odgrywają znaczącą rolę w niemieckiej kulturze, polityce i nauce. Nie żyją już na ulicy. Dla Yeter edukacja jest na tyle ważna, że decyduje się na prostytucję, by zapewnić wykształcenie córce. Postać Nejata można powiązać z tym pragnieniem wiedzy. Podoba mi się ironia widoczna w momencie, gdy jedzie on do Stambułu i zamienia się rolami z niemieckim sprzedawcą książek ? to swoista wymiana intelektualna. Edukacja może ocalić świat Umiejętność czytania i pisania, edukacja, gra istotną rolę w filmie Na krawędzi nieba. Książka jest kluczowym symbolem w konflikcie między Nejatem a jego ojcem. Zastanawiałem się, jaką książkę powinienem pokazać. To była bardzo trudna decyzja. Nie chciałem, by były to pozycje takie jak Siddartha albo Hobbit, czy też coś wypełnionego zbliżonymi znaczeniami. I wtedy wpadłem na pomysł, że mógłbym zareklamować fantastyczną książkę mojego przyjaciela ? wybrałem Tochter des Schmieds Selima Ozdogana. W odniesieniu do filmu ? czytanie jest absolutnie kluczowym momentem. Lektura jest symbolem edukacji. A edukacja to jedyna rzecz, która może uratować świat. Hanna i Tuncel Próbowałem wyobrazić sobie niemiecką matkę przyjeżdżającą do Stambułu i szukającą tam swej zaginionej córki. I w moim umyśle pojawił się obraz Hanny Schygulli. Poznałem ją w Belgradzie w 2004 roku i od tamtej pory jestem pod jej urokiem. Bardzo chciałem z nią pracować. Niektórzy niemieccy dziennikarze porównywali moją karierę z Fassbinderem, ale zupełnie nie postrzegam tego w tych kategoriach. Jestem człowiekiem ulicy, a nie teatru. Dla mnie wzór stanowi raczej Yilmaz Güney, jako twórca niezależny, nie poddający się normom. Dla aktora, Tuncela Kurtiza ? którego również wyobraziłem sobie wcześniej na planie tego filmu ? był tym, kim Fassbinder był dla Hanny. Ale moim celem nie było posługiwanie się tymi aktorami jako ikonami z filmów Fassbindera i Güneya. To byłby pusty gest ? chciałem wykorzystać ich inaczej, w sposób, w jaki nie robił tego nikt wcześniej. Nie chciałem też, by moje reżyserowanie przybrało tego rodzaju pozę. Dla mnie moja praca jest po prostu opowiadaniem historii. Wyobrażając sobie Hannę i Tuncela w tej historii wiedziałem, że oboje odpowiadają mojej koncepcji rodziców. Sampling Wyzwaniem dla mnie jak twórcy filmowego jest nie powtarzać się. Lubię zaskakiwać samego siebie, a w efekcie ? publiczność. Mam nadzieję, że wszystkie moje filmy wydadzą się różne. Sądzę, że będziemy w stanie to ocenić po kolejnych pięciu obrazach. Kiedy wpadam na różne pomysły, to przychodzą one do mnie w tym samym czasie, ale pochodzą z różnych źródeł. A ja postępuje podobnie jak samplujący muzyk hip-hopowy ? uwielbiam hip-hop. Oni używają na przykład znanych kawałków, by tworzyć coś nowego na bazie czegoś starego ? i to jest zarazem rodzaj hołdu. Kilka wątków w Na krawędzi nieba zostało w taki sposób ?zsamplowanych? z filmu Życie jest muzyką. Postać politycznej aktywistki Ayten powstała z inspiracji, jaką byli dla mnie kurdyjscy śpiewacy. Tutaj, na Zachodzie, nie musimy walczyć o wolność słowa. Ale w Turcji wojna o sprawiedliwość trwa nadal. Pasja jest sexy Zdolność walczenia o coś z pasją jest sexy. A ja chciałem, by ten film był seksowny. Ayten to osoba bardzo emocjonalna. Ma tę specyficzną ?mądrość ulicy? i jest bardzo atrakcyjna. To postać wyraźnie polityczna. Z początku aktorka, Nurgül Yesilcay nie czuła się zbyt dobrze w tym politycznym kontekście. Kiedy jednak w końcu zaakceptowała sytuację, poszła na całość. Byłem zafascynowany tym, jak dobrze poznała swoja bohaterkę. Znam wiele kobiet takich jak Ayten, ale Nurgül nie jest jedną z nich. Ayten to kobieca wersja mnie samego. Wierzy w coś, ale potem zaskakuje samą siebie i bardzo się zmienia. Czy jestem politykiem? Chcę zmienić świat ? czy to znaczy, że jestem politykiem? Mój film daje nadzieję, że świat można zmienić ? czy to jest polityczne? Chyba bardziej filozoficzne, ale myślę, że w dzisiejszych czasach wszystko jest po trosze polityką. W epoce, w której żyjemy, nie da się już rozdzielić życia, polityki i sztuki. Wierzę głęboko w to, w co wierzę, ale jutro mogę zmienić zdanie. Próbuję nie być dogmatyczny. W cokolwiek ludzie wierzą ? czy jest to religia, czy polityka ? wszystko ma swój kres, wszystko zmierza w jednym kierunku. Chciałem zrobić film o przechodzeniu na drugą stronę tego wszystkiego, o wznoszeniu się ponad to. Próbowałem robić ten film z pewnym dystansem, jak ktoś, kto podgląda z zewnątrz. Ale wydaje się, że taka postawa nie jest możliwa. Czasami to nie głowa nami kieruje. Sądzę, że to raczej o wiele bardziej irracjonalna część mnie ? serce. Niemcy i Turcja Jako Niemki, Susanne i Lotte uosabiają Unię Europejską, podczas gdy Ayten i Yeter ? Turcję. Wszystko, co zdarza się między nimi w Na krawędzi nieba, jest reprezentatywne dla stosunków łączących oba te systemy. Miałem niezłą zabawę pracując nad dyskusją między Susanne a Ayten na temat Unii Europejskiej. Pisałem ten dialog opierając się na tym, co wiele razy słyszałem od ludzi z mojego środowiska. Pod koniec filmu, Niemka Susanne i Turczynka Ayten doświadczają głębokiej zmiany sposobu, w jaki postrzegają i odczuwają rzeczywistość. W finałowej scenie w księgarni, gdy się obejmują, już w trakcie montażu zauważyłem drobny szczegół. Nieopodal kobiet znajdują się dwie małe flagi: niemiecka i turecka. Położył je tam mój przyjaciel i partner, Andreas Thiel, który zmarł w ostatnim tygodniu kręcenia zdjęć. To jest znak. Sądzę, że to też film o związku między dwoma krajami. Sztuka kochania Bardzo silnie wpłynęła na mnie Sztuka kochania Ericha Fromma. Fascynują mnie związki między ludźmi. Nie chodzi mi tylko o znaczenie seksualne, ale też o relacje rodzice ? dzieci. O wszystkie międzyludzkie stosunki. Wierzę, że wszystkie wojny w świecie są wynikiem zapominania o właściwym użytku, jaki ludzkość powinna robić z miłości. Myślę, że zło jest produktem lenistwa. Bo łatwej jest znienawidzić kogoś niż go pokochać. Na planie zdjęciowym w Turcji Ostatecznie zdjęcia rozpocząłem 1 maja 2006 roku. Na krawędzi nieba kręcony był w Niemczech ? w Bremie i Hamburgu, oraz w Turcji ? w Stambule, na wybrzeżu Morza Czarnego i w Trabzonie. Na planie pracowaliśmy około dziesięciu tygodni. Dla filmowca Turcja jest doskonałym miejscem. Robienie zdjęć w Niemczech jest o wiele mniej interesujące. To może być atrakcyjne, ale trzeba mieć szczególnie wyostrzone spojrzenie albo je w sobie wykształcić. W Turcji, z powodu jej położenia geograficznego, światło jest niezwykłe. Dla mnie kręcenie w Stambule było jak pobyt na planie zdjęciowym w Nowym Jorku. Oba te miasta są na równi atrakcyjne i kosmopolityczne. Każde z nich jest ogromną metropolią. Uwielbiam w nich pracować. Jestem nieodrodnym dzieckiem miasta. To jest to, co znam. W Na krawędzi nieba Stambuł jest właściwie bohaterem filmu. Cudzoziemka Lotte gubi się chodząc po nim, ponieważ nie zna języka, nie może ?dogadać się z miastem?. Ale chciałem też przełamać miejski obraz scenami z okolicy i wybrzeża.. Turecka biurokracja Wizerunek tureckiej biurokracji w Na krawędzi nieba nie jest odrażający, wydaje się raczej kafkowski. To nie jest krytyka, tylko prawda bez komentarza. W filmie, kiedy polityczny aktywista zostaje zatrzymany w obecności Ayten, tłum nagradza policję oklaskami. W rzeczywistości zdarza się to tylko wówczas, gdy aresztowany uważany jest za ?wroga publicznego?. Faszyzm jest żywy i ma się dobrze na ulicach Stambułu. Policz tureckie flagi W filmie pojawia się wiele tureckich flag; można je policzyć. Domyślam się, że nacjonaliści będą tłumaczyć, że to oznaka miłości do Turcji, ale ja nie ustawiłem ani jednej flagi na planie. One wszystkie już tam były. Nie zmieniłem lokalizacji. Zrobiłem po prostu zdjęcia ? i w ten sposób one znalazły się w filmie. Być może poszedłem za daleko, tam jest tak wiele tureckich flag!
Pobierz aplikację Filmwebu!
Odkryj świat filmu w zasięgu Twojej ręki! Oglądaj, oceniaj i dziel się swoimi ulubionymi produkcjami z przyjaciółmi.