Szaman

Choć teza postawiona w tym filmie przez jego autorów - reżysera Andrieja Osipowa i uzbeckiego scenarzystę Odelszę Akiszewa (współpracujących ze sobą od drugiej połowy lat 90. XX wieku) - może wydawać się przejawem ich nazbyt bogatej wyobraźni, nie należy z tego powodu traktować "Szamana" jako dzieła z gatunku dokumentalnego politicalChoć teza postawiona w tym filmie przez jego autorów - reżysera Andrieja Osipowa i uzbeckiego scenarzystę Odelszę Akiszewa (współpracujących ze sobą od drugiej połowy lat 90. XX wieku) - może wydawać się przejawem ich nazbyt bogatej wyobraźni, nie należy z tego powodu traktować "Szamana" jako dzieła z gatunku dokumentalnego political fiction. Domysły, że o wielkiej karierze politycznej zdecydowały jego kontakt z... szamanami i wiedźmami, które roztoczyły nad radzieckim dyktatorem specjalny parasol ochronny, jest bowiem tylko punktem wyjścia do znacznie poważniejszych rozważań historiozoficznych. Ujęte zostały one w ramy dialogu prowadzonego przez ojca i syna. Ten pierwszy, wspominając swoją młodość, podkreśla osiągnięcia Kraju Rad z lat 30. i 40. XX wieku (industrializacja, ekspansja terytorialna, zwycięstwo nad Hitlerem); ten drugi wskazuje na koszty społeczne tych "sukcesów" (rozkułaczanie, Wielka Czystka, niepoliczalne tak naprawdę ofiary represji politycznych i wojny). Pada przy tej okazji fundamentalne pytanie: jak mogło dojść do tak wielkiego zauroczenia narodu człowiekiem o mentalności brutalnego zbira? Został zahipnotyzowany? Rzucono na niego czar? A może odpowiedź kryje się w "rosyjskiej duszy", która potrzebuje knuta, by wznieść się na wyżyny? więcej