Nowy Jork, przełom XIX i XX wieku. Ambitny autor chce wystawić swą nową sztukę, z własną żoną w roli głównej. Rozpoczynają się próby. Właściciele teatru mają zastrzeżenia. Autor posługuje się podstępem: podczas przedstawienia innej sztuki jeden z aktorów mdleje i trzeba na poczekaniu zaproponować widowni inny spektakl.

Trudności z przetrwaniem miłości to główny temat "Illuminaty". Ambitny, niespokojny pisarz, Tuccio (John Turturro), walcząc o przetrwanie teatru repertuarowego chce wystawić swą nową, nie ukończoną jeszcze sztukę "Illuminata". Właściciele teatru, Astergourd i Pallenchio (Beverly D'Angelo i Donal McCann), nie chcą się na to zgodzić. Kiedy młody aktor, Pietro (Matthew Sussman), mdleje na scenie podczas przedstawienia "Kawalerii Rusticana", Tuccio zapowiada w zastępstwie "Illuminatę".

W "Illuminacie" reżyser, autor scenariusza i aktor, John Turturro, śledzi klasyczny wątek w oparciu o zaskakująco współczesną historię miłosną umieszczoną w Nowym Jorku na przełomie wieków.

[opis dystrybutora]