Akcja filmu toczy się w XVII wieku. Hanusz jest odważnym chłopcem, który mam pod swoją pieczą tajemniczy kamień, zwany "okiem proroka". Pewnego dnia postanawia uwolnić z rąk tureckich swojego ojca. Wyrusza mu na pomoc.

Akcja toczy się na południowo-wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVII wieku. Kilkunastoletni Hanusz Bystry poszukuje ojca, który trafił do tureckiej niewoli i został sprzedany do katorżniczej pracy w kopalni. Chłopcu, w wyniku dramatycznego splotu okoliczności, przyjaciele - Kozacy powierzają bezcenny diament "Oko proroka", który był ozdobą skarbu wezyra. Wędruje przez Bułgarię znajdującą się pod jarzmem tureckim, gdzie czyha na niego wiele niebezpieczeństw ze strony Turków, gdzie tropiony jest przez złego Węgra Kajdasza i chciwego kupca ormiańskiego Kara Mordacha, pragnących zdobyć wspaniały klejnot. Odnajduje ojca i dzięki pomocy przyjaciół uwalnia go z jasyru, a klejnot, za którym szły łzy oraz śmierć, nareszcie przynosi pożytek.