Film opowiada o losach zesłanych w latach 40. XX wieku na Syberię. Opowieść prowadzona jest z perspektywy młodego Staszka Doliny, który trafił do obozu z całą rodziną.

Lata 90-te XIX wieku w Królestwie Polskim to okres wzmożonej rusyfikacji. Marcin, syn szlachcica, daje się wciągnąć przez nauczycieli i dyrekcję gimnazjum w "naukową" działalność propagującą ideę panslawizmu - ukrytą formę rusyfikacji. Swoje zniewolenie dostrzega dopiero w atmosferze działań patriotycznych inspirowanych przez nowego kolegę, Bernarda Zygiera, wyrzuconego ze szkoły w Warszawie za działalność w konspiracyjnych kołach młodzieżowych.

Nigdy nie wkładaj ciemnych okularów! Nie nasuwaj kapelusza na czoło! Nie podnoś kołnierza płaszcza! Agenci radzieckiego wywiadu wojskowego niczym ani ubiorem, zachowaniem, gestem, nawet odruchem nie przypominali Jamesa Bonda. Wtapiali się w szary, anonimowy tłum. Także działalność GRU, organizacji równie potężnej jak KGB, długo znana była tylko fachowcom. Opinia publiczna zwróciła uwagę na tę złowrogą strukturę dzięki rewelacjom ujawnionym przez wieloletniego funkcjonariusza wywiadu, potem uciekiniera na Zachód, ukrywającego się pod pseudonimem Wiktora Suworowa. Zrealizowany na podstawie jego książki psychologiczny, szpiegowski film ukazuje mroczny świat zbrodni, kłamstwa i wszechobecnej zdrady, czyhającej ze strony przełożonych, podwładnych i przyjaciół.