Młody dziennikarz zostaje aresztowany za wolnomyślicielskie poglądy. Trafia do celi ze słynnym kasiarzem Szpicbródką oraz zakonnikiem Sykstusem, mordercą męża swojej kochanki.
Rozczarowany pracą i życiem profesor anatomii romansuje ze swoją studentką, choć zdaje sobie sprawę, że w ich środowisku taka relacja nie ma żadnej przyszłości.
Warszawa, schyłek XIX wieku. Emma Latter, przełożona pensji, walczy z kłopotami finansowymi. Rodzice uczennic wciąż zalegają z opłatami. Pani Latter ma na utrzymaniu dwoje dorosłych dzieci. Syn Kazimierz bierze od niej duże sumy i spędza czas na hulankach. Nadzieje matki zawodzi córka Helena, gdyż nie udaje jej się zostać żoną milionera Solskiego. Kłopoty z dziećmi sprawiają, że Emma Latter traci swój autorytet, a na pensję wkrada się chaos. Dama klasowa Joanna wraca z miasta późną nocą, a plotki głoszą, że spędza czas w towarzystwie syna przełożonej. Klara Howard podburza dziewczęta przeciwko matematykowi Dębickiemu, gdyż jest on wrogiem emancypacji. Panna Klara darzy uczuciem studenta Kotowskiego, który redaguje jej postępowe artykuły. Kotowski wyraźnie sympatyzuje z uczennicą Manią Lewicką. Odnalezione zostają jego listy do Mani. Zaniepokojony wuj dziewczynki przybywa do Warszawy. Wuj Lewicki od lat kocha się w pani Latter i korzysta z okazji, aby poprosić ją o rękę. Przełożona nie udziela mu wyraźnej odpowiedzi. Wkrótce potem dowiaduje się, że Kazimierz fałszował jej podpisy na wekslach i przeżywa załamanie nerwowe. Nagle wyjeżdża z Warszawy. Tylko młodziutka nauczycielka Madzia Brzeska zna cel jej podróży - majątek Lewickiego. Na ostatnim etapie podróży pani Latter czeka na przewoźnika spacerując brzegiem rzeki. Rozstrojona ostatnimi wydarzeniami, potyka się i wpada do wody. Tymczasem Madzia Brzeska i Lewicki jadą jej na spotkanie.
Film opowiada historię powstania I Dywizji Wojska Polskiego. I Dywizja przechodzi swój chrzest bojowy w bitwie pod Lenino. W dywizji tej walczą bohaterzy, fikcyjne postacie, których losy śledzimy od roku 1943 do bitwy pod Lenino.
Historia oddziału majora Henryka "Hubala" Dobrzańskiego, który po przegranej kampanii wrześniowej nie zamierzał poddać się niemieckim najeźdźcom i kontynuował walkę.