Założył i działał w podziemnej organizacji "Ruch", której działalność była wymierzona przeciwko komunistycznym władzom Polski.

Autor książki "Wysoki brzeg".

W stanie wojennym był przez rok internowany w obozie w Jaworzu.

W 1966 ukończył Wydział Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Łódzkiego. W 1979 został doktorem entomologii, od 1990 doktorem habilitowanym, a od 1995 profesorem.

Autor książki "Ruch przeciw totalitaryzmowi".

Otrzymał następujące odznaczenia:
- 1989 r. - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (nadany przez prezydenta RP na uchodźstwie);
- 2009 r. - Wielka Wstęga Orderu Lśniącej Gwiazdy (Chiny);
- 2014 r. - Złoty Krzyż Honorowy Bundeswehry (Niemcy);
- 2017 r. - Krzyż Wolności i Solidarności.

Autor książki "Niemieccy przeciwnicy Hitlera".

Autor książki "Spojrzenie na Amerykę".

W 2013 roku na jego cześć nazwano pochodzący z Indii gatunek muchówki ("suillia niesiolowskii"), który został odkryty przez doktora Andrzeja Józefa Woźnicę.