Akcja rozgrywa się w czasach powstania styczniowego. Ciężko ranny książę Józef Odrowąż znajduje schronienie w jednym z dworków. Pomocy udziela mu szlachcianka, piękna córka rządcy majątku Salomea Brynicka. Dziewczyna ukrywa powstańca, pielęgnuje podczas choroby, obdarza uczuciem wbrew przestrogom starego opiekuna Szczepana.

W podkieleckiej wsi, nad rzeką Łośną, rozgrywa się dramat pokolenia uwikłanego w wydarzenia 1863 roku. Z pobojowiska wyczołguje się ciężko ranny powstaniec, książę Józef Odrowąż. Przegnany przez chłopów znajduje schronienie w zrujnowanym dworku, w którym żyje młoda szlachcianka Salomea Brynicka, córka rządcy majątku, również powstańca. Dziewczyną opiekuje się stary sługa Szczepan. Dwór najeżdżany jest nieustannie przez Kozaków, choć carski oficer Wiesnicyn rozumie dramat powstania i współczuje jego ofiarom. Pojawiają się plądrujące, zdesperowane gromady chorych i głodnych powstańców. Wreszcie przyjeżdża komisarz Rządu Narodowego, Hubert Olbromski, wraz z adiutantem. Spór Odrowąża i Olbromskiego dotyczący słabości powstania ujawnia głębokie podziały i tragiczne osamotnienie walczących. Wiesnicyn wydaje rozkaz spalenia dworu. Wcześniej odnajduje ukrywającego się Odrowąża, którego od śmierci ponownie ratuje Salomea. Pewnej burzliwej nocy, podczas której stary Szczepan wyjeżdża, aby zawiadomić matkę Odrowąża o miejscu pobytu jej syna, Salomea i książę Józef zostają kochankami. Nadchodzi wiosna. Do dworu przyjeżdża księżna Odrowążowa, która zrobi wszystko, by nie dopuścić do mezaliansu.

Wzruszająca "klechda domowa" Stefana Żeromskiego o tragicznych losach bohaterów powstania styczniowego wydawała się wymarzonym tworzywem dla filmowców. W praktyce okazało się, że materiał literacki niełatwo poddaje się adaptacji. Pierwsza ekranizacja powieści, dokonana w 1922 roku przez Edwarda Puchalskiego według scenariusza Andrzeja Struga, spotkała się z druzgocącą krytyką. Druga - film Leonarda Buczkowskiego z 1936 roku na podstawie scenariusza Anatola Sterna, również nie była entuzjastycznie przyjęta przez recenzentów, którzy zarzucali realizatorom schlebianie "niskim" gustom publiczności.

Film opowiada historię miłości młodej szlachcianki Salomei Brynickiej i księcia Józefa Odrowąża z okresu Powstania Styczniowego.
Ranny Książę trafia do dworku, w którym mieszka córka powstańca Salomea wraz z opiekującym się nią starym sługą, Szczepanem. Między młodymi rodzi się uczucie. Klęska powstania cały czas przewija się przez życie dworku. Jest on nieustannie rewidowany przez kozaków, dochodzi do sporów i waśni pomiędzy jego mieszkańcami, a przejeżdżającymi członkami Rządu Narodowego. Podczas jednego z najazdów kozaków, jedynie szlachetność i serce oficera carskiego dla miłości powstańca i młodej kobiety, ratuje dwór przed spaleniem. Pewnego dnia do dworu przyjeżdża matka księcia. Jej wizyta będzie miała silny wpływ na dalsze losy kochanków.

Dramatyczna i wzruszająca opowieść o miłości młodej szlachcianki Salomei Brynickiej (Małgorzata Pieczyńska) i księcia Józefa Odrowąża (Olgierd Łukaszewicz) z burzliwego okresu powstania styczniowego.

Ciężko ranny książę znajduje schronienie w dworku pięknej szlachcianki.  Salomea ukrywa go i troskliwie opiekuje się nim podczas choroby wbrew przestrogom swojego starego sługi – Szczepana . Obawia się on zagrożenia ze strony kozaków, rewidujących często dwór, ale jeszcze bardziej tego, że Salomea nieszczęśliwie ulokuje swoje uczucia…

Ciężko ranny powstaniec, książę Józef Odrowąż, wyczołguje się z pobojowiska. Resztkami sił dociera do zrujnowanego dworku, w którym żyje szlachcianka Salomea Brynicka. Poruszona stanem Józefa, postanawia go ratować. Lekarz z miasteczka przeprowadza operację. Ranny powoli wraca do zdrowia, między młodymi rodzi się uczucie. Tymczasem Odrowąża poszukują Kozacy. Do dworu przyjeżdża Hubert Olbromski, komisarz Rządu Narodowego. Między nim a Józefem dochodzi do sporu, obnażającego głębokie podziały i przyczyny słabości powstania. Rankiem dwór atakują Kozacy...