Nareszcie obejrzałam jakiś polski film, który opisuje wydarzenia historyczne bez nadmiernego patetyzmu i (na szczęście!) bez silenia się na przesłodzone, rustykalne widoczki z uroczym dworkiem szlacheckim w tle. W końcu nasza historia to nie tandetny obraz olejny z wiejskiego jarmarku tylko gra światłocieni na miarę XVII wiecznych flamandzkich mistrzów. W "Wiernej rzece" znajdziemy cień, a promienie światła okażą się nietrwałe i złudne. Nie można się temu dziwić, bo film opowiada o jednej z najbardziej bolesnych kart polskiej historii - o dopalajacym się powstaniu styczniowym. Będziemy oglądać ten dramat z perspektywy kilku osób (z niemal wszystkich warstw społecznych), z których każda ma własne racje za lub przeciw powstaniu (jest to szeroka perspektywa mimo zawężenia miejsca akcji do podupadłego dworku i okolicznej wsi). Moim zdaniem duże brawa należą się scenografowi Bogdanowi Solle za umiejętne oddanie nastroju tajemniczości i półmroku. Niemal rozpadający się, zaniedbany dwór, głód, który w nim panuje, obojętność chłopów i ciężko ranny, umierający powstaniec - to wszystko symbole klęski powstania i idei, które niosło. Na tym tle historia miłosna - kochankowie, którzy przechodzą razem przez śmierć i którzy ostatecznie... (zakończenia nie zdradzę, ale jest wyjątkowo gorzkie). Dla mnie jedną z najbardziej dramatycznych postaci jest jednak rosyjski oficer kapitan Wiesnicyn, który na swoje nieszczęście posiada jeszcze serce zamiast kawałka lodu w piersi i zdaje sobie sprawę, że nie działa w słusznej sprawie - to wcale nie znaczy, że jest mniej okrutny (chociaż raz okazuje litość Polce, którą pokochał i temu, którego ona wybrała), ale gardzi sobą, pragnie śmierci.Carski oficer ze wzrokiem skrzywdzonego dziecka budzi nie mniejsze współczucie niż polscy powstańcy, chociaż racja jest przecież po ich stronie. Zdajemy sobie jednak sprawę, że cara i rosyjskich dowódców nie interesują wątpliwości kapitana z dalekiej prowincji imperium. Jeśli nie będzi wykonywać rozkazów zostanie skazany na śmierć za zdradę, jeśli popełni samobójstwo zastąpi go ktoś inny. W tej jednej postaci kumuluje się cała bezsensowność "logiki" przemocy. Żaden człowiek nie powinien mieć takiej władzy, aby móc traktować innych ludzi jak pionki w swojej brutalnej grze. Przedstawiłam tylko jeden z wielu watków tej epickiej opowieści, któą mogę polecić wszystkim miłośnikom dobrego filmu.

Ps. Proszę się nie kierować zbytnio zamieszczonym w portalu streszczeniem, bo są w nim spore błędy np. to nie Odrowąż wzywa swoją matkę do dworu tylko robi to Szczepan.