Antoni Czechow 

Anton Pawłowicz Czechow (Анто́н Па́влович Че́хов) - rosyjski pisarz, autor powieści, opowiadań, nowel i sztuk teatralnych, także lekarz. Jeden z najsłynniejszych twórców w dziejach literatury powszechnej. Urodził się 29 stycznia 1860 r. w Taganrogu - miejscowości położonej nad Morzem Azowskim. Pochodził z rodziny kupieckiej. Młode lata nie wskazywały na to, że zostanie on światowej sławy pisarzem, gdyż podjął studia medyczne. Mimo poźniejszych sukcesów pisarskich, całe życie był praktykującym lekarzem. Jak sam mówił, medycyna była jego prawowitą żoną, literatura zaś, kochanką.

Pierwsze, krótkie dzieła Czechowa, powstawały jeszcze w czasie studiów. Felietony, opowiadania i satyry publikowane były w moskiewskich oraz petersburskich gazetach i czasopismach. Czechow podpisywał je na ogół pseudonimami, takimi jak np. "Antosza Czechonte" lub "Człowiek bez śledziony". Wczesne utwory nie zyskiwały nazbyt dużego zainteresowania czytelników. Podobnie było ze sztukami teatralnymi, które nawet jeśli były wystawiane, spotykały się raczej z niezrozumieniem. Przełom nastąpił dopiero w 1898 r., kiedy Konstanty Stanisławski, twórca Moskiewskiego Akademickiego Teatru Artystycznego (MChaT), postanowił wystawić sztukę Czechowa "Mewa". Dzieło odniosło wielki sukces, zarówno wśród publiczności, jak i krytyki, i przyczyniło się do rozgłosu Czechowa w Rosji. Dzięki temu wydarzeniu, pisarz otrzymał zlecenie na napisanie kolejnych sztuk dla MChAT-u, którymi były: "Wujaszek Wania", "Trzy siostry" i "Wiśniowy Sad". Zdobyły one nie mniejszą sławę i stały się z czasem najbardziej znanymi utworami Antoniego Czechowa.

Jak wielu początkujących pisarzy, Czechow tworzył na początku głównie dla zarobku, by mieć pieniądze na pokrycie bieżących potrzeb. W miarę rozwoju kariery, jego styl zyskiwał na dojrzałości, by w końcu nabrać cech czegoś zupełnie nowatorskiego w literaturze. Czechow stał się prekursorem naturalizmu, nadającego grze aktorskiej nowego smaku, pozbawiającego jej nadmiernej ekspresji, a w efekcie sztuczności. Czechow odcisnął również piętno na formie krótkiego opowiadania, które w obowiązującej wówczas, klasycznej strukturze, musiało koniecznie kończyć się moralnym przesłaniem. Czechow zerwał z tą konwencją, wychodząc z założenia, że jako pisarz, ma poprzez swoje utwory zadawać pytania, a nie na nie odpowiadać.

W 1890 r. Czechow wyruszył z podróżną na Sachalin, gdzie podjął się próby szczegółowego opisania ludności zamieszkującej wyspę. Relację z wyprawy postanowił zamieścić w powieści "Wyspa Sachalin". Po powrocie z Dalekiego Wschodu, pisarz zamieszkał w Moskwie, a od 1892 do 1899 r. przybywał w podmoskiewskim Mielichowie. W tym czasie napisał kilkadziesiąt utworów, tu też niestety zaczął poważnie podupadać na zdrowiu z powodu postępującej gruźlicy. W poszukiwaniu bardziej sprzyjającego zdrowiu klimatu, Czechow przeprowadził się do krymskiej Jałty, z rzadka tylko odwiedzając Moskwę. W 1901 r. pisarz poślubił artystkę teatru MChaT, Olgę Knipper, która wielokrotnie grała pierwszoplanowe role w sztukach autorstwa samego Czechowa. Latem 1904 r. wskutek znacznego pogorszenia się stanu zdrowia, Czechow wraz z żoną wyjechał do niemieckiego kurortu Badenweiler. Tam 15 lipca 1904 r. zmarł. Po śmierci, ciało pisarza zostało przewiezione do Moskwy i z honorami pochowane na tamtejszym Cmentarzu Nowodziewiczym.

Dziś utwory Antoniego Czechowa należą do kanonu literatury światowej, nowele i opowiadania znajdują się wśród lektur a teatry chętnie wystawiają sztuki rosyjskiego pisarza. Mnóstwo dzieł doczekało się ekranizacji. Do najważniejszych sztuk Czechowa należy zaliczyć "Mewę", "Wujaszka Wanię", "Trzy siostry" i "Wiśniowy sad". Najbardziej znane opowiadania to: "Śmierć urzędnika", "Kameleon", "Kasztanka", "Spać się chce", "Człowiek w futerale".