Historia romansu pomiędzy wysoko urodzonym studentem Michałem Rajeckim a wiejską dziewczyną Warszulką. Mimo, iż Michał wie, że ich związek nie ma przyszłości nieopatrznie obiecuje dziewczynie wspólna przyszłość. Później usiłuje wycofać się ze swojej obietnicy co doprowadza do tragedii.
Po klęsce Napoleona, z którym Polacy wiązali tyle nadziei na odzyskanie swego państwa, zapanowała czarna noc niewoli. Polska została wymazana z karty Europy, ale żyła w sercach i umysłach Polaków. Walczono o nią dalej w różny sposób, różnymi metodami, zależnie od tego, pod jakim zaborem znajdowały się dawne obszary kraju. W literaturze, dramaturgii, później w filmie większe odbicie i rezonans znajdowała walka patriotów polskich z bronią w ręku, np. w powstaniu listopadowym czy styczniowym przeciwko caratowi. Stosunkowo mało się wie i mało znana była ogółowi walka o wyzwolenie ludu Wielkopolski, która znajdowała się pod pruskim zaborem. A była to właśnie „najdłuższa wojna nowoczesnej Europy”. Wieloodcinkowa filmowa saga pod tym samym tytułem ukazuje na przykładzie losów kilku rodzin z Wielkopolski walkę Polaków z naporem germanizacyjnym w Poznańskiem w okresie od 1815 do 1918 roku. Film, aczkolwiek ma i fikcyjne wątki fabularne, oparty jest na faktach i przedstawia losy autentycznych, historycznych postaci.
Akcja filmu toczy się w Warszawie w pierwszej połowie lat 20. i ukazuje równolegle losy dwóch oficerów i towarzyszy broni: porucznika Gondziłła i pułkownika Omskiego. Lekkomyślny i naiwny porucznik wikła się w podejrzane interesy przedsiębiorcy drzewnego Sasina i wpływowego dyrektora Hennerta. Licząc na względy urodziwej córki Sasina, Elżbiety, pogrąża się coraz bardziej, usiłując zaspokoić kosztowne kaprysy wybranki. Jego spekulacje wychodzą w końcu na jaw i porucznik zostaje aresztowany. Mimo oczywistych dowodów przestępstwa jego żona, Binia, nie mogąc uwierzyć w podwójne życie męża, twierdzi, że padł on ofiarą politycznej prowokacji. Mocodawcy Gondziłła starają się, oczywiście, zatrzeć wszelkie ślady współpracy z nim, by uniknąć odpowiedzialności. Tymczasem pułkownik Omski zostaje przedstawiony Teresie Hennertowej, która od pierwszej chwili robi na nim ogromne wrażenie. Omski zaczyna udzielać się towarzysko tylko po to, by jak najczęściej przebywać w pobliżu pięknej dyrektorowej. Jego gwałtowna namiętność przeraża Teresę, ale i imponuje jej. Poddaje się więc uczuciu Omskiego i zostaje jego kochanką. Coraz częściej jednak nachodzą ją obawy i wątpliwości, nie chce bowiem burzyć swego spokojnego i bezpiecznego życia. Również pułkownik, oszukując narzeczoną Basię, czuje wyrzuty sumienia, lecz nie potrafi rozstać się z Teresą. Omski, nie mogąc skłonić Teresy do porzucenia męża, a także zdając sobie sprawę z nierealności swych marzeń, zabija ukochaną i z jej ciałem wypływa dziurawą łodzią na środek jeziora. [www.filmpolski.pl]