Akcja filmu toczy się w 1956 roku. Jan Tokarski przeżywa romans z piękną Margit. Jest już bliski myśli porzucenia żony i dzieci, które zostały w kraju. Jednak pewnego dnia, podczas randki w kinie, ogląda wstrząsającą kronikę filmową z rozruchów w Poznaniu. Poruszony do głębi wydarzeniami, zachodzącymi w ojczyźnie staje przed fundamentalnym problemem określenia własnej przynależności narodowej.

Chociaż "Tańczący jastrząb" jest adaptacją powieści Juliana Kawalca, to stanowi też wariację na temat "Obywatela Kane'a" Orsona Wellesa, żelaznego klasyka, któremu Grzegorz Królikiewicz poświęcił obszerną analizę. Oba filmy opowiadają o wiodącej na manowce drodze do awansu społecznego, o frustracji, pożądaniu, megalomanii, a przede wszystkim – o utraconej niewinności. Oto pewien mężczyzna odcina się od wiejskiego środowiska i rozpoczyna biurową karierę w mieście. Nie znajduje jednak szczęścia, gorzknieje i potwornieje. Królikiewicz opowiada o tym w awangardowej, stawiającej opór i wymagającej formie. Operuje przede wszystkim sugestiami i metaforami. Nadaje postaciom i otaczającej ich rzeczywistości groteskowy rys, a kolejne epizody pokazuje z niekonwencjonalnych punktów widzenia: płonącego z emocji ucha lub chyboczącego się kabla od telefonu.

Król Kazimierz, będąc na łożu śmierci, wspomina swoje życie i niełatwe panowanie.