Akcja "Kryminalnych" rozgrywa się współcześnie w Warszawie. Każdy odcinek serialu stanowi zamkniętą całość, w każdym policjanci pracują nad rozwiązaniem innej kryminalnej zagadki.
Rzecz dzieje się w małym miasteczku, gdzieś na północnym wschodzie Polski. Bohaterami są jego mieszkańcy. Burmistrz, który za wszelką cenę chce, by miasteczko znalazło się na mapach. Jego żona o pięknym, operowym głosie. Młody "artysta" - pasjonat kręcenia filmów dokumentalnych - Misiak. Kobieta, którą zostawił mąż - wyjechał, aby szukać lepszego życia gdzie indziej. Para zakochanych, która wciąż szuka okazj, aby móc pobyć tylko we dwoje. Starsza pani- nauczycielka, która dowiaduje się, że odziedziczyła w spadku pół miasta... Życie tych i innych ludzi, życie całego miasteczka, według miejscowej legendy, naznaczone jest "klatwą Justyny" - niegdyś spalonej na stosie czarownicy, teraz mieszkającej w pobliskim lesie niedźwiedzicy. Mieszkańcy wierzą, że to przez nia wciąż nic im się nie udaje. Ale może w końcu coś się uda...?
Policjanci z Wydziału Zabójstw Komendy Stołecznej Policji w Warszawie mierzą się z zagadkami kryminalnymi i trudami życia prywatnego, jakie niesie ze sobą niebezpieczna praca.
Opowieść o dwóch gałęziach rodziny: Złotopolskich i Gabrielach. Dionizy Złotopolski i Eleonora Gabriel byli rodzeństwem, skłóconym przez całe lata. Losy ich dzieci i wnuków są burzliwe, nie zawsze radosne, lecz opowieść o nich jest pełna optymizmu i humoru. Złotopolscy mieszkają we wsi Złotopolice, w której sołtysem był Dionizy Złotopolski. Miejska linia familii żyje w Warszawie. Gabrielowie wywodzą się od Eleonory, siostry - bliźniaczki Dionizego. Syn Eleonory Wiesiek jest komendantem posterunku policji na Dworcu Centralnym. Jego żona Marta prowadzi luksusową kawiarnię.