Edgar Rice Burroughs "Księżniczka Marsa" (A Princess of Mars).

Pierwsza część cyklu o przygodach Johna Cartera na Marsie, po raz pierwszy wydana została w 1912 roku.

John Carter walczący w randze kapitana kawalerii po stronie Południa w amerykańskiej Wojnie Domowej, po jej zakończeniu wyrusza wraz z przyjacielem na poszukiwanie złota. W trakcie tych poszukiwań w bliżej niewyjaśnianych okolicznościach zostaje przeniesiony na Marsa. Dzięki mniejszej grawitacji zyskuje tam większą siłę objawiającą się m.in. możliwością wykonywania dalekich skoków. Te atuty pozwalają mu uniknąć śmierci z rąk tubylców - Tharków - zielonych olbrzymów o sześciu kończynach. W trakcie okazuje się jednak, że na Marsie żyje więcej ras rozumnych - w tym humanoidalne. Podczas ucieczki z niewoli u Tharków spotyka Dejah Thoris, Księżniczkę Helium, która desperacko potrzebuje pomocy. Zakochawszy się niej John Carter staje na wysokości zadania...

Książka pochodzi z 1912 roku, kiedy jeszcze stosunkowo żywe były założenia o możliwość istnienia rozwiniętego życia na Marsie. Stąd zapewne w powieści Edgara R. Burroughsa planeta ta jest tak podobna do Ziemi. Pomimo jednak, że współczesna wiedza radykalnie zweryfikowała tego rodzaju wyobrażenia, powieść nadal czyta się wspaniale, a zaskakujący świat Tharków wciąga na długo.

Edgar Rice Burroughs amerykański pisarz urodzony w 1875 i zmarły w 1950 r. znany jest w Polsce przede wszystkim jako twórca cyklu książek o przygodach Tarzana wśród małp. Był jednak nie tylko autorem powieści przygodowych i fantastycznych, ale np. również historycznych (w tym opowiadających o dzikim zachodzie).