Określany mianem arcydzieła (znalazł się m.in. na liście Amerykańskiego Dziedzictwa Narodowego) w pierwszej chwili zwyczajnie mnie rozczarował...

Mając w pamięci inne filmy mistrza zakręciło mi się w głowie, od tego, że suspensu dostałem tu niewiele. Cała intryga jest tu tak przewidywalna i klarowna, że w porównaniu do innych filmów Alfreda, które odkrywały swe karty dopiero później i zawsze potrafiły czymś zaskoczyć, ten obraz jawi się wręcz jako ślicznie wymuskana (mamy do czynienia z kilkoma operatorskimi cudami i perełkami) porażka...

Na ten film trzeba jednak spojrzeć pod innym kątem. Jako film o…miłości !! To bynajmniej nie żart. Hitchcock zrobił film o miłości, naprawdę!!

John Ferguson odnajduje w zatłoczonym świecie kobietę, w której się zakochuje, która zostawia w nim trwały ślad w jego psychice. Bez niej nie potrafi racjonalnie funkcjonować i powrócić do życia jakie prowadził. Utrata prawdziwej miłości to zbyt wielki ból, który potęgowany świadomością utraty szczęścia przez swą ułomność, sprowadza bohatera do parteru i utraty kontroli nad swym życiem. John odnajduje się dopiero, gdy odnajduje zastępstwo (w postaci tej samej, choć inaczej ucharakteryzowanej kobiety, co jest elementem przewidywalnej, jak wspominałem, intrygi).
Bynajmniej jednak zamiast zakochać się w niej taka jaka jest, kreuje ją na obraz, który znał wcześniej. Na nic jej prośby, by spróbował zaakceptować jej image. John próbuje w każdym calu odtworzyć to, co wcześniej utracił. I gdy już w końcowych scenach wizja i losy jego dawnej ukochanej dopełnią się, Scottie w jednym momencie straci wszystko (mistrzowskie zakończenie z natychmiastowym „fade to black” i napisem „the end”).
A wystarczyło, by zaczął żyć na nowo. Nie potrafił jednak. Zbyt kurczowo trzymał się przeszłości. Żył starymi, blaknącymi obrazami nie doceniając szczęścia, które miał przy sobie. To go zgubiło. I to w tym wszystkim jest przerażające…

Tak, to chyba arcydzieło. Chyba...

Moja ocena - 9/10