Serial przedstawia losy kaszubskiego chłopca, nieślubnego syna junkra Hermana von Kraussa i pokojówki - Mateusza Krola (Sebastian Fabijański), wychowywanego w pałacu razem z dziećmi von Kraussów - Kurtem i Maritą, w której się później zakochuje. Dzieląc czas na życie pałacowe oraz wiejskie Mateusz przypatruje się propolskiej wywrotowej działalności swojego ojca chrzestnego – kaszubskiego działacza Bazylego Miotke (Janusz Gajos). Oczami Krola pokazane są perypetie obyczajowe arystokratycznego rodu von Kraussów i ludności wiejskiej na tle dramatycznych wydarzeń I i II wojny światowej, walki Kaszubów o przyłączenie Pomorza do Rzeczypospolitej, mordu w Piaśnicy, zajęcia ziem przez Armię Czerwoną.
Serial ukazuje historię rodzącego się miasta, obejmuje okres około trzech lat od 1923 roku do 10 lutego 1926 roku, daty uzyskania przez Gdynię praw miejskich.
Bohaterami filmu są dwaj chłopcy - 12-letni Piotrek i 10-letni Jasiek oraz ich rodzice - prowincjonalni aktorzy. Życie chłopców upływa na krytycznym podglądaniu rodziców i robieniu kawałów - nawzajem sobie jak i dorosłym... Pewnego dnia odwiedź chłopców dzidek, który chcąc zaskarbić sobie ich sympatię daje im w prezencie ... swoje sztuczne oko...