Koło czasu

W swoim dokumencie, który uzyskał błogosławieństwo Dalaj Lamy, przedstawia Herzog przebieg jednego z najważniejszych buddyjskich rytuałów - Kalaczakry (Koła Czasu). Film stanowi udaną próbę przybliżenia atmosfery obchodów święta i uchwycenia jego istoty. Jest jednym z niewielu tak dokładnych filmowych opisów ceremoniału religijnego.W swoim dokumencie, który uzyskał błogosławieństwo Dalaj Lamy, przedstawia Herzog przebieg jednego z najważniejszych buddyjskich rytuałów - Kalaczakry (Koła Czasu). Film stanowi udaną próbę przybliżenia atmosfery obchodów święta i uchwycenia jego istoty. Jest jednym z niewielu tak dokładnych filmowych opisów ceremoniału religijnego. Kiedy Werner Herzog przystępował do realizacji filmu, miał jedynie - jak sam przyznaje - rudymentarną wiedzę o buddyzmie. W związku z tym początkowo sceptycznie odnosił się do propozycji wspólnoty buddyjskiej z Graz, gdy ta zwróciła się do niego z prośbą o nakręcenie dokumentu o święcie Kalaczakry, którego obchody w 2002 r. miały się po raz pierwszy odbyć w Europie, w Graz właśnie. Przekonanie reżysera, że skoro buddyzm jest religią azjatycką, to tylko w azjatyckim kontekście może zostać poznany i zrozumiany, odkryty, sprawiło, że zarzucił on pierwotny zamysł scenariusza (sfilmowanie pierwszych europejskich obchodów), i zawiodło go do Indii. Indyjskie obchody święta uczynił Herzog centralnym tematem filmu. W Bodh Gaya - miejscowości, w której książe Siddhartha osiągnął oświecenie i stał się Buddą - zebrało się w maju 2002 r. pół miliona wierzących, by wziąć udział w kilkudniowych uroczystościach. Herzog wmieszał się wraz z towarzyszącym mu operatorem w tłum pielgrzymów i nakręcił nie tylko poetyckie sceny oddające prostotę buddyzmu, ale i uchwycił typowe zachowania masowe, graniczące często z paniką tłumu niepokoje i zamieszki. Tego rodzaju sceny i sekwencje, czy to wbudowane w film niecelowo, czy też intencjonalnie, zdają sprawę z faktu, że także w przypadku buddyzmu, jak każdej innej religii, kiedy przychodzi do praktykowania go na skalę masową, w dużych zbiorowościach, ceremonie stają się wielkim, zdezorganizowanym jarmarkiem i chaotycznym, ludycznym spektaklem. Znakomity kontrapunkt dla tych treści stanowi sam Dalaj Lama XIV, który pojawia się w kilku sekwencjach wywiadu, tryskając typową dla siebie radością życia i podając kilka wyjaśnień symboliki prezentowanych w filmie rytuałów. więcej