To tylko pewna obserwacja, ale osobom od urodzenia żyjącym na ziemiach odzyskanych z powodów m.in. wykorzenienia, brakuje pewnego rodzaju sensytywności względem kwestii luki w tkance społecznej po Holocauście. Przeprowadzka masowa dziadków z Kresów do mieszkań po Niemcach, to inny background i inny poziom traumy niż kontynuowanie życia z nieznośną świadomością że Twój krawiec, sąsiad, kolega czy kochanka zamienili się w popiół. U mnie w rodzinnych stronach stanowi to Shibboleth. Myślę, że ktoś z Krakowa, Warszawy, Łodzi, Lublina czy Poznania będzie trochę bardziej poruszony tym filmem niż osoba z Dolnego Śląska, Wrocławia czy Szczecina.

Z mojej obserwacji dokładnie uderzono i wyartykułowano ustami Kierana Culkina, problem uprzemysłowienia tych wycieczek śladami przodków. Braku prawdziwości, braku relacji z lokalną społecznością, pretensjonalnym korzystaniu z atrakcji turystycznych, komercjalizacji czegoś czego przedmiotem są traumy. Dla kolejnych pokoleń to kolejna izolowana wycieczka, lotnisko, bus, taxi, luksusowy hotel, smaczne dania.

Ja (Millennials) do dzisiaj mam traumę i przypomina mi się szkolna wycieczka do Majdanka za każdym razem gdy widzę w hipermarkecie alejkę pełną obuwia. Mieszkam obok hipermarketu od 10 lat i ani razu nie wszedłem do alejki obuwia, tak się pilnuję. Ktoś inny będzie jeść watę cukrową i robić harlem shake w Auschwitz. Ten film to trochę taka walka o redefinicję tej specyficznej turystyki, tego biznesu.

Wracając do puenty, zmarłej babce udało się przekazać traumę pokoleniową jednemu z wnuków, mnie akurat to próbowanie przeżycia bólu nieco poruszyło, i cieszę się, że międzynarodowe kino to zauważyło.