Według mojego skromnego zdania, mówię to jako Polak, znający raczej dobrze historię ostatniego stulecia, taki tekst powinien pojawić się na początku filmu:
Na ukraińskim Wołyniu pod polskim panowaniem w okresie międzywojennym mniejszością etniczną byli Polacy 17% i Żydzi 10%. Ukraińców było prawie 70%. W latach 1921-1923 Polacy dodatkowo skolonizowali ten teren, co jeszcze bardziej wzmocniło ukraińską nienawiść do obcych. Ukraińcy marzyli o własnym państwie, niepodległym i niezależnym od Polski i Rosji. Zaczęli realizować ten pomysł w najprostszy i jedyny znany im sposób: przez ludobójstwo, mordy i okrucieństwa.
Warto dodać parę faktów:
-pierwsza fala pogromów w 1942 r., bojówki UPA są często kierowane przez oficerów sowieckich dowodzących okoliczną partyzantką. Dotyczy to terenów Złotów, Stanisławów.
-Do rozmów na tematy polityczne pomiędzy sowieckimi dowódcami a upa, doszło na początku marca 1943 roku w okolicach Łucka. Oficjalnie delegacja ukraińska reprezentowała Ukraińską Główną Radę Wyzwoleńczą. Podczas spotkania jej przedstawiciele stwierdzili, że ich głównym zadaniem jest budowa Samostijnej Ukrainy i likwidacja Polaków. Ostrzegli stronę sowiecką, żeby nie kierowała swoich oddziałów na tereny Ukrainy Zachodniej.
- Według najnowszych ustaleń na 142 polskie samoobrony 7 współpracowało z partyzantką sowiecką. Były to: w powiecie Kostopol: Huta Stara (współpraca ze zgrupowaniem kpt. Iwana Szczytowa), Peresieki, Rudnia Potasznia, Rudnia Stryj, Huta Stepańska. W powiecie Łuck: Przebraże (współpraca z oddziałami Nikołaja Prokopiuka, Dmitrija Miedwiediewa i Kowalenki). W powiecie Sarny: Staryk.
-Jedynym znanym przypadkiem aktywnej obrony polskiej wsi przez oddział sowieckiej partyzantki jest obrona umocnionej wsi Przebraże w dniu 30 sierpnia 1943 roku.
Oddział Nikołaja Prokopiuka zaatakował atakujących nacjonalistów ukraińskich od tyłu mając do dyspozycji 150 ludzi i 60 konnych.
A gdyby sięgnąć troszkę głębiej, można też dodać, że generalnie cały ruch komunistyczny (bolszewizm) powstały podczas Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej w 1917 r. wraz z odchodzeniem (przymusowym lub dobrowolnym) ludności ukraińskiej od wartości konserwatywno-chrześcijańskich* był również znaczącym powodem "zezwierzęconej" nienawiści do wszystkiego, co polskie. Poza tym, sowieccy komuniści byli mistrzami w wywoływaniu antagonizmów wśród lokalnych społeczności, co widzimy do czasów obecnych. (* Księża greckokatoliccy łatwo zapominali o swoich obowiązkach chrześcijańskich, a nawet stawali na czele oddziałów rezunów. Gdyby wierni prawosławni i greckokatoliccy przestrzegali nauk Chrystusa zawartych w Nowym Testamencie, to by nie doszło do tragedii w postaci zbrodni ludobójstwa.)