Stara kobieta, Lolotta, znajduje niemowlę na grządce kapusty. Zabiera dziecko do domu i nadaje mu imię Toto. Kiedy staruszka umiera, Toto trafia do sierocińca. Jako dorosły już mężczyzna zamieszkuje w slamsach wokół Mediolanu. Pomimo biedy młodzieńca nie opuszcza optymizm i uśmiech nie schodzi z jego twarzy. Do tego stara się jakoś zorganizować społeczność sąsiedzką. Pewnego dnia mieszkańcy znajdują złoża ropy naftowej na terenie swojego osiedla. Biedacy stają się bogatymi. Toto ma wizję starej Lolotty, ofiarowującej mu magiczną gołębicę.

"Cud w Mediolanie" zrealizowany trzy lata po "Złodziejach rowerów" przez duet Vittorio de Sica - Cesare Zavattini świadczy o odwrocie włoskiego reżysera od czystego neorealizmu. Jest tym dla De Sici, co "Noce Cabirii" dla Federico Felliniego - problemy społeczne powojennych Włoch ustępują rzeczywistości sacrum i profanum, pobożności instytucjonalnej i ludowej, mieszance pogaństwa i religii. To, co w "Złodziejach rowerów" de Sica jedynie zaznaczył na marginesie poprzez wprowadzenie postaci wróżbitki, w "Cudzie w Mediolanie" wybucha z pełną, prostoduszną siłą. Mały Totò znaleziony w zagonie kapusty, a obdarzony łaską czynienia cudów, ratuje swych przyjaciół z opresji i sprawia, że ulatują na miotłach do nieba, zostawiając za sobą pałace bogaczy, lepianki żebraków i przepych Duomo. Nakręcony w 1951 roku film de Sici został nagrodzony Złotą Palmą wraz ze szwedzkim filmem "Fröken Julie", ekranizacją dramatu Strindberga, w którym panna z arystokratycznych sfer zakochuje się w służącym. Tym żyła Europa początku lat 50.

Znaleziony w kapuście przez Lolottę, samotną starą pannę, chłopiec dostaje od niej imię Dobrego Totó. Lolotta wychowuje go na człowieka łagodnego i pełnego zalet. Po śmierci opiekunki Totó postanawia poświecić swoje życie dobrym uczynkom i zamienia nędzne przedmieście Mediolanu w schludne miasteczko, zamieszkałe przez zgodną i życzliwą społeczność. Gdy na terenie miasteczka zostaną wykryte złoża nafty i właściciel terenów postanowi wysiedlić nędzarzy, Totó, obdarzony z zaświatów przez Lolottę mocą czynienia cudów, pomaga im znaleźć wyjście z kłopotów. Film jest jednorazową wyprawą w świat fantazji i groteski reżysera, będącego czołowym reprezentantem neorealizmu włoskiego. Odejście od realizmu nie jest zresztą całkowite, ponieważ w baśniową formę został tu wpleciony prawdziwy obraz społeczności ubogich przedmieść Mediolanu.
[Filmoteka Narodowa]