Azazel (Azael, Hazazel, "Bóg umacnia") -w etiopskiej Księdze Henocha Azazel jest jednym z wodzów 200 upadłych aniołów. Azazel "nauczył mężczyzn wykuwać miecze i tarcze", a kobiety "noszenia ozdób i malowania powiek" (por. Graves, Patai, Mity hebrajskie, s.104-105). W literaturze rabinackiej i targumach Azazel jest kozłem ofiarnym; w Księdze Ka-płańskiej (16, 8-10) Azazel to prawdopodobnie imię demona pustyni, któremu poświęcony jest jeden z kozłów ofiarnych. W Zoharze (Wajeze 153a) "zły Azazel" to jeździec dosiadający węża. W księdze tej określony jest jako wódz anielskiego chóru bene elim (lub iszim, niższych anio-łów, "ludzi-duchów"). Święty Ireneusz nazywa Azazela "aniołem upadłym, lecz wciąż potężnym". W Apokalipsie Abrahama jest on "władcą piekła, zwodzicielem ludzkości", który w swej prawdziwej postaci jest demonem o siedmiu wężowych głowach, czternastu obliczach i dwunastu skrzydłach. Żydowska legenda opowiada o aniele Azazelu, który nie chciał się pokłonić Adamowi (w Koranie aniołem tym jest Eblis lub Iblis), kiedy Bóg przedstawiał pierwszego człowieka zgromadzeniu hierarchów niebiańskich. Za to nieposłuszeństwo Azazel został ogłoszony "przeklętym Szatanem' (zob. Bamberger, Fallen Angels, s. 278). Według legendy arabskiej, kiedy Bóg nakazał aniołom złożyć hołd Adamowi, Azazel odmówił, twierdząc, że nie widzi powodu, aby "syn ognia [tj. anioł] miał się kłaniać synowi gliny [tj. śmiertelnikowi]. Za to nieposłuszeństwo Bóg wygnał Azazela z raju i zmienił jego imię na Eblis (por. Gaudefroy-Demombynes, Narodziny islamu, s. 249-250). Milton w Raju utraconym I, 625-626, nazywa Azazela "cherubinem rosłym", ale także upadłym aniołem i chorążym Szatana. Zdaniem Maurice'a Bouissona (Magic. Its History and Principal Rites) Azazel był pierwotnie semickim bogiem trzód i dopiero później został zdegradowany do rangi demona (zob. Trevor Ling, The Significance of Satan in New Testament Demonology). Bamberger (Fallen Angels) skłania się do poglądu, że pierwsza gwiazda, która spadła (gwiazda oznacza tu anioła) to właśnie Azazel.