Efekty projektu "Postscriptum dźwiękowe. Nowe oblicze archiwalnych filmów" są publicznie dostępne na platformie YouTube. Filmy dotychczas znajdujące się w muzealnym archiwum zostały zdigitalizowane, udźwiękowione i opatrzone komentarzem. Filmy prezentują dawne rzemiosła zarejestrowane w latach 60., 70. i 80. XX wieku przez etnografów z Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Playlista projektu zawiera obecnie 6 materiałów filmowych, kolejne 12 filmów zostanie opublikowanych do końca 2024 r. Projekt zakłada również organizację edukacyjnych warsztatów filmowych realizowanych w miejscowościach, gdzie powstały oryginalne nagrania. Wyrób fajek i dzwonków pasterskich na Podhalu, kołowrotków na Podlasiu czy plecenie koszyków z wikliny to przykłady rzemiosł zachowanych na archiwalnych taśmach filmowych, które już udźwiękowione i w wysokiej jakości obrazu można obejrzeć na kanale YouTube Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Nieme filmy, dotychczas wykorzystywane głównie do celów badawczych i naukowych, po digitalizacji, dodaniu dźwięków otoczenia i dodaniu komentarza lektorskiego, przybliżają szerokiej publiczności tradycyjne rzemiosła i tajniki dawnych twórców.
W ramach projektu "Postscriptum. Nowe oblicze archiwalnych filmów" 18 niemych filmów zarejestrowanych w połowie XX wieku na taśmie światłoczułej 16 mm przez dwóch muzealników, Krzysztofa Chojnackiego oraz Piotra Szackiego, zostanie zdigitalizowanych do jakości 2k, czyli do maksymalnej rozdzielczości, którą można uzyskać z tego rodzaju materiału -
wyjaśnia Mariusz Raniszewski, koordynator projektu w PME w Warszawie. Filmy zostaną udźwiękowione poprzez dodanie dźwięków pracujących narzędzi oraz instrumentów i odgłosy tła, a 12 z nich dodatkowo otrzyma komentarze lektorskie, w których zostaną wykorzystane archiwalne wywiady terenowe powstałe w czasie rejestracji filmów, tj. w latach 60., 70. i 80. XX wieku. Komentarze stworzone przez autorów filmów, niegdyś przeczytane przez pracowników PME i zarejestrowane na taśmie magnetycznej były odtwarzane podczas projekcji na zasadzie ręcznej synchronizacji: oddzielnie z projektora pokazywano film a z magnetofonu emitowano dźwięk.
Kluczowym celem projektu jest zachowanie filmów w bezpiecznej formie cyfrowej i szerokie udostępnienie treści zapisanych na archiwalnych taśmach –
zaznacza Mariusz Raniszewski. –
Poza wysokiej jakości obrazem i udźwiękowieniem, które diametralnie poszerzają możliwość zrozumienia pracy rzemieślnika przedstawionej w filmie, zależało nam, aby zadbać o potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Stąd filmy tłumaczone są na Polski Język Migowy i opatrzone napisami oraz audiodeskrypcją. "Postscriptum" to już czwarty projekt PME prezentujący lokalnym społecznościom ich niematerialne dziedzictwo kulturowe zarejestrowane przez etnografów. To wyraz społecznego zaangażowania Muzeum, które uwzględnia perspektywę społeczności oraz twórców, których praktyki były i są poddawane badaniom etnograficznym. Partycypacyjny charakter nadają projektowi warsztaty skierowane do młodzieży realizowane w miejscowościach, gdzie archiwalne filmy zostały zarejestrowane. Spotkania organizowane są we współpracy z lokalnymi ośrodkami kultury i stowarzyszeniami. Ich celem jest uwrażliwienie młodych ludzi na wartość dokumentacji codziennych zwyczajów, które mogą zarejestrować wokół siebie zwykłym smartfonem, a tym samym przyczynić się do zachowania niematerialnego dziedzictwa swojego regionu. W tym roku warsztaty filmowe odbędą się w Żołyni (woj. podkarpackie), Sejnach, Sokółce (woj. podlaskie), Nowym, Motarzynie (woj. pomorskie) i Brudzeniu Dużym (woj. mazowieckie).
Link do playlisty "Postscriptum" na YouTube:
https://www.youtube.com/playlist?list=PL1IC0JtR-zqtiRu5lO-QxgkrHpiACm_KZ W 2023 roku zostało opracowanych 6 filmów:
1.
F 77 "Wyrób fajek na Podhalu" (real. K. Chojnacki, P. Szacki), 1982 Ciche, gm. Czarny Dunajec, pow. nowotarski, woj. małopolskie,
czas: 23:47 2.
F 87 "Dzwonki pasterskie na Podhalu" (real. K. Chojnacki, P. Szacki), 1985 Czerwienne, gm. Czarny Dunajec, pow. nowotarski, woj. małopolskie,
czas: 21:24 3.
F 29 "Wyrób siewnic i miarek" (real. K. Chojnacki, P. Szacki, U. Gmachowska), 1975 Brzóza Stadnicka, gm. Żołynia, pow. łańcucki, woj. podkarpackie;
czas 11:20.
4.
F 78 "Ligawka" (K. Chojnacki, P. Szacki), 1982 Łempice, gm. Ciechanowiec, pow. wysokomazowiecki, woj. podlaskie,
czas: 12:44 5.
F 82 "Plecionkarstwo z wikliny", (real. K. Chojnacki, P. Szacki), 1980 Ogrodniki, pow. siemiatycki, woj. podlaskie;
czas 13:55 6.
F 33 "Wyrób kołowrotków" (real. Piotr Szacki, Krzysztof Chojnacki), Kundzicze i Kruszyniany 1976, gm. Krynki pow. sokólski, woj. podlaskie;
czas 16:11 -----
Projekt "Postscriptum dźwiękowe. Nowe oblicze archiwalnych filmów" dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury państwowego funduszu celowego w ramach programu Kultura cyfrowa oraz ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.
Informacja sponsorowana