Grupa rdzennych mieszkańców Australii wyrusza na bagna z zamiarem zapolowania na zamieszkujące je gęsi. Przewodzi im doświadczony wojownik Minygululu świadomy tego, że jego młodszy brat - Dayindi, skrycie podkochuje się w najmłodszej z jego żon. Chcąc rozwiązać tę sytuację Minygululu postanawia opowiedzieć mu historię, jaka rozegrała się setki lat temu…

"Dawno, dawno temu, dziesięciu z nas poszło na mokradła, by poszukać jajek gumanga, dzikiej gęsi. Jeden z młodzieńców miał złe intencje, więc starzec opowiedział mu historię"... Tak rozpoczyna się ta niezwykła opowieść. Rolf de Heer za pomocą języka filmu odtwarza zaginiony świat australijskich Aborygenów i ich kulturę opartą na słowie mówionym. Akcja filmu rozgrywa się w czasach przed przybyciem białych kolonizatorów. Widz towarzyszy mężczyznom w wyprawie zbierackiej, podczas której ma okazję poznać relacje panujące w grupie i charaktery poszczególnych postaci. Dzięki opowieści jednego z przywódców plemienia równolegle poznaje świat mityczny, który próbuje wyperswadować zbuntowanemu młodzieńcowi jego egoistyczne zachowanie.

David Gulpilil to naturszczyk odkryty dla świata filmu przez Nicolasa Roega przy okazji "Walkabout". Aktor, który stworzył również pamiętną kreację w "Ostatniej fali" Petera Weira, w "Dziesięciu czółnach" został obsadzony jako narrator.
Film był nakręcony w Arnhem Land, bagnistym, pełnym krokodyli i zamieszkanym przez plemię Ganalbingu rejonie na północy Australii. Już na początku Gulpilil wyznaje filmowe credo "Dziesięciu czółen": to nie jest opowieść taka, jak wasze, a jednak jest to dobra opowieść. Właściwie na film składają się dwie historie: jedna (czarno-biała) rozgrywa się tysiąc lat temu, a druga (w kolorze) - jeszcze dawniej. Bohaterem obydwu wątków jest młody mężczyzna, w którego wcielił się Jamie Gulpilil, syn Davida. Młodzieniec pożąda jednej z żon swojego brata. Sytuacja zagęszcza się, kiedy mają oni razem wypłynąć na polowanie na kaczki. Mężczyźni razem pracują nad budową czółen i starszy brat opowiada młodszemu historię, która ma mu pokazać, co może spotkać człowieka, który łamie prawo.